عنوان پایاننامه
تعیین روند تغییررخساره های ژئومورفولوژی و تهیه نقشه تغییرات مکانی آنها با استفاده از تصاویر ماهواره ای (مطالعه موردی : پلایای عقدا)
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی - بیابان زدایی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 7005;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75945;کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 7005;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75945
- تاریخ دفاع
- ۲۵ بهمن ۱۳۹۴
- دانشجو
- جواد بزرافشان
- استاد راهنما
- علی اکبر نظری سامانی
- چکیده
- کوچکترین واحد سطح زمین که از نظر جنس سنگ شناسی و نوع ناهمواری همسان باشد به عنوان رخساره ژئومورفولوژی شناخته میشود. پلایا از هفت تیپ ژئومورفولوژی شامل تیپ مخروط دلتایی، نبکا، دشت ریگی، کلوت، جلگه رسی و کویر می باشد و هرتیپ از تعدادی رخساره تشکیل شده است. با درک فرآیندها و الگوهای رسوب گذاری می توان به روند تحول رخساره های ژئومورفولوژی و پتانسیل اقتصادی آنها دست یافت. در این پژوهش از داده های محیطی شامل تصاویر ماهوارها ی لندست 8 و مدل رقومی ارتفاع کمک گرفته شد و با استفاده از روش تجزیه مولفه های اصلی، بازدیدهای میدانی و طبقه بندی نظارت شده به روش حداکثر احتمال، نقشه رخساه های ژئومورفولوژی پلایا عقدا با ضریب کاپای 88 % تهیه شد، سپس با کمک این نقشه محل های نمونه برداری تعیین شد و پس از برداشت نمونه ها، اسیدیسیته، هدایت الکتریکی، آنیون ها و کاتیون های نمونه های آب و خاک اندازه گیری شد و دیاگرام های هیدروژئوشیمیایی نمونه های آب رسم گردید. علاوه بر آن میزان استحکام خاک سطحی و بافت خاک نیز برآورد شد. سپس با استفاده از روش های آماری، همبستگی بین استحکام سطحی خاک و نتایج حاصل از آزمایشات شیمیایی خاک سطحی بررسی شد. نتایج حاکی از آن بود که مقادیر شاخص همبستگی پیرسون یک رابطه مثبت و معنی دار بین داده های پنتومتری و داده های سدیم (57%) و هدایت الکتریکی (52%) را نشان می دهد. به طور کلی در منطقه مورد مطالعه روند تغییر مکانی رخساره ها از خارج به داخل شامل تیپ جلگه رسی که خود از شش رخساره حفره حفره، منظم، نبکای فعال، پف کرده، زرده، گیلگایی تشکیل شده است و تیپ کویر که شامل پنج رخساره شبه کارست، گلف شیاطین، گل شور آهن دار، شوره زار، دریاچه موقت است، که این روند تغییر مکانی رخساره ها نمایانگر الگوی رسوب گذاری چشم گاوی البته به صورت نامتقارن می باشد. همچنین نتایج نشان داد تیپ شورابه پلایا از نوع سولفاته کلروره سدیمی است و کانی های غالب رسوب یافته از نوع ژیپس و هالیت هستند.
- Abstract
- Geomorphic unit is a piece of earth surface where the lithology and land form processes are uniform. Normally in Iran the surface of playa is dividing into the seven geomorphic types which are namely: delta fan, desert pavement, Nebka, Kellot (yardang), clay plain and kavir and each type is categorized into the number of facieses. Having knowledge on sedimentation processes and driving forces we can reach to spatial pattern of geomorphology farcies transformation and their economic potential. In this study the geomorphic unit map of Aqda playa was extracted by Landsat 8 image classification through maximum likelihood and principal component analysis and supervised method. The Kappa accuracy coefficient is 88%. The soil and water samples were taken based on the extracted map and pH, Ec, anions and cations were measured for hydrochemical analysis along the geomorphic units. Also soil strength and texture were determined by an in-situ pocket penetrometer and hydrometric method. The relationship between soil strength to penetration and physic-chemical attributes was tested. Results indicated amount of Pearson Correlation an significant relationship between Na+ (r=57%) and Ec (r=52%) with penetrometer data. The spatial gradient of littoral facies of playa consists of clay fan land type (with six facies, pitted, hydro-halophyte vegetation surface, active¬¬ nebka, puffy, zardeh, Gilgai) and Kavir type was included of five facies (pseudokarst, Devil's Golf Course, saline ferrous mud, salt flat and ephemeral lake). It seems that an asymmetric bull’s eye pattern for salt deposition is governing the spatial variation of geomorphic units in Aqda playa. More over the evolutionary path way of brine water of mentioned play is similar to sodium-chloride sulphate.