عنوان پایان‌نامه
آمایش و تحلیل فضایی منطقه ساحلی خلیج فارس با تاکید بر جمعیت پذیری این منطقه
- رشته تحصیلی
- جغرافیای سیاسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 2173;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77509;کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 2173;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77509
- تاریخ دفاع
- ۲۷ دی ۱۳۹۴
- دانشجو
- حدیثه شیرازی
- استاد راهنما
- یاشار ذکی
- چکیده
- چکیده: آمایش سرزمین شامل تنظیم روابط و کنش‌های متقابل بین عوامل انسانی، اقتصادی و عوامل محیطی به منظور ایجاد سرزمینی مبتنی بر بهره‌گیری بهینه و پایدار از استعدادهای انسانی و محیطی می‌باشد. به عبارت دیگر، مطلوب‌ترین عادلانه‌ترین و پایدارترین آرایشی که به سه مولفه مهم جمعیت، سرمایه و منابع طبیعی و محیطی( فضا ) در یک منطقه یا سرزمین داده می‌شود، برنامه آمایش سرزمین اطلاق می‌گردد. به علت آنکه هدف اصلی و نهایی هرگونه آمایش، تعیین و تشخیص مشکلات موجود زندگی انسانی و مدیریت مسائل زیست محیطی و طراحی و پیشنهاد راه‌حل‌های مناسب با آن است، بنابراین مطالعات آمایشی نمی‌تواند، فاقد وظیفه برنامه‌ریزی و ارائه پیشنهادها و سیاست‌های مطلوب باشد. بنابراین آمایش در مرحله برنامه‌ریزی و پیشنهاد سیاست‌های مطلوب، به سازمان‌دهی منطقی و معتدل فضای موجود حیاتی برای هرگونه تجمع انسانی می‌پردازد. مناطق ساحلی به عنوان فصل مشترک و محل تلاقی دو زیست¬بوم خشکی و دریا دارای ویژگی‌های منحصر به فرد و جذابی هستند اما در ایران بر خلاف روند جهانی، به سواحل و توسعه آن¬ها توجه چندانی نشده است. توسعه و پیشرفت و جذب جمعیت ساکن نیز تا کنون تحقق نیافته است. هدف از این پژوهش، بررسی تحلیل فضایی و آمایش سرزمین مناطق ساحلی خلیج فارس می‌باشد. نوع تحقیق بر اساس ماهیت، توصیفی و تحلیلی و بر مبنای هدف از انجام تحقیق، کاربردی است. در گردآوری داده‌ها از مطالعات کتابخانه‌ای و برای تحلیل داده‌ها از دو نرم¬افزار Arc GIS وPromethee استفاده شده است. در راستای پاسخ به سوال‌ها و فرضیه تحقیق و با تکیه بر مطالعات کتابخانه‌ای و بهره‌گیری از نظر خبرگان، 9 شاخص توسعه‌یافتگی با 32 معیار انتخاب و 46 شهرستان واقع در سه استان ساحلی خلیج فارس بر مبنای شاخص‌های ترکیبی و تخصیص اوزان و اهمیت نسبی به هر بعد، رتبه‌بندی و اولویت¬بندی نهایی انجام گردید. نتایج و یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد منطقه مورد مطالعه از نظر شاخص‌های مربوطه، فضای همگنی نداشته و شاخص‌ها کاملاً تصادفی و بدون برنامه‌ریزی و در نظر گرفتن جمعیت در سطح منطقه توزیع شده‌اند. به طوری که شهرستان‌های بندر لنگه، بهبهان، کنگان، بندرعباس و بوشهر در رتبه‌های اول تا پنجم و شهرستان‌های اندیکا، بشاگرد، گتوند، رامشیر و شادگان در آخرین مراتب قرار دارند. شهرهای ساحلی جنوب ایران دارای قابلیت‌ها و توانمندی‌های ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی مهمی هستند. با این حال، عواملی همچون جنگ هشت¬ساله تحمیلی، نظامی‌گری و اشغال فضا، مشکلات منطقه‌ای و بین‌المللی، خشکی‌نگری و خشکی‌محوری ایرانیان در طول تاریخ و نظام سیاسی و اقتصادی متمرکز جمهوری اسلامی ایران سبب عدم توسعه¬یافتگی این منطقه شده است و به تبع آن، نواحی ساحلی خلیج فارس را به لحاظ جمعیّت¬پذیری از وضعیّت ناهمگونی برخوردار ساخته است.
- Abstract
- Abstract Spatial planning includes regulation of relations and interaction between human, economic and environmental factors in order to create a land based on optimal and sustainable use of human and environment potential. In other words, the most optimal, fairest and lasting order which is given to components of population, capital, natural resources and environmental (spatial) is spatial planning. Since the major and ultimate goal of every planning is identifying the existing problems of human life, managing environmental issues and suggesting appropriate solutions to it, so preparatory studies cannot be without the task of scheduling and proposing and desirable policies. Thus planning in the scheduling and proposing optimal policies stage addresses rational and moderate organizing every vital space for any human gathering. Coastal areas as common denominator and the confluence of land and sea have unique and attractive features, but in contrast to the global trend about beaches and their development, in Iran little attention has paid to this matter. Still no development, progress and attraction of inhabitants have been realized. The aim of this study is to review the spatial analysis and spatial planning of Persian Gulf coastal regions. The nature of the research is descriptive-analytic and the purpose of doing this study is applicability. Data were gathering using library study and they were analyzed using Arc GIS and Promethee softwares. To answer questions and research hypothesis and base on library studies and taking advantage of experts’ opinions, 9development indices with 32 selection criteria and 46 towns located in three coastal provinces in the Persian Gulf were ranked and final prioritization was done. Results and findings of the study show that the region under study has no homogeneity of space in terms of related indices and the indices have been distributed quite incidentally and unplanned and the population has not been taken into account. Such that towns as Bandar Lengeh, Behbahan, Kangan, Bandar Abbas and Bushehr are ranked from first to fifth respectively and Shadegan was ranked the last. Coastal towns in Iran have important geopolitical, geostrategic and geo-economics capabilities and potential. However, factors such as 8-year war, militarism and occupation of space caused regional and international problems. Iranians’ attention to lands in history and intensive political and economic system of Islamic Republic of Iran cause this region to be underdevelopment and consequently has made the Persian Gulf coastal regions in terms of population to remain in an uneven condition. Keywords: spatial planning, population, Persian Gulf coastal regions, spatial analysis.
