بررسی مسئله مداخله دولت در فرهنگ با تاکید بر نظریه دولت نامحدود بالقوه ( مطالعه موردی : مناظره فرهنگی و اجتماعی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ )
- رشته تحصیلی
- مطالعات جوانان
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 73849;کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: رس 4887
- تاریخ دفاع
- ۲۴ اسفند ۱۳۹۴
- دانشجو
- علی محمدزاده
- استاد راهنما
- قاسم زائری
- چکیده
- مداخلهی دولت در فرهنگ، همواره یکی از مسائل مناقشه برانگیز در میان صاحبنظران و سیاستگذاران بوده است. مناقشه بر سر آن است که آیا دولت مجاز به مداخله در عرصه فرهنگ هست؟ و اگر پاسخ مثبت است، این مداخله براساس چه الگویی صورت میپذیرد؟ پاسخ به این پرسش و به دست دادن الگویی مناسب برای مداخلهی دولت در فرهنگ، به نسبت «فرد» و «جامعه» در نگرش هستیشناختی ما بستگی دارد. در هستیشناسی فردگرایانه که درآن فرد مقدم بر جامعه و دولت است، نوعی «دولت محدود» شکل میگیرد که اجازهی دخالت در برخی امور را ندارد. از سوی دیگر، در هستیشناسی جمعگرایانه، دولت هیچ محدودیت نظری و اصولی در آنچه به نام جامعه قادر به انجام آن است، ندارد. رویکرد فردگرایانه بر عدم مداخلهی دولت در فرهنگ و رویکرد جمعگرایانه بر تسلط کامل دولت بر فرهنگ خواهد انجامید. اما در میانهی طیف مداخلهی حداکثری و مداخلهی حداقلی دولت در قلمرو فرهنگ، رویکردهای بینابینی نیز هستند که همزمان برای فرد و جامعه اصالت قائلند. در رویکردهای بینابینی، دولت نه همچون رویکردهای قائل به دولت حداقلی نقشی کمرنگ پیدا میکند و باید عرصه را برای بازار و جامعهی مدنی خالی نماید و نه مانند دولتهای تمامیتطلب، تمامی عرصههای مربوط به زندگی فکری و اقتصادی را از خود کرده و جا را برای جامعه تنگ میکند. این رویکرد بینابینی، در قالب نظریهی «دولت نامحدود بالقوه» توسط فیلسوف انگلیسی، گوردون گراهام، طرح شده است. بر این اساس، اگر فرهنگ را معرفت مشترک تعریف کنیم و آن را دارای چهار لایه باورها، ارزشها، هنجارها و نمادها بدانیم که در طول هم قرار گرفتهاند، میتوان به الگویی برای مداخلهی دولت در فرهنگ دست یافت. بر این اساس، فرهنگ بومی یک جامعه، چارچوب کلی سیاستگذاری فرهنگی دولت را شکل میدهد. به عبارت دیگر، سیاستفرهنگی دولت باید از یک طرف همسو با فرهنگ بومی جامعه بوده و به تقویت، تحکیم و اشاعه آن منجر شود و از طرف دیگر، نباید با چارچوبهای کلی فرهنگ بومی آن جامعه در تضاد و تناقض باشد.
- Abstract
- ندارد