عنوان پایاننامه
حاجب: کارکردها و سیر تحول آن در دوره امویان اندلس
- رشته تحصیلی
- تاریخ و تمدن ملل اسلامی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 68759
- تاریخ دفاع
- ۲۹ مهر ۱۳۹۳
- دانشجو
- جمشید جبارپور
- استاد راهنما
- اصغر قائدان
- چکیده
- بعد از مقام خلافت، مهم ترین و کلیدی ترین منصبی که در دولت امویان اندلس وجود داشت، منصب حجابت بود که در زمان عبد الرحمن اول پایه گذاری شد. حاجب بر همه ی مناصب از جمله وزراء و مشاوران امیر مقدم بود، او در راس دستگاه اجرائی قرار داشت و نائب امیر و در دوره¬های بعد نائب خلیفه بود. حاجب، سلطان را از دیدار خواص و عوام مخفی می¬کرد و میان سلطان و وزیر او و پایین¬تر از آنها واسطهای به شمار میرفت، از همین روی حجابت در دولت امویان اندلس از جایگاهی بلند برخوردار بود. براساس جایگاه¬¬های افراد و شخصیت¬ها زمان دیدار با سلطان را تنظیم می¬کرد. اوج قدرت این منصب را می توان در دوران خلافت هشام الموید در دوران امویان اندلس دانست که حاجب وی منصور بن ابی عامر قدرت را در دست گرفته و بسیاری از امور را با میل و اراده خود به انجام می رساند. به این ترتیب حاجب در اندلس به چنان مقام و قدرتی دست یافت که پیش از آن چه در اندلس و چه در شرق بی سابقه بود؛ چرا که حاجب خود به حل و فصل امور می پرداخت و خلیفه به مقامی تشریفاتی تبدیل گشته بود و در حقیقت مقامی بالاتر از وزیر یافته بود. روش تحقیق در این پژوهش روش تاریخی و توصیفی است که در آن ابتدا به مفهوم حاجب و جایگاه آن از عصر پیامبر(ص) تا خلفای اموی شام پرداخته و سپس این منصب را در اندلس عصر اموی مورد بررسی قرار داده¬ایم و ضمن آن تحولات آن منصب را در مقایسه با خلافت و سرزمینهای شرقی بحث و نقاط افتراق یا تشابه آن را بیان داشته¬ایم