عنوان پایان‌نامه
بررسی عناصر کمیاب در کانسارهای سرب و روی ایران
- رشته تحصیلی
- زمین شناسی اقتصادی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 6276;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75280;کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 6276;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75280
- تاریخ دفاع
- ۰۸ مهر ۱۳۹۴
- دانشجو
- مرجان نادری
- استاد راهنما
- حسن میر نژاد
- چکیده
- در پژوهش حاضر غلظت عناصر اصلی و کمیاب در 21 نمونه گالن شامل 15 نمونه گالن خالص از رگه های معدنی و 6 نمونه کنسانتره متعلق به 5 کانسار روی و سرب واقع در زون های متالوژنیک مختلف از جمله ایران مرکزی، سنندج سیرجان و زاگرس توسط روش ICP-MS اندازه گیری شد. نتایج نشان می دهد که غلظت عناصر نادر خاکی(REE) در نمونه های گالن کانسار کوشک بالاتر از حد آشکارسازی است در حالی که این در گالن کانسارهای دیگر زیر حد آشکارسازی قرار می گیرند در کانسار کوشک الگوی بهنجار شده REE نسبت به کندریت یک روند vشکل را نشان می دهد که با یک شیب ملایم اما منفی در هر دو گروه از عناصرنادر خاکی سبک(LREE) و نادر خاکی سنگین(HREE) قابل مشاهده است. نسبت های La/Luو La/Sm در نمونه های این کانسار بالاتر از ? میباشد که دلیل برغنی شدگی LREE است. آنومالی مثبت Ce نشان دهنده یک شرایط احیایی در طی کانه زایی است و آنومالی منفی Eu نشان می دهد که Eu+3 غلظت بیشتری نسبت به Eu+2 در طی کانه زایی دارد. آنومالی منفی Eu می تواند به ارث رسیده از منشا و یا در طی تحرک مجدد در طی کانه زایی نیز رخ داده باشد.مشابهت الگوی عناصر REE در گالن کانسار کوشک و آپاتیت در کانسار مگنتیت- آپاتیت اسفوردی و چغارت بافق نشان دهنده ارتباط کانه زایی کانسار کوشک با فعالیت های آذرین منطقه می باشد. بررسی تغییرات سایر عناصری چون Ag وMn تاییدی بر شرایط احیایی در طی تشکیل کانسار است. غلظتTl در گالن کانسار کوشک با کانسارهای تیپ سدکس مطابقت دارد. نسبت های محاسبه شده Co/Ni و Sb/Bi دلیل بر تشکیل آن در محیط رسوبی و در دمای نسبتا پایین است. مطالعات صحرایی نشان می دهد که این کانسار از لحاظ ساخت و بافت بسیار گسترده و متنوع می باشد. ساخت های موجود در کانسار کوشک شامل انواع لایه ای، چین خورده، گوسان، گسلی، برشی، توده ای، رگه-رگچه ای و پیزولیتی است و نشان دهنده کانه زایی همزاد می باشند. بافت های موجود شامل فرامبوئیدال، آتول، اسفروئیدال، کلوفورم، برشی و ... نیز، بیانگر کانه زایی همزاد می باشند. این ساخت و بافت ها با ساخت و بافت های کانسار های متصاعدی–رسوبی قابل مقایسه هستند. نمودار های مثلثی عناصر Pb،Ag ، Cu و دیاگرام LnSb-LnBiموقعیت نمونه های کانسارهای نخلک، راونج، ایرانکوه و کوه سورمه را در محدوده کانسارهای با میزبان رسوبی نشان می دهند. نسبت Co/Ni در این کانسارها کمتر از 1 است که نشان دهنده خاستگاه رسوبی ذخیره است. در این کانسارها نسبت Sb/Bi بیشتر از 6/0 است که نشان دهنده تشکیل در دمای پایین می باشد. در بین کانسارهای آنالیز شده گالن کانسار راونج تمرکز قابل توجهی از عنصر Hg را نشان می دهد که حضور ادخال های میکروسکوپی اسفالریت در گالن می تواند حضور این عنصر را توجیه کند. مطالعه عناصر کمیاب در نمونه های کنسانتره معادن مورد مطالعه، نشان می دهد که میزان عناصر کمیاب در نمونه های کنسانتره ناچیز است. بالاترین میزان REE در کنسانتره کوشک و راونج می باشد. میزان این عناصر در نمونه های کنسانتره نسبت به نمونه گالن رگه ای غنی شدگی ناچیزی نشان میدهد و تاثیر چندانی دراقتصادی بودن کنسانتره ندارد. حضور غلظت مناسبی از عناصر نادر خاکی در گالن کوشک نشان میدهد که این کانی می-تواند میزبان مناسبی برای عناصر نادر خاکی و سایر عناصر کمیاب باشد. تفاوت در غلظت این عناصر در گالن کوشک و سایر کانسارهای نمونه برداری شده، متاثر از تیپ متفاوت آنهاست. با توجه به این که کانسار کوشک یک ذخیره سدکس است فعالیت های ولکانیکی می تواند تاثیر به سزایی در تمرکز عناصر کمیاب در کانی های سولفیدی منطقه از جمله گالن داشته باشد
- Abstract
