عنوان پایان‌نامه
نقش قنات در توسعه گردشگری شهر یزد
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 69756;کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 2007
- تاریخ دفاع
- ۰۹ تیر ۱۳۹۴
- دانشجو
- مجید لباف خانیکی
- استاد راهنما
- حسین حاتمی نژاد
- چکیده
- چکیده پژوهش حاضر به بررسی دو عنصر قنات و گردشگری و سپس ارتباط بین آنها می‌پردازد. محدوده‌ی جغرافیایی این پژوهش شهر یزد است که در نهایت یافته‌های پژوهش فقط در مورد یک قنات به اسم قنات قاسم‌آباد یزد به عنوان مطالعه‌ی موردی به آزمون گذاشته شده است. روش تحقیق توصیفی و تأویلی است. با مطالعه‌ی کتاب‌ها، مقالات و گزارش‌های مربوط به گردشگری و همچنین آشنایی قبلی با وضعیت قنات‌های یزد و جایگاه آنها در بافت اجتماعی و فرهنگی شهر، برداشتی جامع به دست آمده و سپس با روش قیاسی به تحلیل اطلاعات پرداخته شده است. در این تحقیق از مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای بهره گرفته شده است. مطالعات میدانی عموماً مبتنی بر روش مشاهده و همچنین مصاحبه‌ی آزاد با افراد مطلع محلی بوده که به پاسخ‌هایی برای سوالات تحقیق منجر شده‌اند. قنات، فناوری بومی برای استحصال آب زیرزمینی می‌باشد و در واقع از تونلی تقریباً افقی با شیب بسیار ملایم به همراه تعدادی چاه‌های دسترسی تشکیل شده است که آب زیرزمینی را زهکش کرده و به سطح زمین می‌رساند. قنات فناوری هوشمندانه‌ای است که امکان حضور و بقای انسان در شرایط خشک را فراهم نموده است. برای حفظ ارزش‌های فنی، فرهنگی و تاریخی قنات، این پژوهش پیشنهاد می‌کند کارکرد جدیدی به قناتها افزوده شود تا حفاظت از آنها را توجیه و تضمین نماید. یکی از این کارکردها، گردشگری در قنات می‌باشد. به عبارت بهتر گردشگری و درآمدهای حاصل از آن، حفاظت از قنوات را توجیه خواهد کرد. از طرف دیگر ورود قنات به عنوان یک جاذبه‌ی جدید به توسعه‌ی گردشگری یزد نیز کمک خواهد کرد. یزد شهری است که بر پایه‌ی قناتها ادامه‌ی حیات می‌داده و تکامل شهری و اجتماعی آن مدیون این تکنیک سنتی می‌باشد. بنابراین گردشگری در شهر یزد با گردشگری قنات در هم تنیده است. بر اساس شناخت اولیه از ماهیت قنات و مطالعات بنیادی، پژوهش حاضر به بررسی ظرفیت‌های قنات در یزد پرداخته است. در یزد، فناوری سنتی قنات ظرفیت‌های فراوانی دارد که می‌توان آنها را در توسعه‌ی گردشگری به کار بست. نتیجه اینکه برجسته‌ترین ظرفیت‌های قنات در یزد عبارتند از: ظرفیت اقتصادی، ظرفیت فرهنگی و تمدنی، ظرفیت روابط نظام‌مند با سایر عناصر شهری و روستایی و بالاخره ظرفیت دسترسی آسان. برای اینکه نتایج این پژوهش جنبه‌ی کاربردی‌تر پیدا کرده و در واقعیت به آزمون گذاشته شود، از م
- Abstract
- Summary This research examines the two elements of qanat and tourism as well as the relationship between them. The research area is limited to the city of Yazd, and in the end its findings are put to the test regarding a particular qanat in Yazd named Qasem Abad. The research method is descriptive and interpretive. A comprehensive idea has been gained through studying books, articles and reports on tourism and also through our earlier field studies and our knowledge on the situation of qanats in Yazd and their position in the city social and cultural structures, and then all the information was analyzed through an analogic method. This research is based on both field and desk studies. The field studies consist of observation as well as free interviews with knowledgeable locals, which led to the answers to our research questions. Qanat is an indigenous technique to extract groundwater, and is in fact made up of an almost horizontal tunnel with a very gentle slope along with some access wells in order to drain groundwater out. Qanat is a genius technology which has made it possible for humans to exist and flourish in such a dry environment. This research suggests adding new functions to the existing qanats in order to better justify their existence and guarantee their preservation, which finally result in the technical, cultural and historical values of qanat. One of these functions is tourism in qanat. In other words, tourism and its revenues can give rise to more motivation for maintaining qanats. On the other hand, qanat as a new tourism attraction can help develop the tourism sector in Yazd. Yazd is a city whose social and civil evolution is deeply indebted to qanats, so urban tourism and qanat tourism are interwoven in Yazd. This research examines the potentials of qanat for tourism purposes in Yazd, based on our former studies and identification of qanat characteristics. In Yazd qanat system enjoys many makings which can be deployed in tourism sector. As a result the most outstanding potentials of qanats consist in their economic and cultural potentials and also their systematic interaction with other urban and rural elements and eventually relatively easy access to them. In order to put the ideas of this research into practice, the qanat of Qasem Abad as a case study has been singled out from among the active qanats of Yazd. This selection took place according to many interviews with local experts and in the wake of our desk studies and field observations. In the end this research comes to the conclusion that the qanat of Qasem Abad can be introduced as a successful model and ideal example for qanat related tourism. However before entering tourism sector, this qanat needs some preparation and modification which should be made in line with the international NARA Document of Authenticity. In the same framework, this research has come up with three proposals of Qanatel (qanat-hotel), qanat tourism route, and qanat cultural landscape which should be implemented as a whole. In order to reach these proposals, the entire length of this qanat was closely investigated to identify its geological condition, structural situation of qanat and the possible access ways. This research eventually puts forward some practical options to carry out the aforementioned proposals. Keywords Qanat, tourism, tangible and intangible heritage, sustainable development of tourism, qanat cultural landscape
