استثنائات حقوق مالکیت ادبی و هنری در فضای دیجیتال
- رشته تحصیلی
- حقوق مالکیت فکری
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP3892;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 70481;کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP3892;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 70481
- تاریخ دفاع
- ۰۶ مهر ۱۳۹۴
- دانشجو
- حامد شیربیاتی
- استاد راهنما
- امیر صادقی نشاط
- چکیده
- تحولاتِ دنیایِ مُدرن، اِستفاده گُسترده اَز فَضای دیجیتال و گِره خوردن زندگی روزمره انسانها با این فَضا و رُقومی شدنِ نیازهای بشری، سبب گردیده اَست که قانونگذار تَدابیری جهت حمایت اَز این فضا و همچنین حمایت از حقوق مُتصور برای بشر در این فضا به سبب قانونگذاری بیندیشد و مُحققان جهت پَژوهش در این حوزه ترغیب شوند. ازجمله این حُقوق، حُقوق مالکیت اَدبی و هنری است. فضای دیجیتال بنا بر ذات و ماهیت اش که متفاوت با فضای مرسوم فیزیکی است، علاوه بر ایجاد تفاوتی در اِعمال حقوقِ به رسمیت شناختهشده در رشته مالکیت اَدبی و هنری، مصادیقِ آن را (برای مثال اِشتراکگذاری، ایمیل نمودن، بُلوتوث نِمودن و ... برای حقِ تکثیر) نیز گُسترش داده است. به همین دلیل اِمکان نقض این حقوق نیز گسترش پیدا میکند و کاربرانِ این محیط ممکن است در صورتِ آشنا نبودن با این حقوق و مصادیقِ آن در فضایِ دیجیتال در مظانِ اتهامِ نقضِ حقوق مالکیت اَدبی و هنری قرار گیرند. با این توضیح این سؤال در ذهنِ کاربران ایجاد می گردد که آیا حقوق و اِستثنائاتی که قانونگذار در مُحیط فیزیکی برای حقوق مالکیت اَدبی و هنری قائل است در فضای دیجیتال نیز قابلِ اِعمال است؟ و آیا این عرصه حقوق و اِستثنائات خاصِ خود را می طلبد؟ لِذا پاسخ و تبیین این سؤال می تواند جهت جلوگیری اَز نقض این حقوق راه گشا باشد. در این جهت باید ابتدا آثار مورد حمایتِ حقوق مالکیت ادبی و هنری و شرایطِ حمایت از آن را شناخت و سپس حقوق آثار اَدبی و هنری که قرار است به اِستثنائات آن پرداخته شود را بررسی نمود و نهایتاً به اِستثنائات این حقوق در فضایِ دیجیتال پَرداخت تا پاسخی قانع کننده به پرسش های مذکور داد. این استثنائات یا بنابر دلایل اقتصادی، اجتماعی، حُقوقی توسطِ قانونگذار وضع گردیده و یا به علتهایِ دیگر ازجمله عُرف تبدیل به اِستثناء شده است. اِستثنائات حُقوقِ مالکیتِ ادبی و هنری در محیطِ دیجیتال خود به دو دسته «اِستثنائات مُشترک با فضای فیزیکی» و «اِستثنائات مُختَصِ فَضای دیجیتال» تقسیم میگردد، وجود این اِستثنائات سَبَب گَردیده تا حِمایت حَداکثَری اَز این حُقوق کاستِه شود. در این پژوهش لوایح مرتبط که در مجلس شورای اسلامی نیز مطرح است مورد نقد و ارزیابی قرار می گیرد.
- Abstract
- New development in technology and digital environment and improving of utilizing in different type of this environment make it necessary regulate the relation of users of digital space. Legislatures should regulate this relation by enacting useful and efficient laws. In other word legislatures should protect and guarantee the rights of players of this space.one of main rights in this space is copyright .This space has many different with natural environment .email, Bluetooth, peer to peer (network sharing) and… are examples of this space. The users of this space should be familiar with laws and regulation in order to act legally and don’t breach this rules. The main questions that should be dealt with is: are the laws governing digital space same the physical environment laws or it need to different rules? For accessing an answer to this question first we should know the works that are protected by laws and their protection condition and then examine copyright and determine the protected works in digital environment and their limitation and exceptions. These limitation and exceptions are divided in two categories: “common exception” that are similar in digital and physical space and “special digital space exceptions” that are only executed in digital environment.in this regard we surveyed the relevant laws and rules enacted by Iranian parliament.