عنوان پایان‌نامه
اهداف و پیامدهای سیاست انرژی روسیه در قفقاز جنوبی
- رشته تحصیلی
- مطالعات منطقه ای -مطالعات آسیای مرکزی وقفقاز
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP3990;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 72286
- تاریخ دفاع
- ۱۴ مهر ۱۳۹۴
- دانشجو
- شیما عرب دولابی
- استاد راهنما
- الهه کولائی
- چکیده
- قفقاز جنوبی از سه کشور جمهوری آذربایجان، گرجستان و ارمنستان تشکیل‌شده است. منطقه قفقاز جنوبی به دلیل شرایط خاص جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، مسائل سیاسی، تاریخی، نظامی و جامعه‌شناختی، از نقاط بحران‌خیز و درعین‌حال مهم جهان است. بنابراین یکی از موضوع‌های مهم مربوط به قفقاز، مسئله رقابت قدرت‌های بزرگ در این منطقه و باز شدن فضای جدیدی از رقابت جهانی است. قفقاز جنوبی ازهرجهت برای قدرت‌های بزرگی همچون آمریکا و روسیه و اتحادیه اروپا بسیار جذاب است. در حقیقت پس از فروپاشی اتحاد شوروی آنچه اهمیت روزافزون به این منطقه داد، بحث استخراج انرژی و راه‌های انتقال آن بود که تا امروزه نیز حفظ‌شده است. امنیت منطقه درگرو برقراری امنیت در جریان استخراج و صدور منابع هیدروکربن است. بنابراین تعاملات منطقه بر اساس رقابت در این اصل شکل‌گرفته است و نقش محوری روسیه، غرب،ترکیه و ایران در این خصوص مشهود است. منطقه قفقاز چه در دوران جنگ سرد و نیز پس از فروپاشی شوروی محل رقابت‌های سیاسی و امنیتی بوده است. از طرفی علایق ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک روسیه اقتضا می‌کند تا از قلمرو پیرامونی خود دفاع کند. قلمرویی که به لحاظ تاریخی جزوی از محدوده اتحاد جماهیر شوروی محسوب می‌شود. . درعین‌حال تمایل کشورهای غربی به ویژه ایالات متحده جهت نقش‌آفرینی در این محدوده رانمی توان نادیده گرفت. سازمان امنیت و همکاری اروپا به‌ویژه ناتو تمایل زیادی به گسترش به شرق به ویژه همسایگی با روسیه درد. تمایل برخی از کشورهای این حوزه چون گرجستان و جمهوری آذربایجان، جهت پیوستن به ناتو چالش امنیتی برای روسیه محسوب می گردد. روسیه آگاه است که برخی از قدرت‌ها درپی کاهش نفوذش بر این مناطق هستند تا از این راه قدرت در حال احیای روسیه را کنترل کنند. روسیه که زمانی خود را یکی از دو ابرقدرت جهانی می‌دید، به دنبال احیای جایگاه بین‌المللی خود است. انرژی عامل مهمی برای بازگشت روسیه به صحنه بین‌الملل شده است. کنترل دولت بر پروژه‌های خط لوله نفت و گاز تبدیل به ابزار کلیدی برای نفوذ سیاسی،نظامی و اقتصادی روسیه شده است و به دنبال آن کل تولید انرژی در خدمت اهداف سیاست خارجی درآمده است. دیپلماسی انرژی روسیه در برخی موارد موجب امتیاز گرفتن از کشورهای همسایه شده است، روسیه با حذف یارانه‌ها و بالا بردن قیمت انرژی(گاز طبیعی)، برابر باقیمت‌های جهانی موجب نگرانی بسیاری از کشورهای منطقه شده است زیرا روسیه نگران جهت‌گیری سیاست خارجی این کشور به سمت غرب و پیوستن این کشور به ناتو است. اهداف و منافع روسیه در منطقه قفقاز جنوبی بخشی از رقابت راهبردی این کشور باقدرت های غربی به‌ویژه ایالات‌متحده آمریکا و ناتو تعریف می‌شود.
- Abstract
- ندارد
