عنوان پایان‌نامه
مبانی اخلاق فضیلت در اندیشه فیلیپا فوت
- رشته تحصیلی
- فلسفه
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 79280;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4539;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 79280;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4539
- تاریخ دفاع
- ۲۵ آذر ۱۳۹۴
- دانشجو
- ستاره عزت آبادی
- استاد راهنما
- سعیده کوکب
- چکیده
- «عینیت مفاهیم و داوری های اخلاقی» و «نسبت عمل اخلاقی و عقلانیت عملی»، از جمله مهم ترین مسائلی است که در طول تاریخ، فیلسوفان بسیاری بدان پرداخته اند. فیلیپا فوت، فیلسوف و نظریه پرداز معاصر انگلیسی و یکی از بنیان گذاران اخلاق فضیلت معاصر، یکی از اثرگذارترین این فلاسفه است. فوت در مواجهه با این دو مسئله درهم تنیده، سه منزلگاه فکری را پشت سر می گذارد: در باب مسئله اول، در دوره نخست، ضمن جدال با فلاسفه ناشناخت انگار، می کوشد تا سوژه محوری در مفاهیم اخلاقی را به نقد کشد و نشان دهد که مفاهیم ارزشی بر شواهدی عینی و واقعی مبتنی اند؛ در دوره میانه، ضمن قبول عینیت مفاهیم اخلاقی، گامی به سوی سوژه محوری برداشته و در حیطه احکام اخلاقی، حوزه ای را برای نسبی-انگاری اخلاقی باز می کند و نهایتاً در دوره پایانی، با طرح نظریه ای طبیعت گرایانه، تقابل خود را با ناشناخت انگاران به اوج رسانده و مبنایی عینی برای استنتاج داوری های ارزشی پیشنهاد می دهد. فوت مشابه همین مسیر را در مسئله عقلانیت عمل اخلاقی نیز پی می گیرد: او در دوران نخست، بر مبنای تفسیری هدف محور از عقلانیت عملی، از دلیل دهندگی جهان شمول اخلاق حمایت می کند؛ در دوره میانه، ضمن حفظ تفسیر پیشین خود از عقلانیت عملی، مدعی می شود که تنها کسانی برای پیروی از احکام اخلاقی دلیل دارند که از پیش دغدغه اخلاقی زیستن را در خود داشته باشند؛ و نهایتاً در دوران متأخر خود، با ارائه تفسیری جدید و ارسطویی از عقلانیت عملی، می کوشد به نحوی متفاوت تبیینی برای عقلانیت جهانشمول عمل اخلاقی بدست دهد. رساله حاضر، ضمن بازخوانی رویکردهای سه گانه فوت در قبال سه مسئله «تمایز واقعیت و ارزش»، «عقلانیت عملی» و «نیروی دلیل دهندگی و هدایت کنندگی اخلاق برای عمل»، پاسخ های فوت را درباره دو پرسش درهم تندیده طرح شده بازخوانی کرده و مبنایی را که فوت در دوران متأخر و در کتاب مهم خود با نام «خیرطبیعی» برای فضایل و زندگی فضیلت مند طرح نموده بررسی می کند. پی گیری مباحثه ای انتقادی و فلسفی میان مدافعان و منتقدان دیدگاه متأخر فوت و بررسی مسائل باز موجود در این دیدگاه فلسفی، از دیگر مباحث مطرح در این رساله است.
- Abstract
- Throughout history, “the objectivity of moral concepts and judgments” and “the relation between moral acts and practical rationality” have been two issues of crucial importance to a great number of philosophers. Philippa Foot, a British philosopher, and one of the founders of the contemporary virtue ethics, is among the most influential and inspiring philosophers regarding these issues. Her treatment of these issues can be categorized in three phases. In respect of the morality’s objectivity, first disputing with noncognitivists, Foot criticizes subjectivism in moral concepts and demonstrates that evaluative concepts are based on some factual and objective evidences. In the middle phase, notwithstanding the acceptance of the objectivity of moral concepts, she approaches subjectivism by considering ethical relativism for some of the moral judgments. Finally, based on a naturalistic theory, she suggests an objective foundation for moral judgments’ deduction. Foot follows a similar way regarding the rationality of the moral acts. At the first phase, she supports the idea of the morality’s universal reason-giving based on the end-relative conception of the practical reason. At the next phase, while maintaining her previous conception of practical rationality, she claims that morality can be reason-giving for an agent to act only if the agent already possesses the desire to be moral. Finally, in the last phase, providing an Aristotelian interpretation of practical rationality, she proposes a new account of the universal rationality of moral act. This thesis is concerned with Foot’s answers to the issues studying her triple approach regarding the questions of “fact/value distinction”, “practical reasoning” and “the reason-giving and action-guiding force of morality” and emphasizing the importance of the virtues and virtuous life’s foundation which is stated in the Foot’s influential work, “Natural Goodness”. Following a philosophical and critical discussion between the opponents and proponents of Foot’s last theory and discussing the open questions in this philosophical view is the other part of the study. Keywords: Philippa Foot, Virtue Ethics, Practical Rationality, the Objectivity of Morality, Natural Goodness
