عنوان پایان‌نامه
محیط زیست از دیدگاه قرآن و حدیث
- رشته تحصیلی
- الهیات و معارف اسلامی-علوم قرآن و حدیث
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 2269ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 64795
- تاریخ دفاع
- ۲۳ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- معصومه شیردل
- استاد راهنما
- منصور پهلوان محمدعلی
- چکیده
- انسان از ابتدای حضورش در عرصه طبیعت، همواره با محیط پیرامونش در تعامل بوده است، اما در طی قرون اخیر همراه با رشد صنعت و مصرف گرایی انسان، بحران های محیط زیست، به عنوان مهم ترین مسأله جهان معاصر مطرح شده است. اندیشمندان زیادی با انجام تحقیقات گوناگون، درصدد حل این مسایل برآمدند و در این خصوص اذعان کرده اند که ریشه اصلی این بحران ها را بایستی در نگرش ظالمانه انسان نسبت به طبیعت دانست. در راستای پژوهش های دینی، مشاهده می شود که حفاظت از محیط زیست در اسلام، از جایگاه و تقدس ویژه ای برخوردار است. این اهتمام، گاه در قالب بیان برخی مبانی و رهنمودهای اثباتی اعم از مشروعیت تسخیر محیط زیست، لزوم شکرگزاری و امانتداری، و نیز بیانات سلبی همانند پرهیز از فساد و اسراف در زندگی جلوه گر می شود. از سوی دیگر، بخش عمده ای از آموزه های دینی ناظر به حفاظت از عناصر خاص محیط زیست اعم از آب، هوا، خاک، درختان، حیوانات و بناهاست. چنان که معصومان (ع) از این عناصر، به عنوان میراث مشترک در بین انسان ها یاد می کنند و با وضع حقوقی برای هر کدام، انسان را مسئول رعایت آن می دانند و به شیوه های متعدد دستوراتی برای حفاظت از آن ها صادر نموده اند. به گونه ای که در خصوص آب، با ممنوعیت آلوده کردن و اسراف در مصرف آن، بلکه امر به استفاده بهینه از آن، در باره درختان، با تشویق به درختکاری و آبیاری و پرهیز از قطع کردن و ایجاد آلودگی در اطراف آن، در مورد حیوانات با بیان لزوم رعایت حرمت و برآوردن نیازهای طبیعی اش، پرهیز از آزار و شکار بی رویه آن، و در مورد اماکن عمومی و خانه ها با اجتناب از آلوده و ویران کردن آن، دستور العمل جامعی در زمینه حفاظت از عناصر محیط زیست ارائه می کند. توجه نسبت به این مسایل به اندازه ای است که حتی ایشان هنگام اعزام سپاهیانشان به جنگ، اجازه هیچ نوع تعرضی نسبت به محیط زیست دشمن را به آنان نمی دادند.
- Abstract
- From the first presence of human in environment, he had a great deal with it, but in recent centuries the industrial development and consumerism have caused a lot of big problems in environment cycles in a way that today, the most important issue in the world is the pollution and crisis of environment, and in spite of holding many conferences in terms of protecting the Environment, the crisis is getting bigger. According to religions scientists' studies, cruel and egoistical outlook of human toward nature is the basic cause of this crisis. Unfortunately, in researches about environment, there is no targeted study of protecting the elements of nature, where as in slam, protecting and defending the environment is a holy issue and this holy issue is sometimes mentioned as terms of legitimacy of capturing the environment, the necessity of thanking and safekeeping avoiding decay and wasting in life, or protecting the special elements of environment such as water, air, soil, trees, animals and construction, and these elements as the holy signs of god, are stated as the items deserving more thoughts and having sense and rights that hum an being is responsible for them and should obey Islamic rules by preventing each element from pollution and paying attention to improve it, because according to proofs, the household of the prophet of Islam's way of life, was based on all theses mentioned issues. It must be noted that among all polluters, war weapons, especially atomic bomb is the most destructive one, because it destroys the earth planet. Moreover in Islamic instructions, war is disapproved, and command of jihad and protection is just in case of defending Islam and under the condition of not destroying the enemy's environment, and the final goal is establishing peace and healthiness.
