عنوان پایان‌نامه
بررسی مفهوم ایدئولوژیک کردن دین و تفسیر ایدئولوژیک اسلام از دیدگاه دکتر علی شریعتی و آرای منتقدان
- رشته تحصیلی
- الهیات و معارف اسلامی-ادیان و عرفان
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 2298ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 66888
- تاریخ دفاع
- ۲۲ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- میلاد اعظمی مرام
- استاد راهنما
- قربان علمی
- چکیده
- در این نوشتار به بررسی مفهوم ایدئولوژی از دیدگاه دکتر علی شریعتی پرداخته می‌شود و معنا و منظور پروژه‌ی «ایدئولوژیک کردن دین» واکاوی می‌گردد، و سپس تفاسیر ایدئولوژیک وی از اسلام توصیف و تبیین می‌شود. سرانجام، آرا دو تن از مخالفان این پروژه، یعنی دکتر عبدالکریم سروش و دکتر داریوش شایگان، مورد بررسی قرار می‌گیرد و نسبت این انتقادات با آن پروژه ارزیابی می‌گردد. در بررسی آرا دکتر علی شریعتی روش توصیفی ـ تحلیلی، و در بررسی آرا مخالفان روش توصیفی ـ تحلیلی ـ انتقادی لحاظ شده است. این نوشتار می‌کوشد دستاورد نظری پروژه‌ی ایدئولوژیک کردن دین را، بر اساس طرح هندسی مکتب، به‌تفصیل و مستند نشان دهد، و روشن سازد که تعریف دکتر علی شریعتی از ایدئولوژی با تعریف مخالفانش از همین مفهوم، متفاوت و حتی متضاد است. به عبارت دیگر، مفهوم ایدئولوژی در اندیشه آن‌ها نه «اشتراک معنایی»، بلکه صرفاً «اشتراک لفظی» دارد، و از این رو انتقادات آن‌ها بر این پروژه «منتفی به انتفا موضوع» می‌باشد.
- Abstract
- In this thesis, the concept of ideology will be discussed from the perspective of Ali Shariati, and then the meaning and purpose of the project of "ideologization of religion" will be analyzed, after that, his ideological interpretations of Islam will be described and explained. Finally, the opinions of the two opponents of this project, Abdolkarim Soroush and Darius Shayegan, will be examined and the relationship between their critiques and that project will be evaluated. In the study of Ali Shariati's opinions, descriptive – analytical method, and in the study of the opponents, descriptive – analytical – critical method has been used. This study attempts to show the theoretical achievement of the project of ideologization of religion based on the geometric design of the school, and clarify that the definition of ideology in Ali Shariati's thought and his opponents’ definition of the same concept is different, and even contradictory. In other words, the concept of ideology in their thought is not a case of “synonymy”, but merely of “homonomy”, and hence their critiques to the project is “negated by the negation of subject-matter”.
