بررسی اقتصاد دانش محور و جستجوی الزامات نهادی گذار به آن در ایران
- رشته تحصیلی
- علوم اقتصادی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده اقتصاد شماره ثبت: 1378;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 51722
- تاریخ دفاع
- ۰۳ مهر ۱۳۹۰
- دانشجو
- محمدامیر ریزوندی
- استاد راهنما
- حسن سبحانی
- چکیده
- انقلاب دانایی که در عرص? اقتصاد از آن با عنوان اقتصاد دانش محور یاد می شود اشاره به شکل نوینی از اقتصاد دارد که نهاد? اصلی، ستاده و سرمایه در آن "دانش" است؛ چنین اقتصادی به طور مستقیم مبتنی بر تولید، توزیع و استفاده از دانش و اطلاعات است. نتایج به دست آمده از بررسی وضعیت اقتصاد دانش محور در ایران با استفاده از روش بانک جهانی حاکی از آن است که شاخص اقتصاد دانش محور ایران در سال 2009 میلادی با دارا بودن رقم 75/3 از 10 وضعیت مناسبی نداشته و نسبت به بسیاری از کشورها در رتبه پایین تری قرار دارد. بررسی شاخص های چهارگان? اقتصاد دانش بنیان در ایران طی دور? 1995 تا 2009 میلادی نشان می دهد که شاخص انگیز? اقتصادی و رژیم نهادی از 35/1 به 99/0، شاخص آموزش از 51/4 به 80/3 و شاخص فن آوری اطلاعات و ارتباطات از 41/6 به 65/5 کاهش یافته است. تنها شاخص نوآوری از 86/2 به 56/4 افزایش یافته است. همان طور که مشخص است علاوه بر پایین بودن و کاهش شاخص های اقتصاد دانش بنیان از سال 1995 تا 2009 میلادی، عدم توازن آشکاری نیز بین شاخص ها مشهود است که نشان گر فقدان یک برنام? منسجم و منظم برای گذار به اقتصاد دانش بنیان در ایران می باشد. از جمله مشکلات نهادی ایران برای گذار به اقتصاد دانش محور می توان به حقوق مالکیت فکری ضعیف و ناکارآمد، آموزش و یادگیری سنتی و فقدان تعامل مناسب بین دانشگاه ها و بنگاه ها اشاره کرد. دولت نیز به شکل مناسبی تسهیل کنند? این گذار نبوده است به طوری که سازمان های دولتی مطابق با عصر دانش متحول نشده اند، زیرساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات به شکل مناسبی توسعه نیافته و وجوه اختصاص یافته برای تحقیق و توسعه، اندک و ناکافی می باشد.
- Abstract
- Revolution of knowledge which in Economics is introduced as knowledge-based economy refers to a new form of Economics in which knowledge is the main input, output and the capital: this kind of economy is directly based on the production, distribution and use of knowledge and information. Findings from researches on the situation of knowledge-based economy in Iran conducted using the World Bank methodology, shows that knowledge-based economy index in 2009 was inadequate (3.75 from 10) and very low, compared to other countries. Reviewing four indices in knowledge-based economy in Iran through 1995 to 2009 shows that economic incentive and institutional regime index has declined from 1.35 to 0.99, education index from 4.51 to 3.80 and Information and Communications Technology index from 6.41 to 5.65. It is just the innovation index that has increased from 2.86 to 4.56. As shown, in addition to low status and the decrease of knowledge-based economy indices from 1995 to 2009, there is an obvious imbalance between indices which demonstrates lack of a perfect, coherent and orderly program to transit to knowledge-based economy in Iran. Some of the institutional problems hindering transition to knowledge-based economy in Iran are as follows: weak and insufficient intellectual property rights, traditional education and learning system and inappropriate relationship between firms and universities. In addition the government does not facilitate the transition process; since government organizations are not adapted to the necessities of the knowledge age, infrastructures of Information and communication technology (ICT) are not developed properly and the funds allocated to research and development are low and inadequate.