- In this study concentration of major and trace elements for 21samples of galena including 15 pure galena samples from mineralized veins and 6 concentrated samples from 5 Pb-Zn deposits located within different metallogenic zones including central Iran, Sanandaj-Sirjan and Zagros were analyzed by using ICP-MS technique. The results show that concentration of REE in galena samples from Kushk deposit is higher than the detection limit while these elements from other deposits are below the detection limit.In the Kushk deposit the normalized REE patterns have a v shape trend and enrichment in LREE relative to HREE is observed. La/Lu and La/Sm ratios in this deposit are above 1 which is a reason for enrichment of LREE. The positive anomaly of Ce shows a reductive condition during mineralization and negative anomaly of Eu shows that Eu3+ has a higher concentration than Eu2+ during mineralization. On the other hand negative anomaly of Eu can be inherited from the source or occurred in remobilization during mineralization.The similarity of REE for galena in Kushk and apatite from Sechahoon magnetite-apatite deposit and Choghart deposit in Bafq shows that the connection between mineralization in Kushk deposit and igneous activities in the region. The Study of transitions in other elements such as Ag and Mn confirms the reductive condition in deposit during mineralization. Anomaly of Tl in Kushk is in accordance with SEDEX type of deposits. The calculated ratios of Co/Ni and Sb/Bi are the reason for its formation in relatively low temperature sedimentary environment. Field studies show that this deposit is varied in structure and texture. Present structures in Kushk deposit are layered, folded, gossans, faulted, breccia, massive, vein-veinlet and peasolitic and present textures are framboidal, atoll, spheroidal, coliform, breccia and etc. These structures and textures are indicative of syngenetic mineralization and comparable with those of exhalative-sedimentary deposits.Ternary diagram of Pb-Ag-Cu and binary LnSb-LnBi diagram put the condition of samples from deposits Nakhlak, Ravanj, Irankuh and Kuh surmeh in sedimentary hosted deposits. Ratio of Co/Ni in these deposits is less than 1 which indicates a sedimentary origin. Sb/Bi (ratio<0.6) indicates low temperature of formation. Among the analyzed deposits galena from Ravanj deposit has high concentration of Hg that can be attributed of microscopic inclusions of sphalerite in galena. The study of trace elements in concentrated samples of studied mines shows that their concentration is highly negligible. The Highest concentration of REE is in concentrated samples of Kushk and Ravanj.The grades of these elements in concentrated samples are higher than pure samples from mining veins which is an indicator of enrichment but the intensity of this enrichment is low and does not have a considerable effect on the economic aspect of concentrated samples. The presence of suitable amounts of REE in galena from Kushk deposit shows that galena can be a host for REE and other trace elements. The difference in concentration of these elements in galena of Kushk deposit with other deposits is affected by the difference in the type of deposits. Considering that Kushk deposit is Sedex type, regional igneous activities could have a considerable effect on the concentration of trace elements in sulphide minerals such as galena. Keywords: Galena, lead and zinc deposit, geochemistry of trace elements.
