عنوان پایان‌نامه
تعیین روشی بهینه برای اندازه گیری زاویه میکروفیبریل در چوب با استفاده از قارچ پوسیدگی نرم Xylaria sp
- دانشجو
- الهام کیانی
- استاد راهنما
- رضا اولادی
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی -بیولوژی و آناتومی چوب
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6967;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75497;کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6967;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75497
- تاریخ دفاع
- ۲۳ شهریور ۱۳۹۴
- چکیده
- زاویه میکروفیبریل بر ویژگی های فیزیکی و مکانیکی چوب تاثیر بسزایی دارد. با توجه به این امر، اندازه‌گیری زاویه‌ی میکروفیبریل از اهمیت زیادی برخوردار است. روش‌های زیادی برای اندازه‌گیری زاویه‌ی میکروفیبریل وجود داشته که در بین روش‌های مستقیم، روش قارچ مولد پوسیدگی نرم اطلاعات دقیق‌تری فراهم می‌آورد. از این رو نتایج حاصل از این شیوه برای پژوهش‌های آناتومی چوب حائز اهمیت می‌باشد. با این حال، مهم‌ترین ایراد این شیوه، زمان لازم برای اعمال این شیوه است که در پژوهش های پیشین، بین دو تا شش ماه گزارش شده است. در این پژوهش، با استفاده از قارچ پوسیدگی نرم longipes Xylaria و آزمون تیمارهای مختلف (با تغییر زمان و شکل نمونههای چوبی) تلاش شد تا این زمان به‌طور چشم‌گیری کاهش یابد. علاوه بر این امکان به کار‌گیری این شیوه برای تعیین زاویه‌ی میکروفیبریل لایه‌ی 2S در برخی گونه‌های چوبی ایرانی مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور، برون چوب سه گونه چوبی پهن‌برگ (راش، بلوط و صنوبر) و سه گونه سوزنی برگ (کاج، سرو و نوئل) به شکل نمونه‌ی خلال چوبی در بازه های زمانی یک، دو و سه هفته و بلوک‌های چوبی در بازه‌های یک و دو ماه در معرض قارچ مذکور قرار داده شدند. نتایج نشان داد که تخریب ایجاد شده توسط قارچ زایلاریا شدیدتر از دیگر قارچ‌های استفاده شده در این شیوه بوده و همچنین پیشروی ریسه‌های قارچ در نمونههای خلال چوبی بسیار سریع‌تر از بلوک‌های چوبی دیده شد. در برخی از گونه‌ها مانند کاج، بلوط و راش حفره‌های ایجاد شده توسط قارچ در زمان یک هفته حالت بهینه داشتند و دربرخی دیگر مانند سرو و نوئل در دو هفته نتیجه مطلوب حاصل شد. در خلال‌های سه هفته، حفره‌ها کاملا در همه‌ی تراکئیدها و فیبرهای گونه‌های چوبی مشخص بودند و حتی در برخی از آن‌ها سلول‌های چوبی دچار تخریب شدید شده بودند درحالیکه در بلوک های چوبی، در زمان یک ماه فقط در برخی از گونه‌ها نتیجه‌ی مطلوب به‌دست آمد. درمجموع، شیوه وابری الیاف و زمان دو هفته به عنوان تیمار بهینه برای اندازه‌گیری زاویه میکروفیبریل با این قارچ گزارش شد. امکان اعمال این روش هم در گونه‌های پهن برگ و هم در گونه‌های سوزنی برگ وجود دارد و بطور کلی نمی توان بیان کرد که این روش در سوزنی برگان نتیجه بهتری دارد یا در پهن برگان. اندازه گیری های کمی مقایسه میانگین زاویه میکروفیبریل با این قارچ گزارش شد. امکان اعمال این روش هم در گونه های پهن برگ و هم در گونه های سوزنی برگ وجود دارد و بطور کلی نمی توان بیان کرد که این روش در سوزنی برگان نتیجه بهتری دارد یا در پهن برگان. اندازه گیری های کمی مقایسه میانگین زاویه میکروفیبریل در دو شیوه بلوک و الیاف وابری شده و همچنین مقایسه داده های حاصل از این شیوه با روش جهت گیری دریچه منفذ( ثابت کرد که این شیوه قابل اعتماد است.
- Abstract
- Microfibril angle (MFA) has a strong impact on physical and mechanical properties of wood. Hence, measuring this feature is of a great importance. There are several methods for measuring MFA; among direct approaches, the orientation of soft rot cavities (viz. microfibril angle) can provide detailed information and the results obtained from this method is important in wood anatomy studies. Nonetheless, the main disadvantage of this method is the time required to perform it which is reported to be between two to six months in previous studies. In this research, it was tried to drastically reduce this period by introducing a new fungus (Xylaria longipse) and testing different treatments (altering exposure times and specimen’s shapes). In addition, the applicability of this method for measuring MFA of some Iranian native woods was evaluated. To do so, specimens extracted from the sapwood of three hardwoods (beech, oak, and poplar) and three softwoods (pine, cypress, and spruce) were exposed to aforementioned fungus in the forms of chips and small cubes for the periods of one, two, and three weeks and one, and two months, respectively. Results showed that the decomposition caused by X. longipse was greater than the previously used fungi in similar researches. In addition, hyphae penetration into wood samples and formation of cavities was faster in chips than in cubes. In some species like pine, oak, and beech, just after one week, the developed cavities were proper for measuring MFA and in others, this was achieved after 2 weeks of exposure. After 3 weeks of exposure, the cavities were apparent in all tracheids and fibers while some xylem cells were severely deteriorated. However, in the case of wood cubes, after one month of exposure, MFA-oriented cavities were visible only in a few species. Overall, preparing woods in the form of chips and exposing them to fungus for two weeks was concluded as the best treatment for measuring MFA using soft-rot cavities.
