عنوان پایان‌نامه
برآورد ارزش مالی جنگل های هیرکانی با توجه به توان تولید رویشگاه (مطالعه موردی: بخش گرازبن جنگل خیرود کنار)
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی - مسائل اجتماعی اقتصادی جنگل
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6955;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75955;کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6955;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75955
- تاریخ دفاع
- ۳۱ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- آرش هندوکلائی
- استاد راهنما
- سید مهدی حشمت الواعظین
- چکیده
- حاصلخیزی رویشگاه شاخصی مهم از میزان تولید کالاها و خدمات اکوسیستم جنگل از جمله چوب می باشد و از این رو، نقش کلیدی در مدیریت و اقتصاد جنگل دارد. برای نمونه، معیار اقتصادی مدیریت جنگل (ارزش مورد انتظار جنگل) به حاصلخیزی رویشگاه وابسته است. این تحقیق به برآورد حاصلخیزی توده های جنگلی ناهمسال و آمیخته راش شرقی و تاثیر آن بر ارزش مورد انتظار جنگل می پردازد. این پژوهش در بخش گرازبن جنگل آموزشی- پژوهشی خیرود صورت پذیرفت. برای تعیین حاصلخیزی رویشگاه از روش گیاه مرجع و رابطه ارتفاع غالب قطر، تکنیک برآورد پارامتر آدا و گادا و سه مدل پویای رشد پایه شامل مدل برتالانفی-ریچاردز، هاسفلد و کرف بهره گرفته شد. به این ترتیب، در مجموع 13 مدل ارتفاع غالب-قطر برابر سینه مورد استفاده قرار گرفت. برای برآورد مدل ها، از داده های حاصل از شبکه قطعات نمونه ثابت 10 آری بخش گرازبن جنگل خیرود بهره گرفته شد. این شبکه با 257 قطعه نمونه به صورت منظم-تصادفی (150*200 متر) در تابستان 1382 در کل سطح بخش گرازبن پیاده سازی و اندازه گیری شد. به علاوه، برای انجام این پژوهش30 درصد از کلیه قطعات نمونه شبکه (78 قطعه نمونه) به صورت دو در میان در پاییز 1393 مجددا اندازه گیری شد. به این منظور، قطر تمامی درختان (قطری بیش از 7/5 سانتی متر) و ارتفاع 4 درخت راش (قطورترین، نزدیک¬ترین، بلندترین و کم قطرترین) در هر قطعه نمونه مجدد اندازه گیری گردید. در مرحله بعد، داده¬های قطر و ارتفاع 140 درخت چیره و چیره نما اندازه گیری شده در قطعات نمونه ثابت در دو مقطع زمانی 1382 و 1393 استخراج و ابر نقاط ارتفاع غالب-قطر بخش گرازبن ترسیم گردید. به این ترتیب، در مجموع 13 مدل ارتفاع غالب- قطر برابر سینه با استفاده از تخمین زن حداقل مربعات غیرخطی و نرم افزار JMP SAS برآورد و بهترین مدل با استفاده از آماره های نیکویی برازش و تفسیر بصری انتخاب گردید. بر اساس بهترین مدل ارتفاع غالب-قطر برآورد شده، حاصلخیزی رویشگاه برآورد و نقشه حاصلخیزی بخش گرازبن به کمک شاخص فرم رویشگاه یا ارتفاع درختان چیره و چیره نما در قطر مرجع 55 سانتی متر تهیه شد. سپس، حجم قطعات نمونه مورد بررسی به کمک جداول حجم دو عامله منطقه نوشهر و تاریف بخش گرازبن در تابستان 1382 و پاییز 93 برآورد و محصول حجمی سالانه در هکتار (Yield) قطعات نمونه به کمک روش کنترل سوئیسی محاسبه شد.در نهایت، ارزش مورد انتظار گروه های مختلف حاصلخیزی جنگل بر اساس بیلان مالی سالانه بخش گرازبن در سال 1393، متوسط محصول حجمی برآورد شده و فرمول فاستمن برآورد گردید. نتایج نشان داد که مدل آدای چاپمن-ریچاردز با جایگزینی پارامتر نقطه عطف با ضریب تعیین 98/1درصد و جذر میانگین مربعات خطای 1/6 متر بهترین مدل ارتفاع غالب - قطر برای برآورد حاصلخیزی رویشگاه می باشد. با توجه به برآورد حاصلخیزی رویشگاه در قطعات نمونه، حاصلخیزی بخش گرازبن به سه گروه ضعیف، متوسط و خوب طبقه بندی شد. بر اساس نتایج، ارتفاع در قطر مرجع 55 سانتی متر در این سه گروه به ترتیب 9، 24 و 38 متر و محصول حجمی در گروه ها به ترتیب 3/81، 4/72 و 6/58 متر مکعب در هکتار و در سال برآورد گردید. نتایج همچنین نشان داد که با افزایش حاصلخیزی درصد حجمی راش به حجم کل توده افزایش می یابد به طوری که این میزان در سه گروه حاصلخیزی به ترتیب 53/54، 64 و 75/45 درصد محاسبه شد. در نهایت ارزش جنگل در سه گروه حاصلخیزی به ترتیب 2/4، 21/6 و 58 میلیون ریال در هکتار برآورد شد. به عبارت دیگر ارزش جنگل در گروه حاصلخیزی خوب به ترتیب 2/7 و 24 برابر ارزش جنگل در گروه متوسط و ضعیف محاسبه شد. با این حال، ارتفاع غالب در گروه حاصلخیزی خوب به ترتیب تنها 1/5 و 4/2 برابر ارتفاع غالب در گروه متوسط و ضعیف برآورد شد. از این رو، تاثیر حاصلخیزی بر ارزش جنگل بسیار فراتر از تاثیر آن بر ارتفاع درختان غالب می باشد. به نظر می رسد این نتیجه به دلیل تاثیر همزمان حاصلخیزی بر رویش حجمی، درصد حجمی گونه راش و کیفیت چوب و در نتیجه بر جمع منافع خالص فعلی تا بی نهایت توده (ارزش جنگل) باشد. مطالعات بیشتری لازم است تا صحت و دقت روش پیشنهادی در شرایط مختلف ارزیابی گردد.
