عنوان پایان‌نامه

مدلسازی تلفیقی داده های اکتشافی سطحی و مقایسه آن با مدل سه بعدی



    دانشجو در تاریخ ۱۸ بهمن ۱۳۹۰ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "مدلسازی تلفیقی داده های اکتشافی سطحی و مقایسه آن با مدل سه بعدی" را دفاع نموده است.


    محل دفاع
    کتابخانه پردیس 2 فنی شماره ثبت: 2051;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 51411
    تاریخ دفاع
    ۱۸ بهمن ۱۳۹۰

    فعالیت‌های اکتشافی، اغلب کارشناس را با حجم زیادی از داده‌ها با ماهیت متفاوت همچون زمین شناسی، ژئوشیمیایی و ژئوفیزیکی روبه رو می‌سازد. در روش‌های سنتی هر یک از مجموعه اطلاعات یاد شده به طور جداگانه تحلیل و تفسیر می‌شد، اما امروزه با استفاده از روش‌های تلفیق اطلاعات، می‌توان مطالعات اکتشافی را به صورت یک جا و تواما بر روی تمامی داده‌های در دسترس از منطقه مورد مطالعه انجام داد. بدیهی است نتایجی که با در نظر گرفتن کلیه داده‌ها و ارتباط بین آن‌ها به دست می‌آید، دارای دقت و اطمینان بیشتری است. کاربرد تلفیق اطلاعات اکتشافی اغلب در مقیاس ناحیه‌ای برای تعیین مناطق امیدبخش کانی سازی هدف به منظور تمرکز فعالیت‌های اکتشافی بعدی انجام شده است و کمتر از این روش‌ها در مقیاس تفصیلی و تعیین نقاط حفاری در این مرحله استفاده شده است. در این تحقیق، اطلاعات اکتشافی سطحی محدوده طلای ساری گونای در استان کردستان به منظور تعیین مناطق با پتانسیل بالای کانی سازی با استفاده از روش منطق فازی دانش مبنا تلفیق شدند. اطلاعات سطحی شامل نقشه‌های واحد سنگی، ژئوشیمیایی، کاهش به قطب میدان مغناطیسی، آلتراسیون و ساختارهای خطی بود. پس از تهیه نقشه‌های پایه و تعیین لایه‌های اطلاعاتی مورد نیاز برای مرحله تلفیق، وزن دهی لایه‌های اطلاعاتی و کلاس‌های موجود در آن‌ها با توجه به میزان اهمیت و ارتباط آن‌ها با کانی سازی طلای اپی ترمال در منطقه انجام شد. سپس شبکه استنتاجی تلفیق، بر اساس لایه‌های اطلاعاتی موجود و مدل توصیفی کانسار مورد بررسی طراحی شد. با اعمال این شبکه بر روی لایه‌های اطلاعاتی، مدل تلفیقی سطحی که بیانگر میزان مطلوبیت مرتبط با کانی سازی است ارائه شد. بر اساس مدل تلفیقی تهیه شده، شبکه حفاری در محدوده مورد مطالعه طراحی شد و از لحاظ موقعیت، مساحت تحت پوشش و تعداد گمانه با شبکه گمانه های حفر شده توسط شرکت ریوتینتو مقایسه شد. این مقایسه نشان داد که در طراحی جدید بر اساس مدل تلفیقی، 75 گمانه می تواند اطلاعات مطلوب و کافی از وجود یا عدم وجود، گسترش و پارامترهای کانی سازی در عمق فراهم کند. این در حالی است که شرکت ریوتینتو تعداد 121 گمانه در محدوده حفر کرده است. در نهایت برای مقایسه مدل تلفیقی سطحی با داده‌های عمقی از مدل‌سازی سه بعدی داده‌های گمانه استفاده شد. در این مرحله، تعیین فضای تخمین، ساخت مدل بلوکی و تخمین عیار طلا به روش کریجینگ انجام گرفت. سپس رویه‌هایی به موازات سطح توپوگرافی و به فاصله‌های 15 متر از یکدیگر تا عمق 75 متری از مدل بلوکی استخراج شد و توزیع عیار طلا بر روی آن‌ها نشان داده شد. روند تغییر مکانی زون پرعیار با افزایش عمق، در جهت شیب گسل و شکستگی‌های برداشت شده در منطقه بود که به خوبی این روند در جابجایی مناطق با عیار بالای طلا در عمق قابل مشاهده بود. این موضوع نشان دهنده کارآمدی استفاده از تلفیق اطلاعات سطحی در تعیین مناطق کانی سازی در عمق را نشان می‌دهد.
    Abstract
    Exploratory activities mostly provide geoscientist with the huge volume of data such as geological, geochemical, geophysical data. Traditional methods usually deal with specific data separately; however, nowadays integration methods enable scientists to carry out exploratory analyses on the whole data simultaneously. It is obvious that the results obtained by methods in which all data and their relation are involved, are more rigorous and reliable. The integration methods usually have been applied in regional-scale studies to delineate potentially mineralized areas and centralize activities, and they have used to less extent in detail-scale studies. In this research, surficial exploratory data of the Sari Gunay epithermal area in Kordestan province were integrated to delineate favorable mineralized area using Fuzzy Logic method. These data consist of rock type map, geochemical map, geophysical map (reduced to the pole magnetic data), structure map, and alteration map. After producing the base maps and required data layers for integration step, weighting stage of layers and their classes was carried out concerning their importance and relation with epithermal mineralization in the area. Then, the inference engine based on available layers and descriptive model of epithermal gold deposits was designed. By implementation of inference engine on information layers, the surficial integrated model was produced in which pixels show favorability related to mineralization. Then, based on the produced integrated model, drilling points were proposed and were compared with the drilling points designed and drilled by Rio Tinto in quantity, location and covered area. This comparison revealed that in the new design based on the integrated model, 74 holes could provide sufficient information about occurrence, development and parameters of mineralization in the study area; however, 121 holes were drilled in the study area by Rio Tinto. Finally, 3D model of Sari Gunay deposit was created using drill holes data to compare surficial model with sub-surficial data. In this step, estimation grid was determined, block model was created and Au assay in the blocks was estimated using Kriging method. Then, several surfaces parallel with topography with the interval of 15 meter to the 75 meter depth from surface ware created on which Au assay was shown. Finally, the qualitative comparison was carried out based on the integrated model on the surface and sub-surficial surface. The spatial relation between high favorable zone on the integrated model and the high anomalous zone in the sub-surficial surfaces was explicable, so that the trend in shift of these zones by increasing depth was in parallel with the dip direction of main structural controls. Eventually, these results showed ability of the integration methods on surficial data to delineate main mineralization zones in depth.