عنوان پایان‌نامه
تحلیل بر توسعه فیزیکی شهر مشهد با رویکرد توسعه پایدار
- رشته تحصیلی
- جغرافیا و برنامه ریزی شهری
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 64393;کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 1894
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- مهلا زارعی
- استاد راهنما
- کرامت اله زیاری
- چکیده
- چکیده توجه به توسعه کالبدی شهر،یک ضرورت اساسی در برنامه های شهری محسوب می‌شود. در ایران گسترش فیزیکی سریع شهرها که به صورت ناموزون و بدون برنامه صورت می‌گیرد، مشکلات زیان باری برای شهرها به بار آورده است. گسترش بدون برنامه شهرها، توسعه پراکنده را ایجاد کرده است که مغایر با اصول توسعه پایدار در شهرها عمل می‌کند. توسعه پایدار به عنوان رویکردی با ابعاد اجتماعی،اقتصادی،کالبدی و محیطی که مشکلات موجود در شهر ها را کاهش می دهد همواره الگوی برنامه ریزان شهری قرار گرفته است ؛ شهر مشهد به عنوان یکی از مهم ترین شهرهای ایران به دلیل موقعیت ویژه سیاسی اقتصادی،اجتماعی آن همواره مشکلات زیادی زیادی را متحمل شده است. بنابراین در این پژوهش از میان نظریات و مکاتب مطرح شده نظریه توسعه پایدار به عنوان الگوی هدایتگر تحقیق انتخاب شده است و با توجه به ابعاد وسیع توسعه پایدار بعد کالبدی آن مورد تحلیل قرار گرفته است. هدف این پژوهش تحلیل توسعه فیزیکی شهر مشهد با توجه به شاخص های توسعه پایدار است.شاخص های مورد نظر ویژگی های کالبدی شهر مشهد را بیان می‌کند.روش به کار رفته در تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات از طریق مراکزآماری، سرشماری ها، سایت های اطلاع رسانی، اسناد و مدارک موجود انجام شده است . در بخش تحلیلی با استفاده از مدل های تحلیلی سنجش پراکنده رویی (آنتروپی شانون، هلدرن،ضریب جینی)، تحلیل جمعیت و مساحت ضریب سطح زیربنا و تلفیق آن ها با Gis تحلیل های علمی انجام شده است. در چارچوب روش تحلیل کمی، برای شناخت الگوی توزیع فضایی از روش های مختلف خود همبستگی فضایی(Spatial Autocorrelation) در نرم افزار Arc Gis استفاده شده است.در نهایت بر اساس شاخص توسعه یافتگی موریس مناطق شهر مشهد به نسبت توسعه یافتگی در سه گروه(توسعه یافته، در حال توسعه،کمتر توسعه یافته) درجه بندی شده اند.نتایج این پژوهش نشانگر این است که شهر مشهد به سمت پایداری در حال حرکت است و از میزان پراکنش شهری آن کاسته شده است. نوع الگوی توزیع جمعیت و اشتغال در این شهر به صورت خوشه ای می‌باشد .الگوی توزیع فضایی مجموعه شاخص های کالبدی مشهد که به صورت نمونه انتخاب شده اند از نوع خوشه ای می‌باشد که نشانگر نظم جغرافیایی موجود در شهر مشهد است.نتایج به دست آمده با استفاده از شاخص موریس در این پژوهش نشان می‌دهد که منطقه 9 با ضریب با ضریب برخورداری 14.73 توسعه یافته ترین و منطقه 5 با ضریب برخورداری 57.45 محروم ترین منطقه در شهر مشهد هستند. واژگان کلیدی:توسعه فیزیکی،توسعه پایدار،مشهد،آمار فضایی
- Abstract
- Attention To The Physical Development Of Cities Is A Basic Necessity In Urban Planning. The Rapid, Uneven And Haphazard Physical Expansion Of Cities In Iran Has Brought About Crucial Problems For Cities. Unplanned Urban Expansion Has Led To Diffused Development Which Acts Contrary To The Principles Of Sustainable Development In Cities. Sustainable Development, As An Approach Which Reduces Urban Problems In Social, Economic, Physical And Environmental Dimensions, Has Always Been Considered As A Model For Urban Planners. Mashhad, As One Of The Most Important Cities Of Iran, Has Always Suffered A Great Many Problems Because Of Its Special Political, Economic, And Social Situation. Among The Proposed Theories And Existing Schools Of Thought, This Study Has Selected The Theory Of Sustainable Development As A Guiding Model For Research. Considering The Vastness Of The Dimensions Of Sustainable Development, The Present Study Analyzes Its Physical Dimension. The Aim Of This Study Is To Analyze The Physical Development Of Mashhad According To The Indicators Of Sustainable Development. These Indicators Represent The Physical Characteristics Of The City Of Mashhad. The Present Study Is Conducted In The Form Of A Descriptive-Analytical Study And The Data Are Collected From Statistical Centers, Census Data, Online Databases, And Existing Documents. In The Analytical Section, The Researcher Has Used Analytical Models Of Pedodiversity Evaluation (Shannon Entropy, Holden, Gini Coefficient), Analysis Of Population And The Building Area Ratio, And Their Reconciliation With Gis For Scientific Analysis. In Terms Of Quantitative Analysis, Various Spatial Autocorrelation Methods Have Been Used In The Arc Gis Software To Interpret The Spatial Distribution Pattern. Finally, Based On The Morris Development Index, The Expanse Of The City Of Mashhad Has Been Graded Into Three Regions In Terms Of Their Development Status: Developed, Developing, And Least Developed. The Results Of This Study Indicate That Mashhad Is Moving Toward Sustainability And That Its Level Of Urban Diffusion Has Abated. The Population And Employment Distribution Patterns Of This City Are In A Cluster Form. The Spatial Distribution Of The Physical Indicators Of Mashhad Selected As Samples Are From The Cluster Type Which Represents The Geographical Order Of The City Of Mashhad. The Results Obtained In This Study Using The Morris Index Show That District 9 Is The Most Developed Region Of Mashhad With An Enjoyment Coefficient Of 67.41 Whereas District 5 Is The Most Deprived Region Of The City Of Mashhad With An Enjoyment Coefficient Of 24.05. Keywords: Physical Development, Sustainable Development, Mashhad, Spatial Statistics, Morris