- Abstract
- Site productivity highly impacts the production of goods and forest ecosystem services such as wood and therefore plays a key role in forest management and economics. For example, the economic criterion of forest management i.e., forest expectation value is related to site productivity. The aim of this research is to estimate site productivity in mixed uneven aged beech stands as well as its impact on forests expectation value. This study was conducted in Gorazbon district in Kheyrud educational and research forest. Site form (dominant height-diameter relation), the Algebraic Difference Approach (ADA), Generalized Algebraic Difference Approach (GADA) and the most frequently used dynamic growth model including Chapman-Richards, Hossfeld and Korf were used to estimate site productivity. The necessary data was collected using 257 permanent circular plots (10 R) systematically distributed in a 150 × 200 m rectangular network throughout Gorazbon district, established and inventoried in the summer of 2004. For this research, 30% of this network (57 plots) was systematically (1 out of 3 plots) re-inventoried in the fall of 2014. As such, The height and diameter of four trees was recorded, including largest and smallest trees as well as the highest one and the nearest to plot center. In so doing, the height and DBH of 140 dominant and co-dominant trees inventoried on 2004 and 2013 were incorporated into a dataset. Then, using dynamic growth models as well as ADA and GADA techniques a total of 13 height-diameter dynamic models was developed and estimated with nonlinear least squares estimator of JMP SAS software. As such, the best height-diameter dynamic model was selected using goodness of fit statistics and visual interpretation. Site productivity of all plots was then estimated based on site form index of the sample plots (height of dominant and co-dominant trees at 55 cm diameter) and the best height-diameter dynamic model. In so doing, Gorazbon productivity map with 3 classes of productivity (good, average, low)was prepared. plots volume was estimated using standard volume table and tariff table. Sample plots annual volume increment per hectare (yield) was calculated based on Swiss control method and using the volume of sample plots on 2004 and 2013. Finally, the forest expectation value of 3 forest productivity classes was calculated based on average annual costs and benefits of Gorazbon in 2014, average volume increment of each productivity class and Faustmann formula. According to results, the chapman-richard dynamic model developed by ADA technique (re-parametrization of a3) with determination coefficient of 0.98 and root mean square error of 1.6 meter appeared to be the best dynamic model of dominant height-diameter describing site productivity. According to average site form index of samples plots and best dominant height-diameter model, site productivity was classified into poor (9 m at 55 cm of reference DBH), middle (24 m at 55 cm of reference DBH) and good (38 m at 55 cm of reference DBH) classes. The results also showed that average increment in these 3 productivity classes were 3.81, 4.72 and 6.58 m3/ha/year, respectively. The result also showed a positive correlation between site productivity and the volume percentage of beech. Finally, forest expectation value in three productivity classes was calculated 2.4, 21.6, and 58 Million Rials, respectively. As a results, forest expectation value in good classes is 2.7 and 24 times more than middle and poor productivity classes. However, the dominant height of good productivity class was only 1.5 and 4.2 times more than middle and poor productivity classes. Thus, the impact of site productivity on forest expectation value appeared to be much higher than it effect on height of the dominant trees. this result may be due to simultaneous impact of productivity on volume growth, volume percentage of Beech , wood quality and on perpetual sum of discounted forest benefits. Further studies will be required to assess the accuracy and the precision of the proposed method in different situations (stations, forest types, purity, etc.). Key words: Algebraic Difference Approach (ADA), Faustmann formula, forest expectation value, Generalized Algebraic Difference Approach (GADA).
