عنوان پایان‌نامه

بررسی امکان ایجاد تنوع از طریق دورگ گیری در گیاه سیکلامن ایرانی Cyclamen persicum Miller



    دانشجو در تاریخ ۲۹ شهریور ۱۳۹۳ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "بررسی امکان ایجاد تنوع از طریق دورگ گیری در گیاه سیکلامن ایرانی Cyclamen persicum Miller" را دفاع نموده است.


    محل دفاع
    کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6090;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 65143
    تاریخ دفاع
    ۲۹ شهریور ۱۳۹۳
    استاد راهنما
    روح انگیز نادری

    ایجاد تنوع در گل و گیاهان زینتی همواره مدنظر به‏نژادگران می‏باشد. به ‏‏منظور دست‏یابی به این مهم در گیاه سیکلامن ایرانی، تلاقی کنترل‎ شده بین ژنوتیپ‏های مختلف‏ آن با رنگ‏ و شکل‏های‏ متنوع گل و طرح‏های مختلف روی برگ صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که دورگ‎گیری، عاملی برای ایجاد تنوع در ویژگی‏های گل بوده، به طوری‏که رنگ و شکل گل در 15 ژنوتیپ نسبت به والدین متفاوت بود، اما نتاج از نظر شکل طرح‏های سفید روی برگ با والدین خود اختلاف چندانی نشان ندادند. بذور دورگ در مقایسه با بذور به دست آمده از حالت خودگشنی به طور میانگین 40 درصد بیشتر و 9 روز سریع‎تر جوانه زدند و گیاهچه‎هایی نیرومندتر (با تولید دو برابر برگ پس از گذشت چهار ماه) ایجاد نمودند. دگرگشنی در مقایسه با خودگشنی تأثیر به‏سزایی در افزایش سرعت رشد و کاهش مدت زمان لازم برای ظهور اولین گل در گیاهان به دست آمده داشت. به طور میانگین نتاج حاصل از دورگ‎گیری دو ماه سریع‏تر به مرحله‏ی گلدهی رسیدند. متوسط تعداد گل تولید شده نیز در این نتاج بالاتر از تعداد آن در والدین (با میانگین 7/1 برابر) بود. از نظر میزان رشد، دراکثر تلاقی‏ها نتاج نسبت به والدین برتری نشان ‏دادند و در تعدادی دیگر رشد آنها نسبت به والدین کمتر بود. درصد، سرعت و یکنواختی بیشتر جوانه‎زنی در بذور F1 در مقایسه با بذور حاصل از خودگشنی، می‎تواند در مراحل اولیه بدون استفاده از هیچ مارکر مولکولی مشخص نماید که آیا دورگ‎گیری با موفقیت صورت پذیرفته است یا خیر؟ به طورکلی دورگ‎گیری در سیکلامن جهت ایجاد گیاهانی متنوع با درصد و سرعت جوانه‎زنی بذر بالا، سرعت رشد بیشتر و نمای گلی مناسب قابل توصیه می‏باشد. در آزمایشی دیگر جوانه‎زنی دانه‎ی گرده و رابطه‎ی آن با موفقیت تلاقی و تشکیل میوه در سیکلامن بررسی گردید. دورگ‎گیری بین چهار ژنوتیپ با درصد جوانه‎زنی دانه‎ی گرده‎ی متفاوت انجام شد. همچنین تأثیر غلظت‎های مختلف مواد شیمیایی بر جوانه‎زنی درون‎شیشه‎ای دانه‎های گرده‎ی سیکلامن در محیط کشت تغییر یافته‎ی بروبیکر و کواک ساکارز (10 و 20 درصد)، نیترات‎کلسیم (0، 200 و 300 میلی‎گرم بر لیتر) و بوریک ‎اسید (0، 100 و 200 میلی‎گرم بر لیتر) در دو سطح pH (5/5 و 5/6) بررسی شد. نتایج نشان داد که قدرت جوانه‎زنی دانه‎ی گرده به نوع ژنوتیپ وابسته است. بیشترین درصد جوانه‎زنی دانه‎ی گرده در محیط کشت‎های حاوی بالاترین مقادیر کلسیم و بور صرف نظر از غلظت ساکارز و سطح pH به دست آمد. یک همبستگی مستقیم بین موفقیت تلاقی و درصد جوانه‎زنی گرده‎ها وجود داشت. ژنوتیپ‎های با 30 درصد جوانه‎زنی گرده‎ی بیشتر، منجر به افزایش 10 درصدی تولید میوه شدند.
    Abstract
    Variety creation in ornamental plants is always considered by the breeders. To achieve this goal, controlled crosses were performed among various cyclamen genotypes with different flower color, shape and leaf pattern. The results showed that crossing is effective for creating varieties with new flower characteristics in cyclamen. Fifteen genotypes with different flower color and shape were obtained, but white leaf patterns in more progenies were similar to the feature of their parents. Cross-pollination increased seed germination percentage up to 40% compared to self-pollination. Furthermore, higher germination rate (nine days earlier) and faster leaf unfolding in seedlings (with nearly twice number of leaves after four months) were found. In comparison to self-pollination, cross-pollination had a great influence in increasing growth rate and also in reducing required time for flowering. Averagely, progenies resulted from crosses than those from self-pollinations flowered two months earlier. Mean flower number in these progenies was averaged 1.7 times higher than that of their parents. In terms of growth, most progenies from cross-pollination had more and several had less growth rather than parents.Higher germination percentage and rate and greater uniformity of germination in seeds from cross-pollination than that in seeds from self-pollination may, in early stages, answer the question whether or not cross-pollination has been done,without using any molecular marker. In conclusion, cross-pollination would be useful to create cyclamen varieties with high seed germination percentage and rate, faster growth, and better ornamental value. In conclusion, it is of worth to consider cross pollination as an effective way to create varieties with high seed germination percentage and rate, and with high growth rate and proper floral view in cyclamen. Pollen germination and its relation to cross-pollination success and fruit set was also evaluated. Cross-pollination was performed among four different genotypes with different pollen germination percentage. The effect of different concentrations of chemical compounds were also examined on in vitro pollen germination of cyclamen in modified Brewbaker and Kwack medium, containing sucrose(10 and 20%), calcium nitrate (0, 200 and 300 mgl-1), and boric acid (0, 100 and 200mgl-1) at two pH levels (5.5 and 6.5). The results showed that pollen germinability was genotype-dependent. Maximum pollen germination percentage was obtained in media containing higher concentration of calcium and boron regardless of sucrose concentration and pH level. There was a direct correlation between cross-pollination success and pollen germination percentage. Genotypes with 30% higher pollen germination led to 10% increase in fruit set.