عنوان پایان‌نامه
بایواستراتیگرافی سازند کژدمی در برشهای بنگستان در شمال بهبهان و برش کمستان در شمال ایذه
- رشته تحصیلی
- زمین شناسی -چینه و فسیل شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 5723;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 69061
- تاریخ دفاع
- ۰۹ مهر ۱۳۹۳
- دانشجو
- محبوبه کریمی
- استاد راهنما
- ابراهیم قاسمی نژادرائینی
- چکیده
- حوضه رسوبی زاگرس یکی از نفت خیزترین حوضه های نفتی دنیاست و سازند کژدمی یکی از معروف ترین و مهم ترین سنگ های منشاء در این حوضه رسوبی به شمار می رود. در این مطالعه به تحقیق و پژوهش بر روی دو برش از این سازند به نام های برش بنگستان و برش کمستان پرداخته شده است. نهشته های سازند کژدمی در برش بنگستان شامل ضخامتی حدود 200 متر از لایه های شیلی و آهک های آرژیلیتی می باشد. محل این برش بر روی یال شمالی تاقدیس بنگستان در 30 کیلومتری شمال شهرستان بهبهان قرار دارد. در برش کمستان نیز سازند کژدمی شامل ضخامتی حدود70 متر از لایه های سنگ آهک و آهک های آرژیلیتی می باشد. محل این برش در یال جنوبی تاقدیس کمستان در 20 کیلومتری شمال شهرستان ایذه واقع شده است.در این مطالعه، با استفاده از 120 اسلاید پالینولوژیکی مربوط به 34 نمونه برداشت شده از برش بنگستان در مجموع 26 جنس و 34 گونه داینوسیست و نیز 5 جنس و 7 گونه اسپور شناسایی شد. سن سازند کژدمی در برش بنگستان با توجه به مجموعه پالینومرف های شناسایی شده آپتین- سنومانین در نظر گرفته شده است. بررسی داینوسیست ها منجر به شناسایی یک بایوزون به نام Odontochitina operculata گردید. پس از آماده سازی 90 اسلاید از برش کمستان و انجام مطالعات میکروسکوپی هیچ گونه پالینومورفی در این برش یافت نشد. درحالیکه با مطالعه مقاطع نازک برش کمستان، در کل 9 جنس و 9 گونه فرامینیفر شناسایی شد. بر این اساس یک بایوزون به نام Ticinella primula مشخص و سن سازند کژدمی در این برش آلبین میانی در نظر گرفته شد. در بررسی اسلایدهای پالینولوژیکی برش بنگستان، دو رخساره پالینولوژیکی(پالینوفاسیس) برای سازند کژدمی تفکیک گردید. پالینوفاسیس I (IX)، با محتوای 100-90 درصد ماده آلی بی شکل (AOM) که کروژن احتمالی از نوع, I II و با قابلیت بسیار بالای تولید نفت می باشد و پالینوفاسیس II (VII)، که درآن میزان حفظ شدگی AOM متوسط تا خوب (60-35درصد) و مقدار پالینومرف متوسط تا پایین (55- 30درصد) می باشد. فیتوکلاست ها می توانند از صفر تا 40 درصد حضور داشته باشند. این نوع پالینوفاسیس مستعد تولید نفت است که تعداد بسیار کمی از نمونه ها در این نوع پالینوفاسیس قرار می گیرند.پالینوفاسیس های مشخص شده بر اساس دیاگرام تایسون نمایانگر محیط های دور از ساحل احیایی تا نیمه اکسیژن دار (Disttal suboxic-anoxic basin)، شرایط شلف احیایی دور از ساحل (Distal anoxic shelf) و شلف دور از ساحل(Distal shelf) بوده و بالا بودن درصد AOM در اکثر نمونه ها حاکی از غالب بودن شرایط احیایی و محتوای اکسیژن پایین می باشد. حاکم بودن شرایط احیایی و کمبود اکسیژن در طی رسوبگذاری و همچنین بالا بودن مواد ارگانیکی دریایی به عنوان ماده اولیه شکل گیری هیدروکربور نشان می دهد این سازند دارای پتانسیل مناسب برای تولید هیدروکربور می باشد. باتوجه به میزان اندک اسپورها از جمله Cyathidites Gleicheniidites, Dictyophylidites, در برش بنگستان و انتساب آنها به گیاهان والد یعنی سرخس ها می توان شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب را برای این برش درنظر گرفت. دو برش مطالعه شده به لحاظ لیتولوژی متفاوت اند به گونه ای که برش کمستان آهکی و برش بنگستان شیلی می باشد. به دلیل آهکی بودن برش کمستان، این برش فاقد هرگونه پالینومرف اعم از خشکی و دریایی است. در حالیکه سازند کژدمی در برش بنگستان شیلی و حاوی عناصر پالینولوژیکی زیادی از جمله مواد آلی بی شکل است. در برش کمستان سازند کژدمی دارای رخساره عمیق متشکل از سنگ آهک های نازک لایه حاوی فسیل الیگوستژیناست. با توجه به حضور فرامینیفرهای پلاژیک و الیگوستژینا و بافت دانه پشتیبان می توان محیط ته نشست این رخساره را محیطی نسبتاً کم انرژی در دریای باز زیر سطح امواج نرمال دانست. لازم به ذکر است که حضور و فراوانی الیگوستژینا در مقاطع مختلف متفاوت است. وجود فرامینیفرها ضخیم دیواره چون Favusilida در این برش نشان دهنده محیطی غنی از کربنات کلسیم، آب و هوای گرم و شوری بالا می باشد که در رمپ های خارجی تا مناطق کم عمق باتیال (400-200) گسترش دارند. حضور میلیولیدها در بعضی نمونه ها نیز نشان از محیط های آبی کم عمق از نیمه شور تا خیلی شور دارد که محیط رسوبی را به محیط های محصوری مانند تالاب یا نواحی جزر نزدیک می کند.
