عنوان پایاننامه
مفهوم شناسی عبادت در قرآن
- رشته تحصیلی
- الهیات و معارف اسلامی - علوم قران و حدیث
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: 001559;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 56100
- تاریخ دفاع
- ۰۸ بهمن ۱۳۹۱
- دانشجو
- مهین عباس زاده سرستی
- استاد راهنما
- سیداسحق حسینی کوهساری
- چکیده
- رساله حاضر پژوهشی در مورد «مفهوم شناسی عبادت» است. با رویکردی کلامی و به قصد پاسخ گویی و نقد عقاید گروهی که با فهم ناقص و نادرست از واژه «عبادت»، برخی از اعمال از قبیل توسل، شفاعت، زیارت، تبرک، دعا و نماز نزد قبور اولیاء الله، بنای قبور و... را عبادت شمرده و به دلیل کج فهمی از این واژه، بسیاری از مسلمانان را به دلیل انجام چنین اعمالی مشرک و مرتد و جان و مال آنان را مباح دانسته و از این رو جنایات بسیاری را علیه مسلمانان مرتکب شدند. در این پژوهش سعی شد تا با بررسی واژه «عبادت» در لغت و اصطلاح و در ادبیات و اشعار دوره جاهلی و بررسی معانی و مفاهیم این واژه در متون اسلامی خصوصاً قرآن کریم، به این پرسش پاسخ دهیم که آیا این واژه در همه دوره ها، دارای معنای ثابت، شناخته شده و معینی است و یا دارای تطور معنایی است؟ مفهوم شناسی عبادت با توجه به معانی لغوی و اصطلاحی آن، بررسی دیدگاه لغوییان و مفسران با ارزیابی دیدگاه آنان و نتیجه گیری از آن چه یاد شد، بخش اول پژوهش را شکل می دهد. آن گاه عبادت را در قبل از اسلام و در عصر جاهلی بررسی کرده، واژه عبادت و مفهوم آن در ادبیات جاهلی را وا گفته ایم. سپس کوشیده ایم کار بر واژه عبادت را در فرهنگ قرآن و با توجه به مشتقات آن روشن کرده، فرق فارق عبادت و اطاعت را نشان دهیم. پس از آن، آن چه در قرآن، مواضع و اشکال کاربرد عبادت است، و مواضع به کارگیری واژه عبد و مشتقاتش و بالاخره گستره عبادت و اقسام عبادت کنندگان، جهت تتمیم و توسیعِ بحث گزارش کرده ایم. در بخش دیگر بیشترین تلاش در جهت تقسیم عبادت به دو نوع حق و باطل به کار رفته است؛ تا با شناخت کافی از ماهیت و عناصر تشکیل دهنده عبادت، موضوع حساس و مهم تعریفِ درست و صحیح عبادت مطرح شود از قرآن کریم به عنوان بهترین و اصلی ترین منبع برای رسیدن به این مقصود بهره گرفته شود. سرانجام شش تعریف از عبادت از دیدگاه قرآن، ارائه دادیم و به عنوان عبادت حق و صحیح از آن نام بردیم. سپس به کمک قرآن به سراغ عبادت باطل رفتیم و نُه دسته از عباداتی که در قرآن به عنوان عبادت باطل مطرح شده است، آورده و برای هر دسته از آن، یک تا دو نمونه از کلام الله را آوردیم و به بحث تفسیری آنها پرداختیم. عمده هدف ما در این فصل بیان نمونه هایی از قرآن کریم در سه دسته معانی که از واژه عبادت بر شمردیم بوده است. از این پژوهش گسترده، آهنگ آن داشتیم که روشن شود، واژه عبادت در همه جا به معنای اصطلاحی فقهی، پرستش خداوند نیست چه برسد به توسل و شفاعت و تبرک و زیارت و غیر آن. و به این نتیجه برسیم که هر گاه عبادت به معنای عبودیت و اطاعت باشد معبود در آن یا شیطان است یا افراد و طاغوتهایی که عبادت خود را به عبادت خدا نسبت می دهند و یا امرا و رهبران هستند. و هرگاه عبادت به معنای پرستش باشد معبود اولیاء و پیامبرانی هستند که مردم آنها را خدا اتخاذ کردند و یا فرشتگان و جنّ و قدرتهای خیالی و قرآن همه نوع این عبادتها را باطل می شمرد و تنها عبادت را شایسته خدا می داند که همه قدرتها به دست اوست و مالک آسمانها و زمین خدای یکتاست. و بالاخره در فرجام پژوهش، با راهی که در تعریف و مفهوم شناسی عبادت پیمودیم، ـ آن را پرستش و خضوع و سرسپردگی به معبود با باور به این که قداست، سرپرستی و تأله داردـ به شبهات و اشکالاتی که درباره عبادت مطرح شد ـ که عمدتاً از جانب وهابیان مطرح می شود ـ رسیدیم و سعی کردیم به مهمترین اشکالات آنان بپردازیم. روش ما در این فصل به این گونه است که ابتدا پس از روشنگری درباره معانی لغوی و اصطلاحی ـ در سه گفتار اول (توسل، شفاعت، تبرک) ـ فتاوای وهابیان را بر اساس منابع مستقیم آنان گزارش کرده، نقد و بررسی کنیم.
- Abstract
- about"the concept of worship " The current thesis is research the view is Verbal and intention is responsiveness and critique to ideas the people that count worship Some actions Such as appeal, pleading, pilgrimages, blessings, prayer unto God parents graves, graves and monuments. with Incomplete and incorrect understanding of the word "worship",and Due to misunderstandings of this term, they believe Many Muslims are polytheist and apostate. and know lawful their lives and property and So they were committed Many crimes against Muslims In this research is Tried to reply this question, with examining the word "worship" in the dictionary and phrases and in the literature and poetry of pre_islam and considering the meanings of this term In Islamic literature, Especially in the Holy Quran, which Whether this word in all eras Has a fixed, known and certain meaning Or has a meaning evolution? The first section is constituted from the Concept of worship According to the lexical and idiomatic meanings, the Review of views of the interpreters and biologist . and the evaluation of their views and concluding from what was said. Then we consider the worship in the pre_islam era and say the Term of worship and its concept in pre_islam literature. Then we tried to clarify the function of the term of worship, with regard to its derivatives, in the Quran culture and show the difference between Worship and obidence. Afterward we speak from the positions and forms of the worship function , from the Positions and the use of the term of servant and its derivatives and Finally the extensions of the worship and variety of worshipers. In another section the efforts is related to segmentation the worship to to both right and wrong type in order to propose the correct meaning of the worship With sufficient knowledge of nature and elements of worship. In order to reach this target from the Quran is used as the best and most original source. finally we render The six definitions of worship from the perspective of the Qur'an, and mention as true and correct worship. And say from nine types of false worships. We brought one or two instances of the Word of god For each category of them and render the commentary talk about them. We want, From this extensive research, to clarify the Terms of worship in everywhere is not means praise of god. And also is not means intercession and blessing of pilgrims and otherwise. Finally at the end of the study, we try to consider the Questions and problems that have been raised about worship by Wahhabis Our method is explaining the lexical and idiomatic meanings. then We investigate and critique the judgments of Wahhabis.