عنوان پایان‌نامه
ارتباط جنسیت و عملکرد علمی : بررسی مقایسه ای میان اعضای هیئت علمی زن و مرد دانشگاه تهران
- رشته تحصیلی
- علم سنجی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76518;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76518
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- شیدا وانوئی
- استاد راهنما
- نادر نقشینه
- چکیده
- رویکردهای جدید در جامعه شناسی علم و جامعه شناسی معرفت علمی بیان می دارند که کار علمی محققان تا حدودی تحت تاثیر ویژگی های غیر شناختی همچون جنسیت آنها قرار می گیرد. بنابراین عملکرد علمی باید در بستر نهادهای اجتماعی و فرهنگی پرورش دهنده جنسیت بررسی شود . تفاوت های جنسیتی که ناشی از تفاوت های ساختاری و اجتماعی یا حتی ویژگی های بیولوژیکی است در بهره وری علمی افراد تاثیر های فراوانی دارد. این پژوهش با بهره گیری از فنون علم سنجی به بررسی کمی و کیفی تولیدات علمی اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران اعم از زن و مرد به عنوان جامعه آماری نمونه پرداخت. همچنین تجزیه و تحلیل الگوی همکاری های ملی و بین المللی اعضای هیئت علمی به تفکیک جنسیت نیز از اهداف دیگر این پژوهش است. جامعه آماری این پژوهش را 1738 عضو هیئت علمی دانشگاه تهران (1494 عضو هیئت علمی مرد و 244 عضو هیئت علمی را زن) تشکیل می دهد. داده های مربوط به میزان تولیدات و استنادات و همکاری های علمی انجام شده اعضای هیات علمی زن و مرد دانشگاه تهران با استفاده از پایگاه اسکوپوس تا قبل از ژانویه سال 2013 جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار اکسل نسخه 2013 و نرم افزار اس. پی. اس. اس. نسخه 19 استفاده شده است. یافته های این مطالعه نشان می دهند که تفاوت قابل ملاحظه ای میان زنان و مردان عضو هیئت علمی دانشگاه تهران به لحاظ میزان تولیدات و استنادات در هر مرتبه علمی و در گروه های حرفه ای مشابه وجود ندارد. در بسیاری از گروه ها و مراتب علمی زنان به خوبی مردان عمل کرده اند و در مواردی که عملکردشان متفاوت بوده است ، تفاوت ها حاشیه ای و ناچیز بوده اند. این تفاوت ها نیز می تواند به علت حضور اندک آنان در مرتبه های علمی پایین تر ، تمایل بیشتر به همکاری با همجنسانشان و عضویت در شبکه های علمی کوچکتر و ضعیف تر و تمایل کمتر به همکاری های بین المللی توضیح داده شود.
- Abstract
- The new approaches in the sociology of science and the sociology of scientific knowledge assert that the scientific performance of the researchers is affected by some non-cognitive factors such as gender. Therefore, the scientific performance should be considered in a social and cultural context in which gender issue has developed. The scientific productivity of the researchers is influenced by gender differences as a direct result of the structural, social and biological differences. Applying scientometrics tools and methods, this study examines the scientific productions of male and female faculty members at the University of Tehran, and analyses their national and international cooperation. The statistical population of this research is the faculty members of the University of Tehran including 1494 male and 244 females. their production, citations and cooperation data (before January 2013) has been collected from Scopus database. The collected data was analyzed using the descriptive and inferential statistics methods, Excel 2013 and SPSS version 19. The findings show that there are no significant differences among male and female faculty members regarding their productions and citations in a same professional group and scientific degree. Despite some inconsiderable differences in their performance, women, in most cases, have performed as well as men. Nonetheless, a tendency for women to cooperate more than men, being a member of the smaller and weaker scientific groups, and less tendency to international cooperation might explain these differences.
