فراوانی گرده های گونه های درختی و درختچه ای در عسل حاصل از رویشگاه های جنگلی و دارمرز در ناحیه رویشی ارسباران
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی-جنگل شناسی واکولوژی جنگل
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6559ک
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- محمد صفی احمدآباد
- استاد راهنما
- انوشیروان شیروانی
- چکیده
- ارسباران، منطقه¬ای در شمال غربی کشور و در شمالیترین قسمت استان آذربایجان شرقی است که از کرانه رود ارس در مرز ایران و کشور آذربایجان آغاز شده و 925 هزار هکتار عرصه را درشهرستانهای کلیبر، اهر، جلفا، ورزقان و مرند و قسمت کوچکی از استان اردبیل به خود اختصاص داده است. جنگلهای ارسباران در شمال غربی ایرانبه طور عمده در حوزه آبخیز رودخانه ارس واقع شده¬اند. برخورداری از آب و هوای نیمه مرطوب و وجود مه در این ناحیه سبب شده است تا جنگلهای نیمه انبوهی در این مناطق شکل گیرد. صنعت زنبورداری در این منطقه، یکی از صنایع مهم روستایی مبتنی بر کشاورزی و جنگلداری است و عسل یکی از ارزشمندترین محصولات فرعی حاصل از مناطق مرتعی و برخی از مناطق جنگلی ارسباران است که به عنوان حرفه¬ای دوستدار محیط زیست، امکان ایجاد فرصت اشتغال فراوان را در منطقه مورد مطالعه دارد. با این وجود در حال حاضر هیچ گونه اطلاعی از فراوانی گردههای موجود در عسل تولیدی از درختان و درختچههای موجود در جنگلهای ارسباران وجود ندارد. استخراج دانه¬های گرده از عسلها و شناسائی آنها اطلاعات مفید و ارزندهای را درباره نوع گیاهانی که زنبور عسل از آنها استفاده می-کند در اختیار می¬گذارد. به طور کلی این پژوهش در دو مرحله صحرائی و عملیات آزمایشگاهی انجام گرفت. در عرصه ابتدا تعداد 20 عدد کندو (10 عدد در هر رویشگاه) در آغاز فصل گلدهی در دو رویشگاه جنگلی(تازه کند)و دارمرز (وینق) مستقر شد. به طور کلی پوشش منطقه وینق سیاه تلو، سماق ،زالزالک ،افرا، ممرز و درخت پر با پوشش مرتعی و منطقه تازه کند با پوشش ارس ،بلوط ،زبان گنجشک و ممرز است. پس از گذشت سه ماه از استقرار کندوها نمونه عسلهای تولید شده در مرداد ماه سال 1392 در دو منطقه برداشت شد و برای آنالیز و شناسایی به آزمایشگاه انتقال داده شد. همچنین برای دقت در شناسایی گردههای موجود در عسل از گردههای درختان منطقه نمونه هرباریومی نیز تهیه شد. در آزمایشگاه نیز عمل جدا سازی گرده موجود در عسل و رنگ امیزی گرده جدا شده و تهیه اسلاید و عکس از آنها و مقایسه این گردهها با گرده نمونههای هرباریومی تهیه شده انجام گرفت. مطالعات گرده¬شناسی این تحقیق نشان داد که در منطقه مرتعی یا دارمرز وینق گردههای گونه Carpinus betulus و در منطقه جنگلی تازه¬کند گردههای گونه Acer monspessulanum به عنوان گرده غالب شناسایی شد. در منطقه جنگلی تازه¬کند گردههای گونه Cerasus avium به عنوان گردههای همراه و در منطقه مرتعی وینق گردههای گونه¬های Lonicera iberica وmonspessulanum Acer به عنوان گونه¬های همراه شناخته شد. با توجه به نتایج بدست آمده از خصوصیات فیزیکوشیمییایی نمونه عسلهای موجود در دو منطقه جنگلی و دارمرز و بخصوص پایین بودن میزان رطوبت، HMF، قند احیا، قند کل و میزان ساکارز در منطقه جنگلی، همانطور که انتظار می¬رفت کیفیت نمونه عسلهای منطقه جنگلی از منطقه مرتعی بهتر بوده است. مشاهدات این تحقیق حاکی از آن است که زنبورهای عسل از گردههای گونه¬های درختی و درختچه¬ای نسبت به سایر گونه¬های گیاهی تمایل به استفاده بیشتری دارند.
- Abstract
- Arasbaran, an area in the northwest of the country and in the northern part of the Eastern Azerbaijan province that started from Aras River side on the border of Iran and Azerbaijan and 925 thousand hectare area in the Ahar, Jolfa, Varzeghan and Marand and a small part of Ardabil province is allocated. Arasbaran forests in northwestern Iran are located mainly in the Aras River watershed. Having a semi-humid climate and fog in the area has led to semi-massive forests in these regions is formed. Beekeeping industry is one of the important rural industries in this region based on agriculture and forestry and honey is one of the most valuable byproducts from pasture areas and some forest areas in Arasbaran as an eco-friendly professions, enabling the creation of abundant employment opportunities in the study area. However, we have no information about the abundance of pollen in honey produced from trees and shrubs in the forest there Arasbaran. Pollen extraction from honey and identification of them get us useful and valuable information about the type of plants that bees use them on. Overall, this study was conducted in two phases: field and laboratory operations. The number of hives in 20 (10 per habitat) at the beginning of the flowering season in the forest habitat (Tazehkand) and timberline (Vinagh) was established. In general, covering area of Vinaq includes Crist thorn, sumac, hawthorn, maple, hornbeam and smoke tree in addition to rangeland vegetation cover and in tazehkand covered by juniper, oak, ash and beech are there. After three months of the establishment of hives, honey produced in the region were taken in August 2013 and was transferred to the laboratory for analysis and pollen identification. As well as to accurately identify the pollen, herbarium specimen of trees flowers was prepared. Isolated pollen in honey were colored and prepared slides. Then their images were compared with the herbarium specimen’s pollen. Pollen studies showed that pollen species in the pasture or Vinagh (timberline) Carpinus betulus and in Tazehkand (forest) Acer monspessulanum was identified as the predominant pollen. In the forest area Cerasus avium and in timberline Lonicera iberica and Acer monspessulanum identified as a companion species. According to the results of physico-chemical properties of honey samples, and particularly humidity, HMF, revival sugar, total sugar and sucrose, as expected, quality of honey Forest was better than timberline. These observations indicate that bees prefer to use of trees and shrubs pollen in compare with other plant species.