عنوان پایان‌نامه
تدوین یک شاخص کیفیت آب برای ارزیابی رودخانه های ایران
- رشته تحصیلی
- مهندسی عمران - مهندسی آب - رودخانه
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس یک فنی شماره ثبت: 2181;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 72774;کتابخانه پردیس یک فنی شماره ثبت: 2181;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 72774
- تاریخ دفاع
- ۳۱ خرداد ۱۳۹۴
- دانشجو
- هومن بیات
- استاد راهنما
- مسعود تابش
- چکیده
- رودخانه‌ها علیرغم داشتن اهمیت اکولوژیک بسیار زیاد، در معرض مقادیر مختلف منابع آلاینده قرار دارند، به همین علت داشتن آگاهی از تغییرات کیفی آب رودخانه‌ها الزامی است. یکی از روش‌های تحلیل و تفسیر مشخصه‌های کیفی آب، استفاده از شاخص‌های کیفیت آب است. در این روش پس از اندازه‌گیری غلظت متغیرهای مؤثر بر کیفیت آب، زیر شاخص (ارزش کیفی) هر یک از آن‌ها به‌وسیله منحنی‌های شاخص عملکرد (PI ) محاسبه می‌شود. شاخص کل از حاصل جمع زیر شاخص‌های وزن‌دار شده به دست می‌آید و طبقه‌بندی آب بر اساس آن صورت می‌گیرد. در این تحقیق نوع و وزن متغیرهای موجود در شاخص‌های کیفیت آب معتبر داخلی و بین‌المللی مورد بررسی آماری قرار گرفت. سپس منحنی‌های PI متغیرهای منتخب، بر اساس بررسی متون در خصوص محدوده مجاز غلظت آلاینده‌ها (استاندارد 1053و استاندارد کیفیت آب ایران)، آیین نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و بازه مجاز تعریف‌شده توسط استاندارهای نهادها و کشورهای مختلف تولید شد. نتایج به‌دست‌آمده از طریق پرسشنامه در اختیار متخصصین کیفیت آب ایران قرار گرفت و بر اساس روش دلفی از آن‌ها خواسته شد در خصوص نوع، اهمیت و ارزش کیفی متغیرهای مؤثر بر کیفیت آب ایران به اظهارنظر بپردازند. بر اساس نظر متخصصین 9 متغیر مؤثر بر کیفیت آب ایران انتخاب گردید و وزن آن‌ها بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی به دست آمد. به ارزش‌های کیفی اعلام شده توسط متخصصین، منحنی‌های با درجه همبستگی بالا برازش داده شد و درنهایت تابع میانگین هندسی برای جمع‌بندی زیرشاخص‌ها و به دست آوردن عدد نهایی شاخص انتخاب گردید. شاخص تدوین شده برای 6 مورد از داده‌های رود کارون محاسبه شد و نتایج آن با شاخص‌های هاشمی، NSFWQI، OWQI و Ahmed Said مقایسه شد. نتایج نشان داد شاخص تدوین شده نسبت به 4 شاخص دیگر، تفسیر متفاوت‌تری را از کیفیت آب در این مورد مطالعاتی، ارائه می‌دهد.
- Abstract
- Despite their high ecological significance, rivers are subject to different pollutant sources. Therefore, it is necessary to have information about qualitative changes in rivers’ water. Using quality indices of water is one of the methods for analyzing and interpreting the qualitative characteristics of water. In this method, after evaluation of the concentration of effective parameters on water quality, the sub-index (qualitative value) of each is calculated using PI curves. The total index is obtained by adding up the weighted indices and is then classified accordingly. The type and weight of parameters existing in valid national and international indices of water quality were investigated in this study. Then PI curves for the selected variables were developed according to an examination of texts in permissible concentration of pollutants (1053 Standard and Iran’s Water Quality Standard), perceived concentration of elements, or the permissible range defined by different organizations’ and countries’ standards. The obtained results from questionnaires were presented to Iran’s water quality experts and they were asked to comment on the type, significance, and qualitative value of effective variables on Iran’s water quality by using Delphi method. According to the experts, 9 effective variables on Iran’s water quality were selected and weighed using AHP (Analytical Hierarchy Process). Curves with high coefficient were fitted to the qualitative values announced by the experts and the geometric mean was eventually selected for adding up the sub-indices and obtaining the final index number. The compiled index was calculated for 6 cases of Karoon river’s data and the results were compared to those of Hashemi, NSFWQI, OWQI, and Ahmed Said. Obtained results indicated that the compiled index offers a more accurate interpretation of water quality in this study case, in comparison to the other four indices.
