عنوان پایان‌نامه
بررسی گاز رادون در مناطق مسکونی و آبگرم های معدنی (مطالعه موردی شهرستان مشگین شهر و سرعین)
- رشته تحصیلی
- مهندسی محیط زیست -آلودگی هوا
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده محیط زیست شماره ثبت: ENV 1459;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76229;کتابخانه دانشکده محیط زیست شماره ثبت: ENV 1459;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76229
- تاریخ دفاع
- ۰۲ اسفند ۱۳۹۴
- دانشجو
- علی نوری
- استاد راهنما
- علیرضا پرداختی, محسن میرمحمدی
- چکیده
- رادن گاز پرتوزایی است که در سال 1898 کشف شد تولید رادن متناسب با میزان رادیوم موجود در زمین است. ایزوتوپ رادن در اثر نشر یک‌ذره آلفا از عنصر رادیوم حاصل می گردد. رادن و محصولات واپاشی آن تابش آلفا دارند. اگرچه برخی از ذرات بتا و پرتوهای گاما نیز منتشر می‌شوند ولی ذرات آلفا چون برد کمی دارند در پوست یا بافت جذب می‌شود. این گاز می تواند مسافت های طولانی در داخل زمین یا اتمسفر را طی کند؛ و با تنفس آن سلامت انسان به خطر می افتد البته مهم‌ترین خطرات ناشی از این گاز ناشی از دختران آن می‌باشد. به‌غیراز رادن دیده نشده که تابش طبیعی برای سلامتی زیان‌بار باشد. این گاز با نیمه‌عمری معادل 3/82 روز تابش آلفایی باانرژی 5/4 مگا الکترون‌ولت تولید می‌نماید. این گاز در طبیعت از فراوانی نسبی برخوردار بوده و ازنظر حفاظت و سلامت انسان‌ها حائز اهمیت فراوان است. گاز رادن بعد از مصرف سیگار دومین عامل ابتلا به سرطان ریه شناخته‌شده است. به‌غیراز سرطان ریه بحث‌هایی در مورد ارتباط این گاز با سرطان معده، سرطان پوست و آلزایمر شده است اما فعلاً به اثبات نرسیده است. این گاز از منابعی مانند خاک بستر، آب و مواد ساختمانی وارد ساختمان می‌شود در ورود این گاز عواملی مانند دما، اختلاف فشار، باد و رطوبت دخالت دارد. غلظت این گاز در آب‌های سطحی بسیار کم است اما غلظت آن در آب قنات‌ها بخصوص قنات‌هایی که بستر گرانیتی دارند بسیار بالا مشاهده‌شده است. برای اندازه‌گیری گاز رادن دستگاه‌های مختلفی با جنس‌های مختلف ساخته‌شده است که یک نوع تقسیم‌بندی به دو نوع فعال و غیرفعال دستگاه‌ها را طبقه‌بندی می‌کند بهترین تعریفی که برای این طبقه‌بندی می‌توان در نظر گرفت این است که یک سیستم آشکارساز رادن فعال است اگر نیاز به منبع تغذیه خارجی یا داخلی ازجمله باتری داشته باشد و غیرفعال است چنانچه نیاز به منبع خارجی یا داخلی نداشته باشد. در این پروژه دستگاه غیرفعال AEOL که ساخت کشور ایران بود استفاده شد. 28 نمونه از این دستگاه‌ها در مکان‌های مشخص‌شده در شهرستان مشکین‌شهر و شهر توریستی سرعین بکار گرفته شد که از این تعداد 4 نمونه در آبگرم‌های این دو شهر قرار گرفت که 2 نمونه در شهرستان مشکین‌شهر با غلظت متوسط 7 و دو نمونه در آبگرم‌های شهر سرعین با غلظت متوسط 16/04 به دست آمد البته به خاطر غلظت بالا که در آبگرم‌ها وجود دارد این نمونه‌ها به‌صورت یک‌ماهه برداشت شد. نمونه‌های بکار گرفته در منازل مسکونی در طبقات همکف و به‌صورت سه‌ماهه انجام گرفت که درنتیجه آن مشخص شد که متوسط غلظت در شهرستان مشکین‌شهر 4/5 و در شهر سرعین 5/93 می‌باشد که با توجه به غلظت پیشنهادشده از طرف EPA که 4را آستانه اقدام اعلام کرده لذا باید تدابیر لازم در این مورد بکار گرفته شود. در ادامه با توجه به متد ارائه‌شده توسط EPA و تعمیم غلظت متوسط برای کل استان اردبیل به ارزیابی ریسک این گاز پرداخته‌شده است که با توجه به نتایج به‌دست‌آمده ضروری است تا بررسی‌های بیشتر انجام گیرد
- Abstract
- Radon is a radioactive gas which was discovered in 1898 and its production is proportional to the amount of radium available in the ground. The Radon isotope is obtained as the effect of radiation of an alpha particle from the Radium element. Radon and its decay products have alpha radiation. Although some of beta particles and gamma radiations are emitted, alpha particles, because of their low range, are absorbed by skin or tissue. This gas can travel long distances inside the earth or the atmosphere and inhaling it imperils one’s health; of course, the most important hazards of the gas are due to its daughters. Apart from radon, no other natural radiation has been observed to be detrimental to health. This gas with a half-life of 3.82 days, generates an alpha radiation with 5.4 MEVs of energy. This gas has a relative abundance in the nature and is of chief importance for human protection and health. Radon ranks second after cigarettes as a cause of lung cancer. Other than lung cancer, there are discussions about the relationship of this gas with stomach and skin cancer, as well as Alzheimer’s disease, but it has not been proved yet. This gas enters a building through sources such as bed soil, water, and building materials and factors such as temperature, pressure difference, wind, and moisture have roles in its entrance. The density of this gas is low in surface waters but its density in subterranean waters, especially those which have granite bed, has been observed to be high. To measure radon gas, there are different devices made from different materials. The measuring devices for radon can be divided into two categories of of active and inactive instruments. The best definition for this categorization is that if a radon detector system needs an external or internal power supply including battery, it is considered active; and if it does not need external or internal power supply, it is considered inactive. In this project, we used an inactive AEOL device which was made in Iran. We used 28 samples of these devices in specific places in Meshkin Shahr city and the tourist town of Sareyn. Four of the devices were planted in hot springs of both cities and 2 samples in Meshkin Shahr with the average concentration of 7PC?L and 2 other samples in Sareyn with the average concentration of 16.04PC?L were obtained; of course, due to the high concentration of these hot springs, the samples were taken only for one month. The samples used in residential buildings were obtained from ground floors during three months due to lower concentrations. The results indicate that the average concentration of radon is 4.5PC?L in Meshkin Shahr, and 5.93PC?L in Sareyn. Considering the recommended 4PC?L by EPA as the action threshold, the measured concentrations are higher than the threshold values , therefore more attention should be given to theis pollutant in the northern part of Iran. In the 2nd half of the project a risk assessment process was performed on radon exposure based on the method provided by the EPA and the average concentrations measured. The conclusion indicates that necessary measures should be employed to avoid excesss exposure to radon in these areas. Keywords: Risk, Radon, Cancer, Meshkin Shahr, Sareyn
