عنوان پایان‌نامه
بررسی ویژگی های مرفولوژی الیاف وآناتومی ساقه شش جمعیت ایرانی شاهدانه
- دانشجو
- امیر سعادتی
- استاد راهنما
- کامبیز پورطهماسی
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی -بیولوژی و آناتومی چوب
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6174;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 66293
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۳
- چکیده
- گیاه شاهدانه فیبری یکی از باارزش‌ترین فرآورده‌های زراعی بوده و در سال‌های اخیر، بیش از پیش توجه پژوهشگران و صنعتگران را به خود جلب کرده است. الیاف طبیعی شاهدانه، به ویژه الیاف پوستی، با دارا بودن ویژگی‌های برجسته، توانایی کاربرد در تولید فرآورده‌های پایدار و دوست‌دار زیست‌محیطی بسیاری را دارند. همچنین، زیست‌توده شاهدانه را می‌توان در تولید فرآورده‌های سبز مانند سوخت‌زیستی بکار برد. ویژگی‌های مرفولوژی الیاف و آناتومی ساقه از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر کاربرد نهایی شاهدانه فیبری هستند. از این رو، در این پژوهش ویژگی‌های مرفولوژی الیاف دربرگیرنده طول، پهنا، پهنای دیواره، پهنای حفره و شاخص دیواره الیاف، و ویژگی‌های آناتومی ساقه دربرگیرنده کل سطح عناصر آوندی، میانگین سطح عناصر آوندی، دانسیته آوندی و تخلخل شش جمعیت‌های ایرانی شاهدانه (ابهر، اراک، اردبیل، کاشان، کرمان و سیرجان) اندازه‌گیری و مقایسه شدند. به این منظور، بذر جمعیت‌ها گردآوری و در شرایط کنترل‌شده در گلخانه کشت شدند. پس از فصل رویشی، ساقه گیاهان با ریشه از خاک گلدان‌ها بیرون کشیده شدند و پس از حذف ریشه، شاخه وبرگ‌ها، برای خشک‌شدن در انبار با دمای اتاق ذخیره گردیدند. سپس، الیاف پوستی و چوبی ساقه‌ها به روش مکانیکی از هم جدا شده و وابری شدند. برش‌های میکروسکوپی نیز با میکروتوم از ساقه جمعیت‌ها گرفته‌شدند. در نهایت، برای بررسی‌های میکروسکوپی، الیاف وابری‌شده و برش‌ها پس از رنگ‌آمیزی بر روی لام قرار داده شدند. نتایج نشان داد در الیاف پوستی، جمعیت‌ها در همه ویژگی‌ها در سطح 1 درصد اختلاف معنی‌داری دارند و در الیاف چوبی بجز پهنا و پهنای حفره الیاف، در دیگر ویژگی‌ها اختلاف معنی‌داری در سطح 5 درصد بین جمعیت‌ها وجود دارد. همچنین، همه ویژگی‌های الیاف پوستی و چوبی در برابر هم اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد دارند. در ویژگی‌های آناتومی، جمعیت‌های اراک، کرمان و کاشان بیشترین سطح کل و میانگین سطح عناصر آوندی و جمعیت‌های ابهر و سیرجان، و کاشان و سیرجان، به‌ترتیب، بیشترین دانسیته آوندی و تخلخل را داشتند. سرانجام، جمعیت‌های شاخص سیرجان، کاشان، کرمان و اراک به عنوان جمعیت‌های فیبری احتمالی برای پژوهش‌های بیشتر معرفی شدند.
- Abstract
- Hemp plant is one of the most valuable crops and in recent years, more and more attract attention of researchers and artisans to itself. Hemp natural fibers, specially bast fibers, with excellent features, are capable to utilization in manufacture of sustainable and environmentally friendly many products. Also, hemp biomass could be used in the production of green products such as biofuels. Fiber morphology and stem anatomy characteristics are most important effective factor on hemp end-uses, hence, in this study, six Iranian hemp populations (Abhar, Arak, Ardabil, Kashan, Kerman and Sirjan) morphological characteristics of fibers include length, width, wall thickness, lumen width and wall index, and anatomical characteristics of stem include total vessel lumen area, average vessel lumen area, vessel density and porosity were measured and compared. To this porpose, collected populationseeds from different parts of Iran were nursed in a controlled greenhouse conditions. After the growing season, plant stems with root were removed from soil pots and roots, branches and leaves were cut with a knife and the stems were stored in the warehouse to dry at room temperature.Then, xylem and bark fibers were separated mechanically and macerated. Microscopic sections from stems were taked using microtome. Finally, to microscopic investigations, after staining, macerated fibers and sections were placed on slides. The results showed that inbark fibers, populations in all properties at the 1% level were significantly different, and in xylem fibers except for width and lumen width, in other properties at the 5%significantly difference exist amoung populations. Also, all properties of xylem and bark fibers at the 1% level were significantly different from each other. In anatomical characteristics, Arak, Kerman and Kashan populations had the highest total and average vessel lumen area, and Abhar and Sirjan, and Kashan and Sirjan had the highest vessel density and porosity, respectively. Finally, Sirjan, Kashan, Kerman and Arak inde populations were introduced as possible high potential fiber populations for further investigation.
