عنوان پایان‌نامه
فره کیانی در جهان بینی ساسانی :زمان ععلت و چگونگی باز تولید یک مفهوم سیاسی
- رشته تحصیلی
- تاریخ ایران باستان
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 3069،;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 64333
- تاریخ دفاع
- ۱۸ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- اسماعیل مطلوب کاری
- استاد راهنما
- حسین بادامچی
- چکیده
- « فرّه کیانی» و جایگاه آن در جهانبینی حکومت ساسانی از پدیده‌هایی است که در بررسی تاریخ این سلسله باید دربار? آن تأمل کرد. اگر‌چه جهانبینی کیانی از متون اوستایی استخراج شده است، به‌کارگیری آن بهعنوان مفهومی سیاسی به سد? پنجم میلادی بازمی‌گردد و در نیاز حکومت ساسانی به مشروعیتسازی و بازیابی اقتدار خدشهیافت? این سلسله ریشه دارد. روند تبدیل جهانبینی کیانی به مبنای مشروعیت سلطنت ساسانی، یعنی تبدیل آن به ساختاری که موجب پذیرش ساسانیان به عنوان حاکمان مشروع ایران شد، یک‌باره نبود؛ بلکه‌این جهانبینی به‌تدریج پدید آمد و تکامل یافت. حتی تا سال‌های پایانی حکومت ساسانی، از‌جانب دیوان‌سالاری ساسانی در مبانی آن دخل‌و‌تصرف صورت می‌گرفت. در این پژوهش؛ به چگونگی تغییر جهانبینی ساسانی و انتخاب جهانبینی کیانی بهعنوان مبنای مشروعیت سلطنت‌این خاندان پرداخته شده و همچنین در طی آن به تقسیم‌بندی تاریخ ساسانی بر مبنای جهانبینی ایشان توجه شده است. پادشاهی مقدس متأخر ساسانی که جهانبینی کیانی در آن رشد و تکامل یافت، بر مبنای القاب و عناوین ایدئولوژیک مندرج بر سکههای شاهنشاهان ساسانی، خود به چهار زیردوره تقسیم می‌شود. این القاب عبارت است از: رام‌شهر، کی، افزون و فرّه افزون. در دوران آخر‌این چهار زیردوره، برای نخستین بار واژه فرّه روی سکههای شاهان ساسانی ظاهر می‌گردد. ورود این واژه اوج روند تکاملی جهانبینی کیانی است که به‌صورت ترکیب فرّه کیانی وارد ادبیات پهلوی و فارسی شد و دستگاه تبلیغاتی ساسانی آن را بهعنوان بنیان مشروعیت سلطنت خاندان ساسانی از آغاز تا زمان فروپاشی حکومت ایشان به‌نمایش گذاشت. کلید واژگان: ایران، پادشاهی مقدس، جهانبینی کیانی، ساسانیان، فرّه کیانی.
- Abstract
- Kay?nid Farrah and its position in Sasanid world view is a phenomenon which we should think about while investigating about the history of this dynasty. Although Kay?nid Farrah is taken from Avestan texts, it has been applied as a political concept during the five centuries that Sasanids needed to restore their diminished legitimacy and power. The trend of conversion of Kay?nid cosmology to a foundation for legitimacy of this dynasty that led to acceptance of this dynasty by Iranians was not once for all. This cosmology emerged gradually and then evolved. Even in last years of rule of this dynasty, their administration distorts this foundation. In this research the trend of changing in Sasanid world view and choosing Kay?nid cosmology as a means for legitimacy of this dynasty is studied. The Sasanid history is divided according to its worldview. The later sasanid sacral kingship in which this worldview evolved is divided to four eras according to the titles engraved on coins of this period. These titles include: R?m?ahr, Kay, Afz?n (Abz?n) and Farrah Afz?n (Xwarrah Abz?d). At the last period of this sub-period, for the first time the word Farrah appeared on Sasanid coins. The entrance of this word triggered the evolution of this worldview as Kay?nid Farrah in the Pahlavi and Persian literature. The propaganda system of Sasanid dynasty use it as a foundation of its legitimacy from the beginning to the decline of this dynasty. Key words: Iran, Kay?nid Farrah, Sacral kingship, Sasanian, Sasanid world view.
