عنوان پایان‌نامه
بهینه سازی رشد، عملکرد و تولید آلکالوئیدهای گیاه دارویی پروانش (Catharanthus roseus L) با کاربرد نهاده های کودی در شرایط برگزدایی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6539;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 70498
- تاریخ دفاع
- ۲۹ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- محمدهادی مهدی پوردره
- استاد راهنما
- لیلا تبریزی رائینی
- چکیده
- چکیده پروانش (Catharanthus roseus L., Apocynaceae) از گیاهان دارویی مهم بوده که به خاطر وجود آلکالوئیدهای ارزشمند در پیکره خود، بسیار مورد توجه است. به منظور بررسی اثر کودهای آلی (ورمی¬کمپوست (هفت تن در هکتار)، قارچ میکوریزا آربسکولار (15 کیلوگرم در متر مکعب خاک) و شاهد) و تنش برگزدایی (صفر، 25% و 50% حذف برگ¬ها) بر این گیاه، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر اساس طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 و در مرکز تحقیقات گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز دانشگاه تهران اجرا گردید. صفات اندازه گیری شده شامل صفات رشدی (ارتفاع و قطر بوته، سطح برگ، قطر یقه، تعداد ساقه اصلی و تعداد گره)، صفات عملکردی (وزن خشک برگ و ساقه، وزن تر و خشک اندام هوایی، درصد وزن خشک اندام هوایی به وزن ریشه و درصد وزن خشک برگ به وزن کل اندام هوایی)، صفات مربوط به ریشه پروانش (وزن تر و خشک ریشه، حجم ریشه و درصد کلونیزاسیون ریشه)، آنالیز شیمیایی (درصد آلکالوئید کل) و همچنین تغییرات قطر و ارتفاع بوته پروانش در طی فصل رشد بود. نتایج نشان داد بسیاری از صفات به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای موجود در آزمایش قرار گرفت. به طوری که در طی فصل رشد، ورمی¬کمپوست، بیشترین قطر و ارتفاع بوته را سبب شده بود. همچنین، ورمی¬کمپوست ارتفاع و قطر گیاه، سطح برگ، قطر یقه، تعداد ساقه اصلی، تعداد گره، وزن خشک برگ، درصد وزن خشک اندام هوایی به وزن ریشه و درصد وزن خشک برگ به وزن کل اندام هوایی را در مقایسه با شاهد افزایش داد. کاربرد تنش 50 درصد برگزدایی سبب کاهش معنی داری در صفات مذکور در مقایسه با گیاهان شاهد گردید. همچنین وزن تر و وزن خشک گیاه تنها صفاتی بودند که از اثرات متقابل این دو تیمار تاثیر پذیرفتند بطوریکه بیشترین مقدار وزن تر و خشک در گیاهان تیمار شده با ورمی¬کمپوست که با عدم برگزدایی همراه بودند مشاهده شد. آلکالوئید کل برگ پروانش تحت تاثیر هیچکدام از تیمارهای موجود در آزمایش قرار نگرفت. ریشه گیاهان تیمار شده با قارچ میکوریزا آربسکولار 72 درصد کلونیزاسیون در مقایسه با ریشه گیاهان شاهد (پنج درصد) نشان دادند. حجم ریشه، وزن تر و خشک ریشه نیز در تیمار میکوریزا به طور معنی¬داری بیشتر از سایر تیمارهای کودی بود.
- Abstract
- Abstract Periwinkle (Catharanthus roseus L., Apocynaceae) is a medicinal plant that is well known for its alkaloids’ phytochemicals. A factorial experiment based on randomized complete block design with three replications was conducted to investigate the effect of different organic inputs (arbuscular mycorrhizal fungi (Glomus mosseae L.) (15 kg.m-3 ), vermicompost (7 t.ha-1) and control) and defoliation stress (0, 25 and 50% of the leaves removal) in Research Station of Department of Horticultural Science and Landscape, University of Tehran in 2014. Criteria including plant height and diameter, leaf area, collar diameter, number of stem and node, leaf and stem dry weight, herbal fresh and dry weight, dry weight of herbal to root percentage, dry weight of leaf to herbal percentage, root fresh and dry weight, root volume, root colonization percentage, total alkaloid percentage and growth trend of plant height and diameter during growing season were investigated. Results showed that vermicompst affected growth trend of plant height and diameter during growing season. Also, organic inputs significantly affected all measured criteria in which application of vermicompost, increased plant height and diameter, leaf area, collar diameter, number of stem and node, leaf dry weight, dry weight of herbal to root percentage and dry weight of leaf to herbal percentage compared to control (no organic input). Application of 50% defoliation stress caused a significant decrease in measured criteria compared to non-defoliated plants. Interaction effect of organic inputs and defoliation stress significantly affected herbal fresh and dry weight in which application of vermicompost with no defoliation stress caused the highest herbal fresh and dry weight. There was no significant effect on total alkaloid percentage by applied treatments. Root colonization percentage in inoculated plants with arbuscular mycorrhizal fungi was 72% more compared to non-inoculated plants (5%). Application of
