مدیریت بهرهبرداری از چاههای کشاورزی در ا راضی شالیزاری شبکه آبیاری سفیدرود
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی-آبیاری وزهکشی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6607;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 71291
- تاریخ دفاع
- ۲۹ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- سارا پشنک پور
- استاد راهنما
- حمیده نوری
- چکیده
- در این تحقیق جهت نشان دادن اهمیت چاه¬های سطحی به عنوان منابع تامین آب و مدیریت مناسب از آن برای تامین نیاز آبیاری اراضی شالیزاری، مدل شبیه¬سازی بهره¬برداری از چاه¬های سطحی برای یک سال آبی در نرم افزار متلب نوشته شده است. این مدل بر اساس شرایط و محدودیت¬های موجود در شالیزار¬ها و چاه¬های استان گیلان در قالب دو دیدگاه نوشته شده است. دیدگاه اول بر اساس نظر متولیان آب با هدف استفادهی حداکثری از آب¬های محلی موجود است. در ابتدا آب آبیاری مورد نیاز با چاه تامین شده است و زمانی که سطح آب در چاه بیش از حد مجاز افت پیدا کند، آب مورد نیاز از کانال برداشت گردیده است. دیدگاه دوم بر اساس دیدگاه کشاورزان مبنی بر استفاده حداکثر از آب کانال است. در واقع کشاورزان تمایل دارند در ابتدا از آب کانال در روز¬های آبدهی به صورت کامل استفاده شود و در صورت کمبود آب، از آب چاه استفاده کنند. مدل برای دو سایت موسسه تحقیقات برنج و روستای محمد آباد در سه سال تر، نرمال و خشک اجرا شده است. مدل نوشته شده ابتدا بر اساس داده¬های ورودی و معادلات شبیه¬سازی موجود، تبخیر-تعرق گیاهی، نیاز آبیاری، روز¬های آبیاری اراضی شالیزار، حجم مورد نیاز آبیاری، بار آبی در چاه و خاک را به صورت روزانه محاسبه می¬کند. در دیدگاه اول با استفاده از برنامه آبیاری بدست آمده و محدودیت¬های برداشت از چاه(حداقل بار آبی مجاز در چاه)، روز¬های آبگیری از چاه، دبی پمپاژ، مدت زمان پمپاژ، ارتفاع غرقابی درمزرعه و مقدار رواناب در سه سال تر، نرمال و خشک محاسبه شده است. در دیدگاه دوم بر اساس برنامه¬ی آبدهی کانال، روز¬های آبگیری از چاه (در صورت نیاز)، عمق خالص مورد نیاز از چاه، دبی پمپاژ، مدت زمان پمپاژ، ارتفاع غرقابی در مزرعه و مقدار رواناب محاسبه شده است. طبق نتایج بدست آمده برای دیدگاه اول در سایت اول در سال¬های نرمال ، تر و خشک جهت تامین نیاز آبیاری اراضی به ترتیب 10، 11 و 12 نوبت آبیاری بدست آمده است که در هر سه سال شش نوبت آبیاری از چاه و به ترتیب پنج، چهار، شش نوبت آبیاری از کانال صورت گرفته است. در دیدگاه اول برای سایت دوم تمام نوبت¬های آبیاری بدست آمده در سه سال تر، نرمال و خشک برداشت از چاه صورت گرفته است. در دیدگاه دوم تعداد بهره¬برداری مجاز (رعایت حداقل بار آبی مجاز در چاه) ، در سایت دوم نسبت به سایت اول به علت تفاوت عمق اولیه آب در چاه، بیشتر بوده است و شبیهسازی نوسانات سطح آب زیرزمینی در خارج از فصل زراعی توسط مدل هایدرسHYDRUS-1D صورت گرفته بر این اساس در صورت بهرهبرداری مجاز (رعایت حداقل بار آبی مجاز در چاه) مجددا سطح ایستابی تا سال زراعی بعدی تغذیه خواهد شد و به سطح اولیه خود در شروع فصل زراعی خواهد رسید. بنابراین برداشت از چاه¬های سطحی در طول فصل زراعی برنج با رعایت حداقل بار آبی مجاز باعث افت محسوس آب زیرزمینی نخواهد شد و امکان برداشت مجدد از چاه در سال زراعی بعد نیز وجود خواهد داشت. بر اساس نتایج تحلیل حساسیت عمق اولیه آب در چاه و میزان نشت از لایه¬ی زیرین هاردپن از مهم ترین پارامتر¬های موثر در میزان تامین آب از چاه است. واژههای کلیدی: منابع تامین آب، چاه¬های سطحی، مدل هایدرسHYDRUS-1D، مدل شبیه¬ساز
- Abstract
- In the current research, to showing the importance of shallow wells as water resources and appropriate management of them to supply water requirement of paddy fields, a model was written in Matlab. The proposed model, simulates the conjunctive operation from well and channel at the period of one irrigation year. The model was programmed based on circumstances and limitation of paddy fields and wells, at Guilan province, in two scenarios. The first scenario is based on custodians’ viewpoint as using of maximum local water resources. In this point of view, at first, wells supply water requirement until the water surface gone down to the permitted level; In this level, channel will be operated. The second scenario is based on farmers’ viewpoint, as using of maximum water in channel. This scenario was considered based of the fact that “farmers prefer to use water in channel to irrigating their field at first, and use wells in the case of lack of water in the channels”. The proposed model was run for two sites, Rice Research Institute and Mohammad-Abad at three wet, normal and dry years. The model calculates evapotranspiration, irrigation requirement, irrigation days of paddy fields, required volume of irrigation and head of water in soil and well, based on data and simulation equations in daily periods. At the first scenario, irrigation days by wells, pumping discharge, pumping time, ponded water in fields and run off, ware calculated using computed program and considering the limitation of minimum permission level in wells, at three wet, normal and dry years. At the second scenario, days of irrigation by wells (if needed), net depth of well, pumping discharge, pumping time, ponded water in fields and run off, was calculated based on channel discharge. According to results of first scenario in Rice Research Institute at three wet, normal and dry years duo to supply irrigation water of paddy fields, 11, 10 and 12 irrigation events was obtained respectively that for each 3years, 6 irrigation by well and 5, 4 and 6 was done by channel. For first scenario in Mohammad-Abad, all of the irrigations was done by wells Institute at wet, normal and dry years. Oscillation simulation of the groundwater in the out of cultivating season was computed by HYDRUS-1D. The results of HYDRUS indicates that water table will be discharged and will be returned to its previous condition of cultivation. This results shows that if the minimum level of water in the well remains at the permitted condition, then the fall of water table will be negligible and farmers can use wells for irrigating at the next year. The results of sensitivity analyses show that primary level of water in the well and infiltration of the sub-layer of hardpan, are the most effective parameters in the supply rate of the wells.