عنوان پایان‌نامه
اولویت بندی نیازهای تعمیر و نگهداری جاده های جنگلی با استفاده از تصمیم گیری چند معیاری
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی - مهندسی جنگل
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6055;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 64752
- تاریخ دفاع
- ۳۱ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- فاطمه اژدری
- استاد راهنما
- احسان عبدی
- چکیده
- جاده¬های جنگلی یکی از ضروری¬ترین زیرساخت¬ها در مدیریت واحدهای جنگلی محسوب می¬شوند که تضمین عملکرد پایدار آنها نیازمند پایش و نگهداری منظم شبکه جاده¬های جنگلی می¬باشد. نگهداری مداوم از جاده یک فعالیت کلیدی جهت حفظ کارکرد مناسب جاده و سیستم زهکشی آن است.هرساله باید مبالغ زیادی صرف نگهداری و بهبود شبکه جاده جنگلی ¬شود. بنابراین به¬منظور کاربرد بهینه بودجه و اعتبارات ضروری است روی اولویت¬بندی مناسب اهداف اقتصادی و زیست¬محیطی سرمایه¬گذاری کرد. وجه دیگر عدم وجود بودجه کافی برای این عملیات و در نتیجه نیاز به اولویت¬بندی و استفاده بهینه از بودجه موجود است. بدین منظور در این مطالعه با استفاده از نظرات متخصصان در روش دلفی ابتدا معیارهای تاثیر گذار در اولویت¬بندی نیازهای تعمیر و نگهداری شبکه جاده بخش پاتم جنگل خیرود تعیین سپس با استفاده از روش مقایسه زوجی وزن دهی شد. در مرحله بعد جاده مورد نظر براساس لوله¬های زهکشی زیر سطح جاده قطعه¬بندی شد. سپس فرم آماربرداری با توجه به معیارهای انتخابی و فاکتورهای مربوط به آنها تهیه و با برداشت میدانی تمامی اطلاعات موردنیاز جمع¬آوری گردید. پس از آنالیز و استاندارد سازی، داده¬ها به صورت پایگاه داده در نرم افزار ArcGISذخیره شد. سپس با استفاده از روش ترکیب خطی وزنی (WLC) نقشه معیارها و وزن¬ها تلفیق و نقشه شایستگی نهایی به¬عنوان نقشه اولویت عملیات تعمیر و نگهداری جاده بخش پاتم حاصل شد. طبق نتایج دلفی، مهمترین معیارهای تاثیر گذار دراولویت¬بندی نیازهای تعمیر و نگهداری به ترتیب عبارتند از: زهکشی، پایداری دامنه، شیب طولی جاده، الگوی سطح جاده و شیب دامنه، که با توجه به نتایج مقایسه زوجی (AHP) معیار زهکشی با وزن نهایی 3071/0 به عنوان مهمترین معیار مؤثر در اولویت¬بندی نیازهای تعمیر و نگهداری جاده¬های جنگلی شناسایی شد. همچنین تحلیل نقشه شایستگی نهایی نشان داد که قطعاتی از جاده بخش پاتم بدلیل تاثیر درصد بالای شیب، ناکافی بودن تعداد و قطر آبروها وعدم زهکشی مناسب جاده در این قطعات بیشترین نیاز به عملیات تعمیر و نگهداری را دارد که به رنگ قرمز مشخص شده است و بایستی در بالاترین اولویت برنامه عملیات تعمیر و نگهداری جاده قرار گیرد¬. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد تلفیق روش دلفی و نرم افزار ArcGISبا تکنیک¬های مختلف ارزیابی چند معیاری می¬تواند در اولویت¬بندی نیازهای تعمیر و نگهداری جاده¬های جنگلی با هدف استفاده بهینه از بودجه، به کار گرفته شود.
- Abstract
- Forest roads are essential infrastructure and prerequisite of forest management. Routine road maintenance is a vital activity to keep a road system serviceable and to maintain proper functioning of its drainage system. Each year, a fixed amount of money is spent to upgrade and maintain forest road networks. In order to optimize the use of a limited economic budget, it is essential to set investment priorities that meet the management and environmental goals.Anotheraspectof the lack ofadequate funding formaintenance operationsandthe need for prioritize andtheonesbased on the amountof fundsavailable. To achieve this purpose, firstly a Delphi process was conducted to define the important and effective criteria of the road network of Patom district in Kheyroud forest by forest engineering experts. A pair-wise comparison questionnaire was then developed to obtain criteria weights. In the next stage, the road was splited to segments regarding culverts. Inventoryformspreparedaccording to theselected criteria and all necessary information were collected. Thenmappingcriteria andweights werecombined using a weightedlinear combination(WLC) According to the result of Delphi process drainage, stability, longitudinal gradient, template and slope are the most important criteria for prioritizing the needs of forest road maintenance in the study area.The result of the pair-wise comparison revealed that the drainage system was the most important criteria with the weight of 0.3071.Result of this study showed combining a set of GIS software and WLC with multi-criteria evaluation techniques applied in this work, prioritize the needs of forest road maintenance in order to optimize the allocation of funds.
