بایواستراتیگرافی سازندهای سروک و ایلام به منظور تعیین مرزآنها در فروافتادگی دزفول میدان
- رشته تحصیلی
- زمین شناسی -چینه و فسیل شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 4996;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 57584
- تاریخ دفاع
- ۲۹ بهمن ۱۳۹۰
- دانشجو
- محبوبه امیدوار
- استاد راهنما
- فرشته سجادی هزاوه
- چکیده
- به منظور مطالعات میکروپالئونتولوژی و بیواستراتیگرافی بخش بالایی سازند های سروک و ایلام و تعیین مرز این دو سازند در فروافتادگی دزفول، شش برش تحت الارضی از پنج میدان نفتی آب تیمور، اهواز، مارون، رگه سفید و گچساران انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته است. از مجموع 6 چاه، 1226 مقطع نازک مطالعه گردید که تعداد 59 گونه و 43 جنس از فرامینیفرها و 11 گونه و 10 جنس از غیرفرامینیفرها شناسایی شدند و بر اساس میکروفسیل های شاخص، 5 بیوزون ارائه گردید که عبارتند از: 1. Nezzazata- Alveolinid assemblage zone of Wynd, 1965 2. Rudist debris zone of Wynd, 1965 3. Nezzazatinella- Dicyclina Interval zone of Wynd, 1965 4. Oligostegina facies of Wynd, 1965 5. Rotalia skourensis- algae assemblage zone of Wynd, 1965 بیوزون های 1، 2 ،3 و 4 مربوط به سازند سروک و بیوزون 4 و 5 مربوط به سازند ایلام می باشد. بیوزون 4 بین دو سازند سروک و ایلام مشترک می باشد. بر اساس بیوزون های شناسایی شده، سن سازند سروک سنومانین – تورونین و سن سازند ایلام سانتونین تعیین گردید. سازند سروک در تمام چاه های مورد مطالعه منحصراً از آهک بنتیک تشکیل شده است که ضخامت این سازند در چاه های آب تیمور-14، اهواز-63، مارون-41، رگه سفید-120، گچساران-352 و گچساران-335 به ترتیب 198، 211، 120، 146، 58 و 100 متر می باشد. در این مطالعه مرز سازند های سروک و ایلام در بالای زون زیستی 3 (Nezzazatinella-Dicyclina assemblage zone) به سن تورونین تعیین شده که این زون معادل زون زیستی 29 وایند (Wynd, 1965) می باشد. این زون با ناپدید شدن فسیل های شاخص سنومانین نظیر Alveolinids مشخص شد و با ظهور Moncharmontia apenninica آغاز و با فراوانی Nezzazatinella picardi و Dicyclina schlumbergeri ادامه می یابد. مرز زیرین و بالایی این زون ناپیوسته و همراه با سطوح فرسایشی می باشد به طوری که مرز زیرین این زون منطبق بر ناپیوستگی سنومانین- تورونین و مرز بالایی این زون منطبق بر ناپیوستگی تورونین میانی می باشد. در تطابق بیواستراتیگرافی شش چاه مورد مطالعه، متغیر بودن ضخامت زون زیستی 3 ( Nezzazatinella-Dicyclina Interval zone) بسیار چشمگیر است به طوریکه این زون در چاه شماره 335 در میدان نفتی گچساران وجود ندارد و حداقل ضخامت این زون در میدان نفتی گچساران -352 با ضخامت 22 متر و حداکثر ضخامت آن در میدان نفتی اهواز-63 با ضخامت 118 متر می باشد. تطابق بیوستراتیگرافی بخش سروک بالایی در میدان های مورد مطالعه حاکی از آن است که ضخامت زون زیستی 29 از میدان نفتی مارون به سمت شمال غرب و جنوب شرق حوضه کاهش چشمگیری دارد به طوری که در میدان نفتی گچساران-335 این ضخامت به صفر می رسد که یکی از دلایل آن تاثیر فاز فرسایشی بعد از سنومانین می باشد که باعث حذف کامل رسوبات تورونین گردیده است. از طرف دیگر می توان این کاهش ضخامت را به فعالیت های تکتونیکی و بالاآمدگی های قدیمه مربوط دانست. سازند ایلام نیز همانند سازند سروک از آهک نریتیک تشکیل شده است اما رخساره آن در محیط عمیق تری نسبت به سازند سروک نهشته شده است. ضخامت این سازند در میدان های مورد مطالعه بسیار متفاوت است به طوری که حداقل ضخامت آن در میدان نفتی رگه سفید-120 به ضخامت 24 متر و حداکثر ضخامت آن در میدان نفتی آب تیمور-14 به ضخامت 120 متر است. این سازند با بیوزون شماره 5 (Rotalia skourensis- algae assemblage zone) مشخص می شود.
- Abstract
- Rock samples from upper parts of the Sarvak and Ilam formations obtained from six subsurface sections in the Ab-e-teymour, Ahwaz, Marun, Rag-e-sefid and Gachsaran oilfields of the Dezful Embayment are studied to explore the stratigraphic distribution of their fossils content and the boundary between the two rock units. Fifty-nine species of forams (attributed to 43 genera) and 11 taxa of non-forams (distributed among 10 genera) occur in more than 1200 thin sections examined. Based on the stratigraphic distribution of the taxa, five distinctive stratigraphically successive biozones termed in ascending order are identified: 1) Nezzazata-Alveolinids assemblage zone of Wynd, 1965 2) Rudist debris Zone of Wynd, 1965 3) Nezzazatinella-Dicyclina Interval zone of Wynd, 1965 4) Oligostegina facies of Wynd, 1965 5) Rotalia skourensis-algae assemblage zone of Wynd, 1965. The first three biozones occur exclusively in Sarvak Formation and the fifth in the Ilam Formation while the two rock units share the Oligostegina facies of Wynd, 1965. Based on the presence of certain foraminiferal species, Sarvak and Ilam formations are collectively dated as Cenomanian-Turonian and Santonian, respectively. Upper part of the Sarvak Formation in the sections investigated is composed mainly of shallow-marine (benthic) carbonates of significantly variable thickness. Here, the boundary between the Sarvak and Ilam formations is believed to occur at top of the Nezzazatinella-Dicyclina Interval zone dated as Turonian; an equivalent of biozone #29 of Wynd (1965).The latter is characterized chiefly by the exit of such index Cenomanian taxa as Alveolinids, introduction of Moncharmontia apenninica, and abundance of Nezzazatinella picardi and Dicyclina schlumbergeri. Both the lower and upper boundaries of this biozone are discontinuous marked by two well-known disconformities; the lower and upper limits are marked by the C-T and the worldwide mid-Turonian disconformities, respectively. Biostratigraphic correlation of the wells studied evidently indicates that thickness of the Nezzazatinella-Dicyclina Interval Zone is considerably variable in various parts of the Dezful Embayment. It varies from a maximum thickness of 118 meters in AZ-63 well to 22 meters in GS-352; it pinches out in GS-335 well. Furthermore, biostratigraphic correlation of upper part of the Sarvak Formation in wells examined displays that thickness of biozone #29 diminishes from NW toward SE and eventually disappears in GS-335 well. This lateral variation in thickness might indicate subaerial exposure of upper part of the Sarvak Formation in various parts of the Dezful Embayment. Carbonates of the Ilam Formation, with substantial lateral thickness (from 120 meters in AT-14 to 24 meters in RS-120), seem to have deposited in a relatively deeper depositional setting. It is characterized by occurrence of the Rotalia skourensis- algae assemblage zone in all of the wells studied.