عنوان پایان‌نامه
نقش عربستان سعودی در ایجاد ناامنی های فرقه ای در عراق بعد از سقوط صدام
- رشته تحصیلی
- مطالعات جهان - مطالعات عراق
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده مطالعات جهان شماره ثبت: IRQ5 262 1394;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 72182;کتابخانه دانشکده مطالعات جهان شماره ثبت: IRQ5 262 1394;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 72182
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- عبدالمحسن محسن نسب
- استاد راهنما
- علی اکبر علیخانی
- چکیده
- نقش جهانی و منطقه ای دولت ها و رفتار و عملکردی که هر یک از این بازیگران صحنه نظام جهانی اجرا می کنند به نوعی با سیاست خارجی آنها در ارتباط است. به همین دلیل دراین تحقیق که به نقش عربستان سعودی در دامن زدن به درگیری های فرقه ای عراق پس از سقوط صدام پرداخته موضوع را بر اساس نظریه کلاسیک توازن قوای که در روابط بین الملل کاربرد زیادی دارد ، مورد تفسیر و تحلیل قرار داده است. این مطالعه بر روش های توصیفی- تحلیلی و تاریخی متکی بود.و از این راه سعی در اثبات اینکه عربستان سعودی با إعمال استراتژی تضعیف نظام سیاسی نوین عراق پس از سال 2003م ، مجموعه ای از ساز وکارها را در جهت دامن زدن به درگیری های فرقه ای عراق بکار بسته است . اهمیت موضوع از این جهت است، که ثبات وامنیت عراق به حکم همجواری به مثابه ثبات امنیت جمهوری اسلامی ایران است. در این تحقیق تلاش شده است روند تغییر و تحول سیاست های خارجی عربستان در قبال منطقه و عراق به ویژه در محدوده زمانی ذکر شده در عنوان پژوهش ، مورد بررسی قرار گیرد. هدف این طرح پژوهشی ، شناخت ابعاد پدیده اختلافات فرقه ای در عراق پس از سرنگونی صدام و ارزیابی و افشای انگیزه و سیاستهای رژیم سعودی در دامن زدن به این درگیری های فرقه ای بوده است . از نظر ساختاری ،این پژوهش به پنج فصل تقسیم می شود وهر فصل آن شامل دو یا سه گفتار است، فصل اول شامل چارچوب نظری و فصل های دیگر حاوی مطالعه کاربردی است . پس از انتخاب نظریه کلاسیک و واقع گرای توازن قوا ،(در فصل اول) سیاست خارجی عربستان سعودی بر اساس این چارچوب نظری مورد ارزیابی قرار گرفت. وسپس بحث اصلی و کاربردی تحقیق در فصول بعداز فصل اول پرداخته شد. در فصل دوم، موضع گیری های سیاسی عربستان سعودی و اثر آن در گسترش فرقه گرایی عراق بر حسب تئوری موازنه قوا مورد تحلیل قرار گرفت.و در دو فصل بعد روش ، ابزار و حجم دخالت های سعودی در دامن زدن به خشونت های فرقه ای عراق بررسی گردید ، و در فصل آخر اهداف عربستان ، دستاوردها و هزینه های ناشی از تغییر در سیاستهای منطقه ای آن مورد ارزیابی و داوری قرار گرفت. و درپایان ودر بخش نتیجه گیری؛ مهم ترین پیشنهادات و یافته های پژوهش اشار گردید. اگرچه این مسئله نیاز به مطالعات گسترده است ، ولی امید وارم این طرح پژوهشی برخی از ابعاد بحران فرقه گرایی عراق را برای خواننده روشن سازد. کلمات کلیدی: «مفهوم نقش، درگیری های فرقه ای، عربستان سعودی، جمهوری عراق، توازن قوی»
- Abstract
- إنّ الأدوار الإقلیمیه و العالمیه التی تمارسها الدول هی عباره عن مجموعه من السلوکیات و الوظائف التی تؤدیها الوحدات وفقاً لموقفها فی المجتمع الدولی و ترتبط بشکل جدلی بالسیاسه الخارجیه التی تنتهجها فی علاقاتها الدولیه. تناولت الدراسه دور المملکه العربیه السعودیه فی إشعال الصراع الطائفی فی العراق بعد سقوط صدام و تفسیره بناءاً علی نظریه توازن القوی الکلاسیکیه المهیمنه فی حقل العلاقات الدولیه . إعتمدت الدراسه علی المنهج الوصفی التحلیلی و المنهج التاریخی. وبناءً علی هذا أثبتت ؛إن المملکه العربیه السعودیه إنطلاقاً من إستراتیجیتها القائمه علی تقویض النظام العراقی الجدید بعد العام2003م ، إعتمدت مجموعه من الوسائل و الآلیات لتأجج الصراع الطائفی فی العراق .تناول البحث موضوعاً فی غایه الأهمیه و هو أمن العراق الذی بحکم الجوار، یعد أمنه و إستقراره من أمن الجمهوریه الاسلامیه الایرانیه والذی یمس مصالح کلا البلدین.حاولنا أن نتتبّع تطوّر السلوک السعودی و کشف سیاساتها الخارجیه تجاه المنطقه و حکومه العراق خاصهفی الحدود الزمانیه المذکوره فی العنوان. تهدف هذه الدراسه الی : کشف جوانب الحاله الطائفیه فی العراق و دراسه أبعاد المشهد الذی أعقب تفجّرها منذ الإطاحه بصدام ،و تقییم سیاسه النظام السعوی تجاه جمهوریه العراق ،و کذلک هدفت الی فضح أبعاد الدور السعودی ودوافعها من إشعال الصراع الطائفی فی العراق . أما من حیث الهیکل: فینقسم البحث إلی خمسه فصول ، تحت کل فصل مبحثین أو ثلاث ، یختص الفصل الأول للدراسه النظریه ، والفصول الاُخری للدراسه التطبیقیه .فبعد إختیار نظریه توازن القوی الکلاسیکیه من المدرسه الواقعیه ،قمنا (فی الفصل الأول) بتقییم السیاسه الخارجیه السعودیه بحسب هذا الإطار النظری.و تأتی الدراسهُ التطبیقیهُ ، والتی هی صلبُ البحث وزبدتُه ، فی الفصول التی تلت الفصل الأول. ففی تلک الفصول درسنا أهم المواقف و الإتجاهات السعودیه وتتبعنا سلوکها الطائفی و أثره علی تأجیج الطائفیه فی العراق ، ثمّ شرحنا المواقف و الإتجاهات السیاسیه حسب نظریه الموازنه . بحثنا سبل و و آلیات و حجم الدور السلبی السعودی الذی أشعل نار العنف الطائفی فی العراق و بعدها قمنا بتقییم ذلک الدور و مدی إنجازات و کلفه السعودیین بعد التغییر الذی حصل فی ادوارها الإقلیمیه . الخاتمه ؛وفیها أهم النتائجِ والاقتراحات التی خَلُص إلیها البحث ، وإن کان الموضوع یحتاج إلی دراسات مستفیضه . أتمنی أن تکون مقاربتی قد لامست جوانبَ من الأزمه الطائفیه العراقیه ، سائلاً الله تعالی أن یتقبل منی هذا العملَ خالصاً لوجهه ، وأن ینفعَ به ، وأن یجعلَه فتحاً علمیاً . المصطلحات الأساسیه : « مفهوم الدور ، الصراع الطائفی، المملکه العربیه السعودیه ، جمهوریه العراق ، توازن القوی»
