عنوان پایان‌نامه
بررسی عوامل موثر بر عرضه خشخاش (مواد مخدر تریاک) در افغانستان
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6188;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 71613
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- مجتبی نیک زاد
- استاد راهنما
- سیدصفدر حسینی کوزوکی
- چکیده
- افغانستان از سال ????به عنوان بزرگترین کشور تولید کننده تریاک و مواد مخدر در سطح جهان مطرح است.درآمد مواد مخدر ??% از تولید ناخالص داخلی افغانستان را تشکیل می‌دهد و سالانه هزاران تن مواد مخدر در این کشور تولید و به سایر کشورهای جهان انتقال می¬یابد که ایران یکی از مسیرهای اصلی انتقال این مواد است. هدر رفت منابع کمیاب تولید به ویژه زمین، آب و سرمایه در کشت خشخاش در افغانستان از یک سو وافزایش مصرف روز افزون مواد مخدر در سراسر جهان و زیان-هایی ناشی از آن، نهتنها در افغانستان بلکه در سایر کشورهای جهان به ویژه همسایگان این کشور از سوی دیگر، همچنین عدم اثر بخشی سیاست¬های اتخاذ شده در جهت مبارزه با کشت خشخاش و روند کمابیش صعودی کشت این محصول در کشور افغانستان لزوم شناسایی عوامل مؤثربر کشت و عرضه خشخاش را آشکار می¬سازد. در این راستا، هدف اصلی مطالعه حاضر تعیین عوامل موثر بر عرضه خشخاش در افغانستان می¬باشد، تا با بهره-گیری از آن بتوان در جهت حذف کامل این محصول اقدام نمود. به این منظور تابع واکنش عرضه خشخاش به تفکیک توابع سطح زیر کشت و عملکرد در قالب الگوی تعدیل جزئی نرلاو با استفاده از داده¬ای پانل برای 9 استان اصلی کشت کننده خشخاش در افغانستان طی دوره زمانی 2013-2000 برآورد شده است. همچنین به منظور جدا سازی عوامل مؤثر بر تصمیم به کشت خشخاش و شدت کشت خشخاش توسط زارعین، الگوی¬ توبیت به روش دو مرحله¬ای هکمن با استفاده از اطلاعات حاصل از مصاحبه حضوری با 300 تن از زارعین افغانستانی تخمین زده شد. نتایج برآورد الگوی سطح زیر کشت نشان می¬دهد که افزایش سودآوری محصولات رقیب نسبت به خشخاش، سطوح بالاتر دسترسی زارعین به مدارس، بیمارستان¬ها، مراکز ترویجی و خدمات مشاوره¬ای و همچنین دسترسی به بازارهای اصلی فروش سایر محصولات زارعی و ممنوعیت قانونی و شرعی کشت به کاهش سطح زیر کشت خشخاش منجر می¬گردد. همچنین مبارزه با فقر از طریق کاهش نرخ بیکاری با ایجاد مشاغل جایگزین و کاهش نرخ تورم در این کشور می¬تواند سیاست¬ مناسبی در جهت کاهش سطح زیر کشت خشخاش باشد. در حالیکه اثر سیاست‌هایی نظیر انهدام اراضی زیر کشت خشخاش، اجرای پروژه¬های ملی توسعه¬ای و پرداخت¬های جبرانی بر سطح زیرکشت بی¬معناست. کشش¬پذیری بالای سطح زیر کشت نسبت به متغیر امنیت و ثبات نیز اهمیت این مسئله را در جلوگیری از کشت مواد مخدر نشان می¬دهد. بر اساس نتایج برآورد الگوی واکنش عملکرد، متغیرهای اقلیمی، دسترسی به نیروی کار فشرده و سودآوری محصول خشخاش رابطه مثبتی با عملکرد خشخاش دارند درحالیکه شیوع آفات و بیماری¬ها و حوداث طبیعی از جمله خشکسالی، سیل و زلزله عملکردهای پایین‌تری را در مناطق مورد مطالعه منجر می¬گردند. نتایج حاصل از برآورد الگوی توبیت نیز نشان دهنده آنست که عوامل مؤثر بر تصمیم گیری زارع به کشت خشخاش با عوامل مؤثر بر میزان سطح زیر کشت این محصول یکسان نیستند. تصمیم‌گیری زارعین تحت تأثیر متغیرهای فردی چون تجربه، تعداد اعضای خانواده و وضعیت مسکن و اعتیاد زارع، متغیرهای اقتصادی چون نسبت سودآوری محصول خشخاش به سایر محصولات زارعی، نسبت درآمد مزرعه¬ای به کل درآمد و میزان بدهی کشاورز، متغیرهای اجتماعی چون تجربه خشونت، دسترسی زارعین به خدمات دولتی و شوراهای محلی و سیاست‌های مبارزه با کشت خشخاش می¬باشد درحالیکه بر میزان سطح زیر کشت زارعین متغیرهایی از قبیل دسترسی به ادوات زارعی و نهاده-های تولید، تنوع تولیدات، دسترسی به زمین آبی و وضعیت تقاضا و شرایط خرید محصول نیز مؤثرند. نهایتا اینکه نتایج بدست آمده در این تحقیق می¬تواند به عنوان راهنمایی برای سیاست¬گذاران این عرصه جهت انهدام کشت این محصول و کاهش معضلات ناشی ازمصرف آن در جهان مورد استفاده قرار گرفته و گامی در جهت شکوفایی کشاورزی و اقتصاد کشور افغانستان باشد.
- Abstract
