اثرات سطوح مختلف سایه دهی بر عملکرد، کیفیت و برخی ویژگی¬های فیزیولوژیک رز
- رشته تحصیلی
- مهندسی تولیدات گیاهی - تولید محصولات باغبانی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 57403;کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 693
- تاریخ دفاع
- ۰۹ بهمن ۱۳۹۱
- دانشجو
- منصوره حاتمیان
- استاد راهنما
- مصطفی عرب, محمودرضا روزبان
- چکیده
- با وجود اینکه نور یکی از مهمترین عوامل موثر بر رشد و نمو گیاهان است اما، شدت نور بالا بویژه در ماه¬های تابستان یکی از مشکلات عمده در تولید گل¬های بریدنی در فضای بیرون و حتی گلخانه محسوب می-شود. این امر در تولید گل رز نیز صادق است. اگرچه رز گیاهی آفتاب¬پسند است و رشد بهینه آن در شرایط آفتاب کامل صورت می¬گیرد، اما در عمل، در گلخانه جهت بهبود کیفیت گل¬های تولیدی راهکارهایی مانند سایه¬دهی نسبی اعمال می¬شود که بیشتر جنبه تجربی داشته و میزان آن بین تولیدکنندگان بسیار متفاوت است. لذا پاسخ به این سوال ضروری است که ارقام مختلف رز در چه شدت های نوری، بهترین عملکرد و کیفیت را دارند. جهت پاسخ به پرسش فوق، این پژوهش در بهار و تابستان سال 1390، در گلخانه¬ای تجاری در روستای گلزار شهرستان پاکدشت اجرا گردید. دو رقم رز ?Red One? و ?Gulmira? به ترتیب دارای رنگ قرمز و سفید جهت انجام این مطالعه انتخاب شدند. این آزمایش بصورت کرت¬های خردشده (در زمان) در پایه طرح بلوک¬های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. شدت نوری که در هر تیمار اعمال شد شامل بدون تور (شاهد) 1200، 640، 520 و 240 میکرومول بر متر مربع بر ثانیه بود. فاکتورهای مورد بررسی شامل ویژگی¬های مورفولوژیک از جمله ارتفاع گل و ساقه گل¬دهنده، قطر گل¬آذین و ساقه گل¬دهنده، تعداد ساقه گل¬دهنده، تعداد گره، تعداد گلبرگ، برگ و برگچه ساقه گل دهنده، عرض و طول برگ، تعداد شاخساره جانبی، تاریخ گلدهی، تعداد گلبرگ، وزن تر و خشک گل و اندام¬های گل بودند. همچنین تراکم، طول و عرض روزنه، محتوای نسبی آب، غلظت کلروفیل، آنتوسیانین، کربوهیدرات¬ها و پروتئین¬های محلول، فعالیت آنزیم¬های آنتی¬اکسیدان (کاتالاز و پراکسیداز) نیز به عنوان ویژگی¬های فیزیولوژیک گیاه در این طرح مورد مطالعه قرار گرفتند. در پژوهش حاضر، بیشترین مقدار میانگین ویژگی¬های مرتبط با رشد و کیفیت گیاه نظیر ارتفاع ساقه¬ گل-دهنده و طول گل¬آذین، قطر گل¬آذین و ساقه گل¬دهنده، تعداد گره، تعداد گلبرگ، تعداد شاخساره جانبی، وزن تر و خشک برگ در هر دو رقم ??Red one و ??Gulmira در شدت نور 520 میکرومول بر متر مربع بر ثانیه مشاهده شد. در رقم ??Gulmira و ??Red one بیشترین تعداد ساقه¬ی گل¬دهنده به ترتیب در شدت نور 1200 و 520 میکرومول بر متر مربع بر ثانیه مشاهده شد. ویژگی¬های فیزیولوژیک گیاه رز نیز بطور معنی¬داری تحت تاثیر تیمارهای مختلف شدت نور قرار گرفت، به طوری که در شدت نور 520 میکرومول بر متر مربع بر ثانیه بیشترین غلظت آنتوسیانین در گلبرگ¬های رز قرمز رقم ??Red one مشاهده شد و همچنین در رقم سفید رنگ رز، ??Gulmira، اگرچه تفاوت معنی¬داری در غلظت آنتوسیانین مشاهد نشد، اما همانند رقم قرمز بیشترین غلظت آنتوسیانین در شدت نور 520 میکرومول بر متر مربع بر ثانیه مشاهده شد. بیشترین میزان کربوهیدرات¬ها در برگ نیز در تیمار شدت نور 520 میکرومول بر متر مربع بر ثانیه وجود داشت. بطور کلی نتایج این پژوهش بیانگر آن است که ویژگی¬های مرتبط با شاخص کیفیت گل رز، در شدت نور 520 میکرومول بر متر مربع بر ثانیه در هر دو رقم افزایش یافت و لذا در منطقه مورد بررسی (پاکدشت و مناطقی با شرایط آب و هوایی مشابه) توصیه می¬شود که تولیدکنندگان جهت پرورش رقم¬های ??Red one و ??Gulmira گل رز بهتر است جهت حداکثر کیفیت گل تولیدی میزان سایه دهی تا شدت نور 520 میکرومول بر متر مربع بر ثانیه را در گلخانه اعمال نمایند. کلمات کلیدی: گل رز، ??Red one، ??Gulmira، کیفیت، سایه¬دهی، شدت نور.
