عنوان پایان‌نامه
اثر حذف یارانه های بنزین بر رفاه اجتماعی در ایران
- رشته تحصیلی
- اقتصاد انرژی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده اقتصاد شماره ثبت: 1375;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 51670
- تاریخ دفاع
- ۱۵ بهمن ۱۳۹۰
- دانشجو
- زهرا اعتمادرضایی
- استاد راهنما
- مجید احمدیان
- چکیده
- سیاست حذف یارانه های بنزین در ایران یکی از جنجال بر انگیزترین موضوعات اقتصادی و سیاسی است. در این پژوهش جهت ارزیابی اثرات حذف یارانه های بنزین بر رفاه اجتماعی، از طریق برآورد توابع عرضه و تقاضای بنزین و به کارگیری مدل سری زمانی طی سال های 1357تا 1386، تغییرات در مازاد مصرف کننده، تولیدکننده و کل جامعه طی سه سناریوی افزایش قیمت مورد بررسی قرار می گیرد. در این بررسی دو نوع تابع تقاضا برای بنزین در نظر گرفته شده است و دولت به عنوان عامل اصلی جهت انتقال منحنی تقاضا عمل خواهد کرد و با اختصاص مبلغی معین به عنوان یارانه بنزین و یا حذف آن باعث انتقال منحنی تقاضای بنزین خواهد شد. کشش قیمتی تقاضای بنزین حساسیت کم تقاضا نسبت به تغییرات قیمت را نشان می دهد، لکن مقدار آن (از لحاظ قدر مطلق) در بلندمدت بزرگتر است. بنابراین کاهش مصرف از طریق سیاست افزایش قیمت در کوتاه مدت چندان مؤثر نمی باشد، اما در بلندمدت اگر با سیاست های مکمل غیر قیمتی همراه شود، می تواند بر کنترل و کاهش مصرف اثر بگذارد. همچنین به علت کنترل تولید و عرضه بنزین پالایشگاه ها توسط دولت، کشش قیمتی عرضه بنزین در بلند مدت، حساسیت بسیار کم عرضه آن را نسبت به تغییرات قیمت نشان می دهد. نتایج نشان می دهند سیاست حذف یارانه های بنزین، باعث کاهش رفاه مصرف کننده، تولیدکننده و کل جامعه می گردد. افزایش آنی و یک باره قیمت ها نسبت به افزایش تدریجی آن، باعث کاهش بیشتر در رفاه کل جامعه می شوند. لذا حذف تدریجی یارانه های بنزین سیاست مناسب تری می باشد که باید با سیاست های مکمل غیر قیمتی همراه باشد.
- Abstract
- Gasoline pricing policy in Iran is a challenging economical and political issue. In this study for evaluating the impact determination of omitted subsidy in gasoline on social welfare, three price increased policy is investigated. This is achived by estimating Iranian gasoline demand and supply function, using the structural time series model over the period of 1978-2007. The government, as a major factor, by allocating a specific amount as a gasoline subsidy or omitting it, can make shifting the demand curve. Short and long run demand price elasticities are inelastic, although the response is greater in the long run. Hence, consumption reduced by increasing the price in short run, is not impressive. On the other hand in long run, if price increased accompanies with the accomplished non-pricing policies, can cause reducing consumption.moreover, long run supply price elasticity is inelastic, since the gasoline productions of refineries are controled by the government. Based on the obtained results, impact determination of omitted subsidy in gasoline, are reducing consumer surplus, producer surplus and social surplus. Decreasing in social welfare, when the prices increased suddenly, is bigger than the gradually price increased. So, gradually omitted gasoline subsidy is a better policy that accompanies with the non-pricing policies.
