بررسی تاثیرات گردشگری بر اجتماع محلی (مطالعه موردی :اورامان تخت )
- رشته تحصیلی
- جغرافیا - برنامه ریزی توریسم
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 2127;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75330;کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 2127;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75330
- تاریخ دفاع
- ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۴
- استاد راهنما
- محسن کلانتری
- دانشجو
- فهیمه طوافی
- چکیده
- یکی از مهمترین چالشهای موجود در برنامهریزی گردشگری، بررسی روند تغییرات و تحولات در مقاصد گردشگری از منظر ارتباطات و تعاملات بین فعالیتهای گردشگری با محیط گردشگری است و در این میان بررسی ارتباطات بین گردشگران و مردم جامعه میزبان و اثراتی که فعالیتهای گردشگری بر ابعاد متعدد فرهنگی و اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی بر جای میگذارد، به منظور برنامهریزی آیندهنگرانه و هدفمند برای جامعه مقصد، حائز اهمیت است. مناطق روستایی با داشتن سرمایههای گردشگری فرهنگی و اکوتوریستی، از مقاصد مهم و البته حساس گردشگری به شمار میروند و با توجه به محیط کوچک و شکننده آن، بررسی اثرات گردشگری بهویژه از بعد فرهنگی و اجتماعی، بر جامعه مقصد، اجتنابناپذیر است. منطقه اورامان تخت در شهرستان سروآباد استان کردستان، از مقاصد مهم گردشگری در کشور به شمار میرود و بررسیها، حاکی از رشد قابلتوجه گردشگران و فعالیتهای گردشگری در این منطقه است. مطالعات حاکی از اثرات متعددی است که بهصورت بالقوه و بالفعل در این منطقه بر جای گذاشته است و ضرورت بررسی این مسئله از منظر تغییرات فرهنگی و کالایی شدن فرهنگ از اهمیت بیشتری برخوردار است. بنابراین در این پژوهش، شناسایی اثرات فعالیتهای گردشگری بر جامعه اورامان از دید مردم بومی و با تأکید بر جنبههای فرهنگی و اجتماعی جهت برنامهریزی هوشمندانه بهمنظور ترسیم چشمانداز صحیح گردشگری در منطقه، بهعنوان هدف اصلی مدنظر بوده است. روش پژوهش از نوع کاربردی بوده و بهصورت کمی و کیفی مورد مطالعه قرار میگیرد. ابزار اصلی تولید داده، پرسشنامه بوده و از مصاحبهها، مشاهدات میدانی و مطالعات کتابخانهای نیز برای تکمیل و کنترل دادههای کمی استفاده شده است. 324 نفر از مردم بومی منطقه از شهر اورامان تخت و چهار روستای بلبر، ویسان، رودبر و کمالا برای ارزیابی اثرات گردشگری، انتخاب شدند. نتایج تحقیق و همچنین تحلیل فرضیههای پژوهش با آزمون T تک نمونهای و سایر دادههای کیفی و کمی، نشان میدهد که توسعه فعالیتهای گردشگری تأثیرات مهمی را بر کالایی شدن فرهنگ داشته است و این تأثیرات بر اجرای مراسم فرهنگی مانند پیرشالیار و کومسای بارز بوده و مردم بومی، از اجرای این مراسم در زمان حضور گردشگر رضایت ندارند بااینحال حضور گردشگران باعث اجرای گستردهتر مراسم شده است، بنابراین باید گفت، مردم جامعه میزبان بهمنظور بهرهمندی از منافع مادی و معنوی گردشگری و رسم میهماننوازی، حاضر به ایجاد تغییرات در فرهنگها و آیین خود بهمنظور جلب رضایت گردشگران میباشند. همچنین گردشگری تأثیرات محدودی بر ایجاد دوگانگی فرهنگی بین مردم داشته است اما این تأثیرات قابلتوجه نیست، ضمن اینکه سبک زندگی مردم نیز چندان از فعالیتهای گردشگری متأثر نشده است. با تحلیل کلی وضعیت گردشگری منطقه، میتوان گفت که از دید چرخه حیات گردشگری، مردم اورامان در زمان اجرای مراسم فرهنگی، از گردشگری ناراضی بوده، اما در حالت کلی از رشد گردشگری و ورود گردشگران استقبال میکنند. همین مسئله در مورد تبادلات اجتماعی نیز وجود دارد و تبادلات بین مردم با گردشگران، به غیر از زمان اجرای مراسم فرهنگی، در حالت کلی برقرار است. منطقه اورامان تخت در مرحله رشد فعالیتهای گردشگری قرار دارد و برای ادامه مسیر صحیح با حفظ رضایت مردم و استمرار تبادلات اجتماعی، نیازمند برنامهریزی هدفمند و آیندهنگر میباشد.
- Abstract
- One of the key challenges involved in tourism planning is the assessment of changes in the tourist destinations from the perspective of two-way relationship between tourism activities with the host environment. Meanwhile study of the communications between tourists and the host communities, and the impacts of tourism activities on different aspects including socio-cultural, economic and environmental, is important in purpose of planning for host community. Touristic destinations in rural areas are important and of course sensitive, the study of social and cultural effects of tourism with respect to their small and fragile environment, is a necessity. Oraman the region of the Sarvabad city of Kurdistan province, is one of the important touristic destinations in Iran. Figures shows significant growth of tourists’ number and tourism activities in the area. Studies suggests multiple actual and potential impacts on tourism in the region and the need to examine this issue from the cultural change and the commodification of culture perspective is a priority. Activities on the on Oraman society from the perspective of the local community, with the emphasize on the cultural and social aspects has been considered as the main objective for wise planning in order to draw the correct perspective of tourism in the region. The sample were 2100 person from five villages in the area, namely, Uraman Takht, Bolbar, Veysian, Rudbar,Kamaeh, from which 234 person were chosen by Stratified random method. The research method which had been used is descriptive analytical. The main tools for data gathering are questionnaires and interviews, field observations and literature review and quantitative data, documentation had been used for complete control. Findings and analysis of hypotheses by one sample T-test research and other data, shows that the development of tourism activities has a significant impact on the commodification of culture and cultural events implementation such as Comsay and Pirshalyar. Lifestyle of the host society does not affected by the tourism activities and the effects of tourism on creating a cultural dichotomy between people is limited and not significant. Looking at the overall analysis of region tourism, from the perspective Doxey’s resentment index and Butler’s touristic area lifecycle theory it can be said that, Local community of Uraman are dissatisfied of the presence of tourists in the time of ceremonies and cultural events. However, in general tourists are welcome. The same issue also exists in social exchange theory. interactions between people and tourists, is established in general, with the exception of the implementation of cultural event. Keywords: Butler tourism life cycle , doxey theory, Uraman area, rural tourism, socio-cultural impacts and social exchange.