- Afghanistan has been the biggest producer of opium and drugs in the world since 1992. Drug revenue forms 35percent of Afghanistan's GDP and thousands of tons of drugs are produced in this country annually and transferred to the rest of the world that Iran is one of the major pathways of transmission of these materials. The loss of scarce resources, especially land, water and capital in poppy cultivation in Afghanistan on the one hand, and the increase in drug consumption and its caused damage, not only in Afghanistan but also in the other countries, especially its neighbors, on the other hand, as well as, the lack of policy effectiveness for combating poppy cultivation and ascending trend of its cultivation in Afghanistan, reveal the importance of identifying the factors affecting supply and cultivation of poppy.In this regard, the main goal of this study is to determine factors affecting the supply of poppy in Afghanistan to use it for removing all of the poppy products. To this end, poppy-undercultivated area and yield response functions has been estimated in the format of Nerlove’s partial adjustment model using panel data for nine major provinces of poppy cultivation in Afghanistan over the period 2013-2000. Also, in order to separate the factors influencing the decision on poppy cultivation and intensity of poppy cultivation, Tobit model has been estimated by two-stage Heckman approach using data from interviews with 300 Afghan farmers.Poppy-undercultivated area model estimation results show that increasing the Profitability of competing products over opium poppies, higher levels of farmers access to schools, hospitals, extensions centers and consulting services as well as access to major markets for selling agricultural products and Legal and religious prohibitions of poppy cultivation has led to a decrease in poppy-undercultivated area. The combat poverty through decreasing unemployment rate by creation of alternative jobs and reduction of inflation rate can be appropriate policy to reduce poppy cultivation, whereas the effect of policies such as destruction of poppy-undercultivated area, implementation of national development projects and compensation payment on poppy cultivation is non significant. High elasticity of cultivation with respect to security and stability shows the importance of this issue in preventing drug cultivation. Based on the results of estimated yield response model, climate change, access to the intensive labor and profitability of poppies are positively related to poppy yield, while the incidence of pests and diseases and natural events, such as droughts, floods and earthquakeslead to lower yields in area under study.Results of Tobit model estimation also indicate that factors influencing farmers' decisions to cultivate poppyare not the same as those affecting the area under cultivation. Farmers' decisions are affected by individual variables such as experience, family size, and farmers' housing and addiction, economic variables such as profitability ratio ofpoppies to the other agricultural products, the ratio of farm income to total income and the amount of debt, social variables such as experience of violence farmers' access to public services and local councils, and Policies of combating poppy cultivation, while variables such as access to agricultural implements and production inputs, diversification of production, access to water land, demand and conditions of purchase can also affect the area under cultivation. Finally, the results obtained in this study can be used as a guide for policymakers in this field to destroy poppy cultivation and reduce problems caused by its consumption in the world and can be taken as a step to flourish agriculture and economy of Afghanistan.