- Abstract
- The Zagros Basin is one of the most prolific oil basins in the world and the Kazhdumi Formation is a well-known source rocks in this basin. In this study, two sections of the Kazhdumi Formation including Bangestan and Kamestan sections were investigated in terms of their palynomorph and foraminiferal content. In Bangestan section, the formation contains 200 meters of shale, with argillaceous limestone. This section is located in the north edge of Bangestan anticline, 30 Km North of Behbahan. In Kamestan section, the formation contains 70 meters of limestone & argillaceous limestone and is located in the south edge of Kamestan anticline, 20 Km North of Izeh.Thirty-four rock samples from Bangestan section were prepared palynologically and the slides were studied. This study lead to recognition of 26 dinoflagellate cyst genera containing 34 species and seven spore species. Presence of these species indicate an age of Aptian-Cenomanian for the Kazhdumi in Bangestan section. Dinocysts investigation led to the identification of Odontochitina operculata biozone. Studies were also performed on thin sections of Kamestan section in which a total of 9 genera and 9 species of foraminifera were identified. Accordingly, biozone Ticinella primula was established based on the Presence of the same species. This indicates an age of Mid-Albian for the formation in Kamestan section.Two palynofacies types were recognized in Bangestan section. Palynofacies type I (IX) with 90 to 100% Amorphous Organic Matter (AOM) of kerogen type II that could potentially produce oil. The second palynofacies, type II (VII), in which state of preservation of AOM is average to good (35-60%) and palynomorphs are of moderate to low (55-30%). Phytoclasts form from zero to 40% of the samples content. This type could produce oil as well. A few samples fall in this category. Plotting the samples on Tyson’s diagram, a distal suboxic-anoxic basin and distal anoxic shelf can be concluded. The high amounts of clear AOM in most samples indicate dominance of redox environmental condition whit low oxygen content. Low oxygenated environments with high amounts of AOM indicate that the Kazhdumi Formation could potentially produce oil.Presence of such spores as Cyathidites, Gleicheniidites, Dictyophylidites and appointing them to the parent plants, the ferns, a warm and humid climate can be concluded for the depositional course of the Kazhudmi in the area.The two studied sections are different lithologically, the Kamestan section is of limestone while, the Bangestan section is mainly made up of shale. The absence of palynomorphs in Kamestan section could be explained by the limestone nature of the rock unit in which no palynomoph is usually expected. The Kazhdumi Formation in Kamestan section contains deep facies containing thin limestone with Olygostegina. Due to the presence of pelagic foraminifera, Oligostegina fossil and grain supported deposits a low energy condition under normal wave base is suggested for the depositional condition. Presence and frequency of Oligostegina is different in thin sections. Presence of thick-walled foraminifera such as Favusilida indicate an environment rich in calcium carbonate, a warm and humid climate and high salinity. Presence of Milliolida in some samples indicate shallow, saline to hypersaline water in some periods.
