عنوان پایان‌نامه
بررسی مقادیر مختلف آبیاری بر ویژگی های آناتومی چوب و مرفولوژی الیاف دوگونه برترصنوبر
- دانشجو
- لیلا حیدری
- استاد راهنما
- رضا اولادی
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی -بیولوژی و آناتومی چوب
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6655ک;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 71918
- تاریخ دفاع
- ۲۲ شهریور ۱۳۹۴
- چکیده
- کمبود چوب خام، یکی از بزرگ‌ترین دشواری‌ها صنعت چوب و کاغذ کشور است. با توجه به وضع قوانین محدود کننده قطع درختان جنگلی، توجه بیشتر به پرورش چوب به‌عنوان شیوه‌ای جایگزین برای تامین مواد اولیه صنایع، ضروری بنظر می رسد. از سوی دیگر، محدودیت منابع آبی در کشور و نیاز قابل ملاحظه صنوبر کاری به منابع آبی باعث شده که معرفی گونه‌ها یا ارقامی از صنوبر که ضمن تولید و بازدهی مناسب، نیاز آبی کم‌تری داشته و از بردباری بهتری بر خوردار باشند مورد توجه قرار گیرد. با این حال، در پژوهش‌های اینچنینی تمرکز تنها بر زنده‌مانی و یا حجم تولید بوده و کیفیت چوب مورد توجه قرار نگرفته است. در یکی از این پژوهش ها که در ایستگاه تحقیقاتی البرز (وابسته به موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور) انجام شده، چندین کلن/گونه مختلف صنوبر به مدت بیش از شش سال تحت رژیم‌های مختلف آبیاری (4روزه ، 8 روزه و 12روزه) قرار گرفته‌اند و نتایج حاصله نشان داد که زنده‌مانی و رشد قطری و طولی صنوبرها در دو تیمار 4 و 8 روزه تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. با این حال، تاثیر احتمالی این دو بازه آبیاری بر کیفیت چوب نانشاخته بود. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی تاثیر میزان آبیاری 4روزه و 8 روزه بر ویژگی¬های ¬آناتومی چوب و مرفولوژی الیاف دو گونه برتر صنوبر می¬باشد. علاوه براین، این پژوهش سعی دارد از منظر کیفیت چوب، رژیم آبیاری بهینه را برای دو گونه صنوبر معرفی نموده و از نظر فیزیولوژی ارتباط بین آبیاری و کیفیت چوب را تفسیر نماید. برای انجام پژوهش، با مشورت مجری طرح در ایستگاه تحقیقاتی البرز، دو گونه برتر صنوبر (اورامریکن و تبریزی) و از هر رژیم آبیاری، 3 درخت برای بررسی انتخاب شدند. با استفاده از مته رویش سنج، مغزی‌هایی از پوست تا مغز هر درخت استخراج شده و در آزمایشگاه، ویژگی های آناتومی چوب و الیاف پنج حلقه آخر نمونه‌ها اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان دادند که اثر مستقل طول دوره آبیاری تنها بر روی پهنای حلقه رویش و طول و پهنای آوند معنی‌دار بوده و رژیم آبیاری روی ویژگی‌های مرتبط با فیبر (طول، پهنا و ضخامت دیواره فیبر) اثر معنی داری نگذاشته است. در مورد هر دو گونه، افزایش بازه‌ی آبیاری از 4 روز به 8 روز باعث کاهش سرعت رشد و در نتیجه کاهش پهنای حلقه رویش می شود. اما نوع گونه روی شدت کاهش رشد موثر بود؛ به نحوی که گونه تبریزی حساسیت کم تری نسبت به رژیم آبیاری نشان داد و کاهش بازه‌ی آبیاری در آن تاثیر اندکی روی کاهش پهنای حلقه رویش گذاشت. درمجموع می توان نتیجه گیری کرد که در مورد گونه ی اورآمریکن اگر ویژگی های آناتومی چوب مدنظر باشد آبیاری 8 روزه تفاوت چندانی با آبیاری 4 روزه ندارد و حتی درمورد برخی ویژگی‌ها (مانند طول الیاف)، آبیاری 8 روزه نتیجه بهتری نیز حاصل آورده است. بنابراین برای صرفه جویی در مصرف آب، آبیاری 8 روزه به جای آبیاری 4 روزه توصیه می‌شود. در مورد گونه تبریزی هم این گزاره کمابیش صادق است چراکه به‌نظرنمی رسد کاهش طول الیاف این گونه به حدی باشد که افزایش 4 روزه بازه‌ی آبیاری را توجیه کند. واژگان کلیدی: صنوبر، آبیاری، طول الیاف، پهنای حلقه رویش، ویژگی‌های آوندی
- Abstract
- Abstract Raw materials shortage is one of the main challenges of wood and paper industry of Iran. According to the laws restricting forest harvesting, tree farming, as an alternative source of wood, should be focused. On the other hand, due to limited water resources in Iran and high water demand of poplars, there are incresing efforts to introduce poplar species with higher drought tolerance. However, these researches are mainly concentrated just on the volume production or tree surviving. In one of such studies, growth characteristics of different species/clones of Populus were investigated in different irrigation intervals (4, 8, and 12 days) and it was concluded that there was not a significant difference between the 4 and 8 day intervals in respect of growth parameters. However, the probable effect of these two irrigation intervals on wood quality remained unknown. Hence, the rationale of current study was to investigate the effect of 4 and 8 days irrigation intervals on wood and fiber characteristics of two superior poplar clones. In addition, the relation between wood quality and irrigation was discussed from the physiological points of view. To do so, pith-to-bark cores were taken from two elite poplar trees (P. euroamerican and P. nigra) using increment borer and wood anatomical features and fiber biometry of the last five tree rings were studied. The results showed that the effect of irrigation intervals was statistically significant on tree-ring width, vessel diameter and the vessel length and not significant on fiberrelated features (fiber length, diameter and wall thickness). In both species, increasing irrigation intervals from 4 to 8 days, led to a decrees in ring width. Nonetheless, the type of species influenced the reduction rate: P. nigra trees were less sensitive to irrigation intervals and their ring widths were less reduced. Overall, it can be concluded that in the case of P. euroamerican, if the wood anatomical features were of importance, there is no difference between 4 and 8 days irrigation and even longer interval of irrigation yields superior characteristics (e.g. longer fibers). Hence, for saving water resources, 8 days irrigation is recommended. This conclusion is also roughly applicable for P. nigra since the reduction in fiber length of this species after longer irrigation periods is not remarkable and therefore doesn’t justify the 4 days irrigation intervals Keywords: Poplar, irrigation, fiber length, tree-ring width, vessel features
