عنوان پایاننامه
تغییر قبله در قرآن و روایات و نقد آراء مستشرقان
- رشته تحصیلی
- الهیات و معارف اسلامی-علوم قرآن و حدیث
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 2260ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 64584
- تاریخ دفاع
- ۱۹ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- صابر صباغی
- استاد راهنما
- منصور پهلوان محمدعلی
- چکیده
- واقعهی تغییر قبله که پس از گذشت 17 ماه از هجرت پیامبر(ص) به وقوع پیوست، نقش بسزایی در بازیابی هویت و استقلال مسلمانان داشت. از آنجایی که آیات 142 تا 150 سورهی بقره، اشاره به این حادثه دارد، مفسران نیز از صدر اسلام تا کنون در تفاسیر خود به این رویداد پرداخته اند. این حادثهی تاریخی در مسجد بنی سلمه و در حین خواندن نماز ظهر به وقوع پیوست. به همین دلیل آن مسجد به ذو قبلتین معروف گردید. به عقیدهی مفسران، این حادثه در پی اعتراض و سرزنش یهودیان نسبت به مسلمانان و نزول آیات تغییر قبله، اتفاق افتاد. هر چند موضوعِ قبلهی مسلمانان در مکه از مباحث اختلافی بین مفسران میباشد، اما نظر برخی محققان بر آن است که پیامبر(ص) و مسلمانان در مکه به سمت کعبه نماز میگزاردند و پس از ورود به مدینه، به دلایلی، بیت¬المقدس به طور موقت قبلهی مسلمانان شد. از دلایل انتخاب بیت¬المقدس به عنوان قبله میتوان به دستور صریح الهی، تبعیت از آیین و سنت انبیای پیشین، تأیید شرافت بیت¬المقدس و امتحان تازه مسلمانان اشاره کرد؛ ضمن اینکه بیت-المقدس قبلهی یهودیان بود و در ابتدای ورود پیامبر(ص) به مدینه، هنوز کارشکنی های آنها شروع نشده بود و پیامبر(ص) امید به جلب حمایت آنها داشت. بنابراین یکی دیگر از دلایل این انتخاب، تألیف قلوب اهل کتاب و تلاش در جهت همراه کردن یهودیان با مسلمانان بود.پیمانی که پیامبر(ص) در ابتدای ورود به مدینه با طوایف مختلف مدینه و از جمله یهود بستند مؤیّد این مطلب است. پس از گذشت 17 ماه از هجرت پیامبر(ص)، با نزول آیات تغییر قبله، قبلهی مسلمانان از بیت¬المقدس به سمت کعبه تغییر کرد. از مهمترین دلایل تغییر قبله از بیتالمقدس به سمت کعبه میتوان به آزمایش مؤمنان، اتمام حجت با یهود، تکمیل نعمت بر مسلمانان، تشویق اعراب به اسلام آوردن، فاصله گرفتن از یهود و نیز خنثی کردن اعتراضات آنان، افزایش بصیرت دینی مسلمانان، هدایت مردم و تکریم پیامبر(ص) اشاره کرد.مستشرقان نیز به موضوع تغییر قبله پرداخته ونظراتی در این باب ارائه کردهاند. در فصل ششم این پایان نامه، به آن دسته از نظرات مستشرقان در رابطه با تغییر قبله که قابلیت نقد و بررسی را دارد پرداخته شده است. از جملهی این نظریات، میتوان به شبهه در کیفیت تغییر قبله، انتخاب بیتالمقدس به عنوان قبله تحت تأثیر فرهنگ یهود و نیز ادعای این مطلب که هیچ آیه ای از آیات قرآن، بیانگر قبله بودن بیتالمقدس نیست، اشاره کرد.
- Abstract
- The event of changing Qibla, 17 months followed by Prophet Mohammad migration, significantly contributes in restoring Muslims' identity and independence (autonomy). As it was referred in Baqarah, verses 142-150, the commentators have also been devoted to this event since Islam commencement. This historical event occurred in Bani Salamah mosque during the noon prayer; so, it is called two-Qabla mosque. Commentators attributed this occurrence to Jewish protests and blaming Muslims as well as Quran revelation. However, changing Muslims' Qibla in Mecca has created large disputes among commentators; some scholars believed that the prophet (PBUH) and Muslims said prayer facing Kaaba, in Mecca; and by arriving in Medina, Beyt Al Moghaddas was temporary assigned as Muslims' Qibla, due to some reasons including God's explicit command, following earlier prophets' tradition and customs, acknowledging the honor of Beyt Al Moghaddas as well as testing new Muslims. Moreover, it was Jewish Qibla and Muhammad hoped to be supported by the Jewish at the arrival of Medina preceding their malicious disruptions. Therefore, trying to intimate Jewish and Muslims; the prophet initial contract demonstrated this object. 17 months followed by the Prophet migration, Muslims' Qibla, by revelation verses, changed to Kaaba from Beyt Al Moghaddas. The most critical reasons why Qibla changed from Beyt Al Moghaddas to Kaaba are testing believers, ultimatum to Jewish, complete blessing of Muslims, encouraging Arabs to Islam, distancing from Jewish as well as negating their objections, increasing Muslims' religious insight, guiding people and a tribute to the Prophet (PBUH). Orientalists, also, studied and commented on Qibla changing which are presented in the sixth chapter. Some of these issues can be noted doubts on the quality of the Qiblah،Choice of Jerusalem as the qibla under the influence of Jewish culture and the claim that no verse in the Quran does not imply that Previous Qibla has been jerusalem. Key words: Qibla، masjed al aghas، masjed al haram، changing of Qibla، kaaba، jerusalem