عنوان پایان‌نامه
بررسی نقش مناطق ویژه اقتصادی در توسعه پایدار منطقه ای (منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان )
- رشته تحصیلی
- برنامه ریزی آمایش سرزمین
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 71295;کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 2092
- تاریخ دفاع
- ۱۱ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- مصطفی توکلی نغمه
- استاد راهنما
- سعید زنگنه شهرکی
- چکیده
- مناطق ویژه اقتصادی امروزه نقش و جایگاه ویژه‌ای در توسعه اقتصادی منطقه‌ای دارند. به طوری که با توجه به آمارها و ارقام در داخل و خارج از کشور این مناطق درتوسعه اقتصادی و در قالب شاخص‌های مختلفی چون درآمد افراد، اشتغال، تثبیت و ماندگاری افراد در محل سکونت خود و جلوگیری از مهاجرت به شهر، ایجاد زیر ساخت‌های ارتباطی و امکانات و خدمات زندگی و.... تاثیر به سزایی دارند. در کشور ما هنوز این مناطق با توجه به ماهیت خودشان به عملکرد مطلوب به نسبت سایر کشور ها نرسیده اند اما با توجه به این موضوع به نسبت فقر و عدم توسعه ای که جای جای این کشور با آن مواجه بوده است توانسته است به نسبت ویژگی های خود تحرکت اقتصادی و اجتماعی در مناطق و حوزه نفوذی خود ایجاد نماید . منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان که کار خود را به طور رسمی از سال 1382 آغاز نموده است. با وجود تنگناهای طبیعی استان قم و نیز شهرستان سلفچگان از نظر برخورداری از المان های طبیعی که توان توسعه در زمینه های کشاورزی اعم از زراعت ، باغداری ، دامپروری و... را از آن صلب می نمود ، این منطقه توانسته است با بکارگیری جمعیت حوزه نفوذی خود شامل شهرستان سلفچگان ، استان قم و بعضا سایر استان های هم جوار ، زمینه را برای توسعه اقتصادی منطقه در سایر ابعاد آن بویژه صنعت مهیا سازد . پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان استان قم در توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه‌ای به اجرا درآمد. روش تحقیق در این پژوهش، روش پیمایشی می باشد. جامعه آماری کلیه روستاییان شهرستان سلفچگان و نیز شهر سلفچگان در سال 1393 می‌باشد که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، حجم نمونه 110نفر برآورد شد و از طریق روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای شناسایی و پرسشنامه‌های تحقیق تکمیل شدند. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات صاحب نظران و پایایی آن با استفاده از آزمون کرونباخ آلفا برای مقیاس‌های مختلف مورد بررسی و تایید قرار گرفت. داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. از آزمون کای اسکوئر به منظور بررسی اختلاف نسبت افراد موافق یا مخالف در زمینه مولفه های پژوهش استفاده شد.نتایج آزمون نشان داد که پاسخ دهندگان به جز گویه خدمات رسانی در مولفه تامین زیر ساخت ها، با سطح اطمینان 99درصد اثرات مثبت همه مولفه ها و گویه ها را تایید نمودند. نتایج آزمون t نیز با سطح اطمینان 99 درصد نشان داد که منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان سبب بهبود مولفه های اشتغال، درآمد، تثبیت جمعیت، و توسعه زیر ساخت های حمل و نقل شده است. همچنین به جز تکیه بر نتایج پرسشنامه با بهره گیری از داده های عینی از سازمان ها و نهادهای ذیربط و با شاخص سازی نسبت به سطح بندی سکونت گاهها با تکنینک تاپسیس اهتمام ورزیده شد همچنین در محیط spss سکونتگاههای منطقه با بهره گیری از ابزار k-means cluster خوشه بندی شد که نشان داد سکونتگاههای توسعه یافته در محدوده نزدیک به منطقه قرار داشته و با فاصله گیری بیشتر از درجه توسعه این سکونتگاهها کاسته می گردد. کلمات کلیدی: آمایش سرزمین ، توسعه پایدار منطقه ای توسعه اجتماعی، توسعه اقتصادی، منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان.
- Abstract
- Abstract: Today The special economic zones and special place Has an important role in regional economic development. So that, according to figures inside and outside the country, these areas in economic development and in the form of various indicators such as income of individuals, employment, consolidation and retention of people in their homes and avoid moving to the city, creating infrastructure communication and facilities and service life and.... have a significant impact. In our country this region according to their the nature , have not favorable performance compared to other countries. But with regard to this issue, poverty and lack of development that has faced all over the country, in proportion to their characteristics, make economic and social activities in the region and its sphere of influence.Salafchegan Special Economic Zone, which has started its work formally since 1382, despite natural constraints of Salafchegan city and also county of Qom in terms of natural elements that taken power develop in agricultural fields such as agriculture, horticulture, animal husbandry, ..., has been able to use people sphere of influence to include of Salafchegan city, Qom and some other neighboring provinces, provide the groundwork for regional economic development in other aspects of especially the industry. This study was conducted aimed to investigate the role of Special Economic Zone of Salafchegan city of conty of Qom in regional economic and social development. The method in this research is survey method. Statistical population, is all the villagers of Salafchegan conty and the city of Salafchegan in 1393 that using formula Cochran Samplers, the sample size was estimated 110. And through multistage sampling identification and were completed research questionnaires. Validity of the questionnaire were reviewed and approved.by using of the opinions of experts and reliability Cronbach's alpha test for different scales. Data from the questionnaire were analyzed using SPSS software. Chi-square test were used to determine the proportion of people agree or disagree differences in components of the study. Test results showed that respondents with the exception of index components supply services in infrastructure, with a confidence level of 99% of the positive effects, all indicators confirmed. T-test results also showed a 99% confidence level, the Special Economic Zone of Salafchegan Has caused improve components of the employment, income, population stabilization, and development of the transport infrastructure. also Except to rely on questionnaire results, using objective data and the index of organizations and institutions, was conducted relative to the leveling of settlements with TOPSIS technique. Also utilizes Spss and k-means cluster tool to clustering the settlements in the area that Showed settlements developed in close range to the region, And The distance getting more, Their degree of development is low. Keywords: Land use planning, regional development, social development, economic development, special economic zone of Salafchegan
