عنوان پایان‌نامه
کارکرد دیوان در دوره ساسانی
- رشته تحصیلی
- تاریخ ایران باستان
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4219;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 69764
- تاریخ دفاع
- ۲۵ آذر ۱۳۹۳
- دانشجو
- علی رمضان دماوندی
- استاد راهنما
- روزبه زرین کوب
- چکیده
- پژوهش حاضر چگونگی نقشمندی مفاهیم شر در زندگی اجتماعی، سیاسی و دینی مردم ایران را در دوره¬ی باستان، مورد مطالعه قرار داده است. پرسشی که این تحقیق در صدد پاسخ گویی بدان است، این است که کارکردهای دیوان در ساحت¬های گوناگون زندگی مردم در دوره¬ی ساسانی بر اساس متن¬های زرتشتی چگونه بوده است. برای نشان دادن سیر تحول و تطور کارکردهای دیوان مطرح شده در این متون کوشش شده است تا با تحلیل این دگرگونی¬ها به نقش و تاثیرات احتمالی این وجودات شر در زمینه¬های یاد شده بپردازیم. براساس فرضیه¬ی خود می¬توان ادعا کرد که در برخی از دوره¬ها دیوان مطرح شده در ادبیات زرتشتی، محصول یا باز تولید ذهنیت¬های حاکم بر جامعه¬ی ایران باستان و بر آمده از عوامل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جاری در آن دورانند که توسط آموزگاران و پاسداران عقاید زرتشتی آفریده شده¬اند.به منظور اثبات یا رد مدعای خود، لازم بود تا در گام نخست دیوها و کارکردهایشان مشخص شود. بدین منظور بیشتر متن¬های ادبیات زرتشتی را از کهن¬ترین این متون تا متن¬هایی که در سده¬های اسلامی تالیف شده¬اند مورد بررسی قرار داده¬ایم تا دریابیم نقش دیوها در طول زمان دچار چه تغییرات و تحولاتی شده¬ و این دگرگونی¬ها چه تاثیر بر جنبه¬های مختلف زندگی مردم داشته¬اند. دیوها از جمله ابزارهای انتقال دهنده¬ی مفاهیم شری هستند که بخش مهمی از جهان بینی ثنوی زرتشتی را تعریف کرده و به آن معنا می¬بخشند. با شناخت کارکردها و تاثیر این مفاهیم شر در زندگی اجتماعی، سیاسی و دینی مردم می¬توان بسیاری از مجهولات را در ارتباط با بخش¬های مختلف زندگی مردم نمایان ساخت. در این میان نهاد روحانیت با خلق واژگان مرتبط با وجودات شر و باز تولید آن مفاهیم و همچنین با وضع مفاهیم جدید اقدام به جهت دادن، هدایت و کنترل افراد جامعه می¬کند. در ایران دوران ساسانی با روی کار آمدن یک حکومت دین محور، استفاده از دیوها به مثابه¬ی محملی برای بیان و انتقال مفاهیم شر، نسبت به گذشته گسترش بیشتری یافت و دستگاه روحانیت با استفاده از این فرصت پیش آمده بیشترین میزان نفوذ را در جنبه¬های مختلف زندگی افراد جامعه به دست می¬آورد. واژگان کلیدی: دیو، کارکردهای دیوان، دوره¬ی ساسانیان، دین زرتشتی
- Abstract
- ندارد