- Abstract
- Light is an important environmental factor that influences plant growth and development, however, high light intensity during summer is a challenge to cut flower production in field as well as in greenhouse conditions. This is particularly true for rose production. Rose prefer sunny places and full sun conditions for optimum growth, however, in practice growers apply shading protection of greenhouse for quality improvement of rose flowers, despite levels of this applied shading is practical without scientific measures. Therefore, it is necessary to find what is suitable light intensity for highest yield and quality of different rose cultivars? So, this study was conducted in Village of Golzar (in Pakdasht region) during spring and summer in 2011 (1390). Two rose cultivars “Red one” and “Gulmira” representing red and white colors, were used. The study was as split plots (in time) based on complete randomized blocks with 4 replications. Different light intensities as control (without shading) 1200, 640, 520, and 240 µmol m-2s-1were applied. Plastic nets were used to obtain different shades. Factors under study were morphological traits such as plant height, length and width of leaf, number of lateral shoots, length and diameter of flowering stem, number of flowering stems, number of nodes, leaves, leaflets and petals of flowering stem, flowering dates, flower diameter, fresh and dry weight of flower and flower organs. Stomata density, length and width of stomata, relative water content, the concentrations of chlorophyll, anthocyanin, carbohydrate, and soluble proteins, activity of peroxidase and catalase enzymes were also determined. The results showed that the highest amount for growth and quality related traits such as length of flowering stem, length and diameter of flower, diameter of flowering stem, number of nodes, petals, lateral shoots, leaf fresh and dry weight in both cultivar were obtained in 520 µmol m-2s-1 of light intensity. In both “Gulmira” and “Red one” the highest number of flowering stem were obtained in light intensities of 1200 and 520 µmol m-2s-1, respectively. Physiological traits of rose were also significantly influenced by different light intensities (P?0.01), as the highest amount of anthocyanin in petals of “Red one” cultivar obtained in 520 µmol m-2s-1. Similarly, in “Gulmira” the highest anthocyanin amount of petals was in light intensity of 520 µmol m-2s-1, although this increase was not significant. The highest amount of leaf carbohydrates was in 520 µmol m-2s-1. In brief, the results of present study showed that quality related traits in rose flower for both cultivar increased under light intensity of 520 µmol m-2s-1. So, it is suggested to growers that for highest quality of cut flower in “Red one” and “Gulmira” cultivars, a light intensity of 520 µmol m-2s-1 using shading in the region (Pakdasht and other similar environmental conditions) is necessary. Key words: Rose, “Red one”,“Gulmira”, Quality, Shading, light intensity.