عنوان پایان‌نامه
بررسی مفهوم سواد اطلاعاتی در محیط کار ، مورد مطالعه : تیم های طراحی نرم افزار کتابخانه
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77783;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77783
- تاریخ دفاع
- ۱۵ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- فاطمه رنجبری
- استاد راهنما
- نادر نقشینه
- چکیده
- سواد اطلاعاتی و قابلیت های آن معیار مهم سنجش نیروی کار است. طراحی نرم افزار کتابخانه یکی از مشاغلی است که به طور مستقیم با مهارتهای کامپیوتری و سواد اطلاعاتی ارتباط دارد. رکن اصلی در فرآیند طراحی نرم-افزار کتابخانه، نیروی انسانی(طراح نرم افزار) است. طراحان نرم افزار کتابخانه، نقش واسط بین نرم افزار کتابخانه و کاربران را دارند، چرا که این افراد به صورت مستقیم روی کیفیت نرم افزار اثر می گذارند. ارزیابی نرم افزارهای کتابخانه ای حاکی از آن است که این نرم افزارها، نقاط ضعف بسیاری دارند. بنابراین بهره مندی از مهارت های سواد اطلاعاتی از سوی تیم های طراحی نرم افزار کتابخانه، منجر به تولید و ارائه نرم افزارهای کتابخانه ای بهتر و کارآمدتر خواهد شد. از طرفی، مدل ها و تعاریف ارائه شده از سواد اطلاعاتی، قابل تعمیم به بافت های مختلف نیستند. بنابراین، این پژوهش با هدف ارائه الگویی از ابعاد یا مولفه های سواد اطلاعاتی برای تیم های طراحی نرم افزار کتابخانه و نیز سنجش درجه اهمیت هریک از این مولفه ها انجام گرفته است. در پژوهش حاضر، تلفیق روش های کمی و کیفی به کار برده شده است. به این صورت که ابتدا مفاهیم و مولفه های سواد اطلاعاتی از دیدگاه جامعه پژوهش «کشف» شده اند. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته است. جامعه آماری پژوهش حاضر، در بخش کیفی شامل 11 نفر از متخصصان طراحی نرم افزار کتابخانه است که در این حوزه به عنوان افراد غنی از اطلاعات شناخته شده اند. تیم طراحی نرم افزار متشکل از: «برنامه نویس»، «توسعه دهنده نرم افزار»، «تحلیل گر سیستم»، «پشتیبان» و «گرافیست» است. نمونه گیری به روش گلوله برفی و همچنین «نمونه گیری مبتنی بر معرفی مشارکت کننده» انجام گرفته است. ابتدا مصاحبه ها به دقت پیاده سازی شده اند، سپس تحلیل محتوای کیفی اطلاعات انجام گرفته است. در نهایت، نتایج تحلیل شده در طبقه بندی های توصیفی قرار داده شده تا بر اساس آنها بتوان به مفهوم سواد اطلاعاتی در بافت موردنظر، دست یافت. سپس در بخش کمی عوامل به دست آمده از دیدگاه جامعه بزرگتر، «رتبه بندی» شده است. رتبه بندی عوامل به منظور تعیین درجه اهمیت هرکدام از مولفه ها از نقطه نظر کارشناسان آن حوزه صورت می گیرد. برای مرحله دوم پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته که سوالات آن از نتایج مرحله اول مشتق شده است، به کار گرفته شده است. پرسشنامه، بین نمونه 45 نفری توزیع شد. داده های حاصل از پرسشنامه نیز با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده است. از آنجا که رتبه بندی عوامل مدنظر بود، از آزمون فریدمن برای مقایسه و رتبه بندی عوامل استفاده شد.
- Abstract
- ObjectiveObjective Information literacy and the spectrum of competencies it entails constitute important criteria for workforce evaluation. Library software design is a profession that ties in directly with Information literacy and information technology competencies. “Software designer” role within a library design process is still a crucial one in Iran. Software designers directly affect the quality of software since they develope the very links between the library software core with end users. Thus the more the software designer is aware about the information literacy skill sets, better and more efficient software could be hoped for. Yet the challenge lies in the diversity of information literacy models and definitions that cannot be easily “lock and loaded” to address different contexts. The present study provides an outline of the research currently underway to arrive at a model of information literacy corpus for library software design team. Methodology The present research deployed a combination of qualitative and quantitative methods. The first step involved discovery of the dimension and components of information literacy derived from the viewpoint of research population. The next step involved ranking these factors ranked from the perspective of the larger (stakeholder) community that includes library software designers in large scale. Degrees of importance for each component is determined by analyzing the point of views expressed by experts in the field. Semi-structured interview is the main data collection tool. It would also provide how the society is viewing the information literacy components and dimensions. Data analysis would help develop a more finely tuned questionnaire. Research population contains a library software design team comprising of “system developer” “system analyst”, “software architect” and “graphic artist”. The sampling method is Snowball sampling and Respondent-driven sampling. Discussion The importance of this research can be proposed in two areas: workplace context and education context. In workplace, employees who have employed as a library software designer, will know skills required for this job. Also employers have a framework to evaluate the skills of this people. The proposed model can also be deployed in educational courses serving as the basis for training software design specialist in higher education.
