عنوان پایان‌نامه
بررسی جایگاه زن در تصوف و عرفان اسلامی تا قرن هفتم با تاکید بر دیدگاه مولانا جلال الدین و فرید الدین عطار
- رشته تحصیلی
- الهیات و معارف اسلامی-ادیان و عرفان
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 73085;کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: 002170;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 73085;کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: 002170
- تاریخ دفاع
- ۲۴ بهمن ۱۳۹۴
- دانشجو
- سمیه رجب زاده
- استاد راهنما
- محمدرضا رجبی
- چکیده
- چکیده بحث پیرامون شخصیت، نقش و جایگاه زن در تحولات دینی و اجتماعی قدمت طولانی دارد و این موضوع توجه بسیاری از صاحب نظران عرصه های مختلف را به خود جلب کرده است. در این میان دین در ترسیم جایگاه زن، نقش بسزایی داشته است. در این پژوهش در پی مطالعاتی که انجام گردید مشخص شد که در دیدگاه اسلامی زن و مرد در همه معیارهای ارزشی و معنوی باهم برابرند، پس زن همچون مرد می تواند به کمال برسد. می توان گفت علی رغم نگاه متعالی اسلام به زن در عرفان و تصوف اسلامی به دلیل وجود نحله ها و فرقه های مختلف یک قرائت ثابت از جایگاه زن وجود ندارد: برخی از عارفان مانند ابن عربی و مولانا زن را مظهر تجلی و رحمت الهی دانسته و مقام زن را به بالاترین مرتبه رسانده در مقابل برخی مانند غزالی و سهروردی زن را مظهر و مصداق نفس اماره و مانعی در رسیدن به کمال می دانند. دغدغه ذهن نگارنده پاسخ به این پرسش است که با توجه آموزه های اسلام آیا در عرفان و تصوف اسلامی جنسیت در رسیدن به رشد و شکوفایی معنوی نقش ایفا می کند؟ و نگاه عارفان تا قرن هفتم به خصوص مولانا و عطار به زن چگونه بوده است؟ پس از آن، به بررسی آثار و آراء دو عارف بزرگ مولانا جلال الدین و عطار نیشابوری پرداخته شده که در خلال آثار شیخ عطار و مولانا جلال‌الدین پیرامون شأن و مقام زن به دو دیدگاه برمی‌خوریم: دیدگاهی که زن را به دیده سلبی می‌نگرد و دیدگاهی که با نگاه ایجابی بدو نظر می‌کند و شأن و مقام و جایگاه وی را به‌غایت می‌ستاید. پس نمی توان ادعا نمود که این دو عارف بزرگ دارای از یک نگاه منسجم و واحد در مورد زن برخوردار بوده اند، چرا که ما به وضوح هم شاهد دید مثبت و هم دید منفی در آثار این دو عارف هستیم. واژگان کلیدی: زن در عرفان و تصوف اسلامی، فریدالدین عطار نیشابوری، مولانا جلال الدین بلخ
- Abstract
- The debate over the character, role, and status of a woman has a long history in religious and social developments and this issue has attracted attention of many experts in various fields. Religion has played a significant role in outlining the status of women. Following the studies conducted in this thesis, it is found that men and women are equal in all standards of spirituality and value; then women can reach perfection as men. It can be said despite high view of Islamic Sufism and Mysticism towards a woman, there is no fixed comment on the status of a woman due to various cults and sects; some mystics like Mawl?n? and Ibn?Arab? consider woman as a manifestation of divine mercy, describing a highest status for her, while some others like Mu?ammad al-Ghaz?l? and Suhraward? know her a symbol of The inciting soul (Nafs al-?Amm?rah) and an obstacle to the perfection. The writer’s concern is to answer this question: whether gender according to the teachings of Islam plays a role in the growth and spiritual prosperity in the Islamic Sufism and Mysticism or not, and what are the mystics views, especially Mawl?n? and ?A???r, towards woman up to the seventh century AH? Afterwards, two great mystics’ views and works, Mawl?n? Jal?l al-D?n Rumi and Sheikh ?A???r of Nishapur will be studied during which two views concerning the dignity and status of a woman would be encountered: one that sees a woman in a negative form and another that sees her in a positive form with highly praised status and dignity. Hence, these two mystics do not have a unified view towards a woman. We can clearly observe negative and positive views in their works. Keywords: Woman in Islamic Sufism and Mysticism, Far?d al-D?n ?A???r of Nishapur, Mawl?n? Jal?l al-D?n Muhammad Balkh?. 192 University of Tehran – College of Farabi Faculty of
