عنوان پایان‌نامه
تحلیل روابط ذینفعان در تصدی گری و سیاست گذاری رودخانه جاجرود-حوزه آبخیز لتیان
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی - -آبخیزداری
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6146;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 66560
- تاریخ دفاع
- ۲۴ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- فریبا ابراهیمی آذرخواران
- استاد راهنما
- علی سلاجقه, مهدی قربانی
- چکیده
- امروزه مقوله امنیت آب دیدگاه¬های جدیدی در حوضه اقتصاد و تجارت در سطح جهانی خلق نموده و آب به عنوان یک جزء محوری در مبادلات مواد غذایی، کالاها و خدمات در نظر گرفته می¬شود. بر این اساس جامع نگریدرمدیریتآب،بهمعنایتوجهبهمسائلاقتصادی،زیست محیطی،فنیواجتماعی، درعینتضمینپایداریمنابعآببراینسل-هایآتیمی¬باشد.بدون شک ایجاد نظام جامع مدیریت آب بر اساس اصول توسعه پایدار در حوزه¬های آبخیز، بدون مدل سازی و تحلیل شبکه¬ای ذینفعان و دست اندرکاران مرتبط در مدیریتیکپارچه حوزه آبخیز امکان پذیر نخواهد بود. دو جزء اساسیدر رویکرد تصدی گری منابع آب، ذینفعان محلی و دست اندرکاران نهادی (نهادهای دولتی - غیر دولتی) مرتبط با مدیریت یکپارچه حوزه آبخیز هستند. در این تحقیق از روش کمی تحلیل شبکه اجتماعی جهت بررسی الگوی ساختاری روابط در سطوح مختلف شبکه ذینفعان محلی و دست اندرکاران نهادی استفاده شده است. منطقه مورد مطالعه سامان¬های عرفی دربندسر، دورود و جیرود از زیرشاخه¬های رودخانه جاجرود را در بر می¬گیرد. ابتدا با استفاده از روش پیمایشی گروه¬های هدف شناسایی شده و ماتریس روابط مختلف در بین کنشگران شبکه ای تولید گردید. سپس شاخص¬های مختلف شبکه¬ای بر اساس داده¬های جمع آوری شده در محیط نرم افزاری سنجش گردید. در بخش دیگر این تحقیق نیز شاخص¬های مختلف، کیفیت و کمیت منابع آب نیز در هر محدوده اندازه¬گیری شد. نتایج این تحقیق در بخش تحلیل شبکه¬ای، نشان می¬دهد در شبکه بهره برداران منابع آب در روستای دربندسر میزان انسجام اجتماعی و پایداری شبکه نسبت به دو شبکه بهره برداران دورود و جیرود بالاتر است. در بین دست اندرکاران نهادی مرتبط با مدیریت یکپارچه حوزه آبخیز میزان انسجام نهادی 48 درصد (متوسط) و میزان پایداری شبکه نهادی نیز بر اساس شاخص دوسویگی 55 درصد (متوسط) است. سیاست¬های تعاملی و تضادی بین نهادی نشان می¬دهد که در مرکز پیوندهای تقابلی بین دست اندرکاران نهادی، اداره منابع طبیعی شمیرانات قرار دارد که یکی از چالش¬های اساسی در مدیریت مشارکتی حوزه آبخیز می¬باشد. نتایج تحقیق در بخش سلامت اکولوژیکی منابع آب نشان می دهد که در محدوده سامان عرفی دربندسر مناسب ترین شرایط از لحاظ کیفیت و کمیت آب وجود دارد. در نهایت بر اساس شاخص-های اجتماعی و اکولوژیکی با استفاده از روش تاپسیس، روستای دربندسر پایدارترین سامان عرفی از لحاظ تلفیق شاخص¬های انسانی_محیطی را دارا می¬باشد.
- Abstract
- Today, water security has created new insights in global economy and business: Water is a key factor in food, goods and services transitions. Therefore, integrated approach in water management means considering economic, environmental, social and technical dimension and also sustainability of water resources for future generations. This is essential to address modeling and stakeholders’ network analysis in order to create integrated water management system in watershed scale. Two basic components of water resources governance are local stakeholders and institutional representatives (governmental and non-governmental). In this research, to investigate structural scheme of relations in different levels of local stakeholders and institutional officers’ network, social network analysis has been applied. The study area includes Darbandsar, Dorud and Jirud; all are sub-basins of Jajrud River. First, using field method, target groups have been identified and then matrix of relations among network actors produced. Secondly, different network indices based on data have been calculated using softwares. Also, water quality and quantity have been measured using several indicators. The results showed that the amount of social cohesion and network sustainability in Darbandsaris more than Dorudand Jirud. Institutional cohesion among institutional officers is 48% (medium) and network sustainability according to Reciprocity index is 55% (medium). According to contrastive and interactive policies among institutions demonstrated that Natural Resources and Watershed Management Office of Shemiranat is at the core of contrastive linkages; this should be counted as a fundamental challenge for watershed co-operative management. Ecological health measurements of water resources revealed that Darbandsar has the best water quality and quantity. Finally, this is concluded that Darbandsar is the most sustainable area based on social-ecological indices using TOPSIS method.
