عنوان پایاننامه
تصحیح کتاب زبده الاسرار تالیف اثیر الدین مفضل بن عمر ابهری
- رشته تحصیلی
- الهیات و معارف اسلامی - فلسفه و کلام اسلامی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 2370ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 71508
- تاریخ دفاع
- ۲۹ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- مهدی حسنی زاده
- چکیده
- اثیرالدین المفضل بن عمر بن المفضل الأبهری (597-663 هـ .ق) فیلسوف، منطقدان، متکلم وریاضیدان مشهور ایرانی است که از جمله دانشمندان پرآوازه قرن هفتم به شمار میآید. از وی که استاد افرادی همچون کاتبی قزوینی (م. 675 هـ .ق) وابن خلکان (م. 681 هـ .ق) وبه روایتی شاگرد فخر رازی (م. 606 هـ .ق) میباشد، آثار فراوانی به جای مانده است. یکی از این آثار کتاب زبده الأسرار است. ابهری در این أثر به ترتیب به بحث از منطق، طبیعیات و سپس الهیات میپردازد. در این رساله او همچنان به تفکر مشایی پایبند است؛ مبانی، بحثها وحتی در سرفصلهایی که ارایه میکند متأثر از مشائیان است، به همین جهت میتوان او را شارحی چیره دست در بسط و شرح اندیشه مشائی دانست. ابهری در بخش منطق این کتاب، مطلقه متوسطه وممکنه متوسطه را مطرح کرده وسپس ادعا میکند این دو قضیه از جمله نوآوریهای اوست وپیش از او کسی این دو قضیه را مطرح نکرده است. شاید بتوان گفت مهمترین نکتهای که این رساله -بهویژه در مبحث الهیات- مشتمل بر آن است، اکثر براهین اقامه شده در آن به صورت برهان سبر وتقسیم است، گویا ابهری این رساله را به عنوان متن درسی نگاشته است. آنچه مسلّم است، اینکه تصحیح این رساله میتواند در فهم هرچه بهتر اندیشههای مشاء تأثیر گذار باشد. اهمیت شخصیتی همچون ابهری را میتوان از شروحی که بهوسیله حسین بن معین الدین میبیدی و ملاصدرا بر هدایه اثیریه او نوشته شده دریافت. علاوه بر اینکه کتابهای او از جمله هدایه و ایساغوجی سالیان متمادی به عنوان متن درسی تدریس میشده است. در این پژوهش علاوه بر تصحیح کتاب، تحقیقی درباره نام دقیق ابهری، محل ولادت، تاریخ وفات وانتساب او به شاگردی فخر، صورت گرفته است. تصحیح این اثر با استفاده از دو نسخه وبه شیوه اجتهادی صورت گرفته است