عنوان پایان‌نامه
آنالیز تصویر و بررسی خصوصیات میکرومورفولوژی و کانی شناسی خاکهای شالیزار و غیر شالیزار
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 4808;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 52368
- تاریخ دفاع
- ۱۶ بهمن ۱۳۹۰
- دانشجو
- علیرضا راهب
- استاد راهنما
- احمد حیدری
- چکیده
- برنج از مهمترین محصولات کشاورزی می باشد که تحت شرایط غرقاب و احیاء درازمدت و رژیم رطوبتی یا شرایط اکوئیک خاک به عمل می آید. این وضعیت، کیفیت خاک، شرایط رشد گیاه و سایر موجودات زنده را تحت تاثیر قرار می دهد. سطح آب زیرزمینی بالا و اشباع از سطح خاک به منظور کشت برنج، شرایط ویژه ای را برای بروز اشکال شیمیایی و مورفولوژیکی مختلف موجب شده است. منطقه مورد مطالعه با وسعتی حدود 10 هکتار در سه کاربری مختلف شامل مرکبات، شالیزار و کشت کیوی در ایستگاه تحقیقات برنج کشور (غرب شهرستان تنکابن، استان مازندران) واقع میباشد. خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیکی، شیمیایی، الکتروشیمیایی، کانیشناسی و میکرومورفولوژیکی نه پروفیل خاک (شش پروفیل شالیزاری، دو پروفیل کیوی و یک پروفیل مرکبات) مورد مطالعه قرار گرفت. Eh، اشکال مختلف پتاسیم و آهن، خصوصیات کانی شناسی رس، عوارض اکسید و احیاء، خصوصیات میکرومورفولوژی اندازه گیری شده و همچنین آنالیز تصویر عوارض اکسید و احیا مورد بررسی واقع شد. نتایج نشان داد که در شرایط بی هوازی، وجود مواد آلی بالاتر موجب کاهش Eh گردیده است. احتمالاً ماده آلی نسبتاً زیاد (57/11- 35/0درصد) در خاک های مورد مطالعه با ایجاد کمپلکس های قوی با آهن [(%19/8-06/3) Fet ،(% 78/5-5/0) Fed ،(% 3/1-37/0) Feo ،(ppm 64/206-45/8) FeDTPA] نقش موثری بر مقادیر اشکال اندازه¬گیری شده آهن داشته است. علاوه بر ماده آلی، عوامل دیگری از قبیل شرایط اکوئیک، pH و انقطاع سنگی نقش مهمی در توزیع عمودی اشکال مختلف آهن و منگنز به ویژه Feo و Fed ایفا می¬کنند. مقدار آهن و منگنز قابل استفاده در خاک¬های شالیزاری بیشتر و مقدار پتاسیم و فسفر کمتر از خاک¬های زیر کشت کیوی و مرکبات است که از دلایل عمده آن می¬توان به وجود شرایط احیاء در خاک و تفاوت در مدیریت اراضی در سه کاربری اشاره نمود. نتایج کانی¬شناسی گویای غالبیت اسمکتایت در خاک¬های شالیزاری با زهکشی ضعیف بود. نتایج میکرومورفولوژیکی نیز گویای تخلخل بیشتر در منطقه کیوی¬کاری و وجود اشکال با تبلور بیشتر آهن در نتیجه عدم اشباع از سطح و فعالیت بیشتر میکروارگانیسم¬ها می¬باشد. نتایج آنالیز تصویر حفرات، با استفاده از نرم افزارهای مربوطه، موید وجود لایه گلخراب در خاک¬های شالیزاری مورد مطالعه است. همچنین نتایج گویای وجود همبستگی بالای (R2=0.72) بین اکسیدهای آهن آزاد اندازه¬گیری شده در روش شیمیایی و آنالیز تصویر می¬باشد. در حالی که نتایج تجزیه-های شیمیایی و آنالیز تصویر آهن کل و غیربلورین همبستگی معنی¬داری نشان نداد.
- Abstract
- Rice is among the most important agricultural products which is cultivated under longtime ponded and reduced conditions with aquic soil moisture regime or aquic soil condition. This affects soil quality, plant growth and desired conditions for other soil living organisms. Specific chemical and morpholological features have resulted due to high water table level and anthric surface saturation. The study area with about 10 ha extent was located in rice research station (West of Tonekabon county, Mazandaran province) and consisted of three different land uses including citrus, paddy and kiwi fruit. Morphological, physical, chemical, electrochemical, mineralogical and micromorphological characteristics of nine (six paddy, two kiwi and one citrus) pedons were investigated. Eh, different forms of potassium and iron, clay mineralogical composition, redoximorphic features, micromorphological characteristics were measured and image analysis of redox features was carried out. Under anaerobic conditions, higher organic matter content has caused to decrease of Eh values. Probably higher soil organic matter (SOM) contents (0.35-11.57 %) of the studied soils by complexation of different forms of iron ]Fe DTPA (8.45-206.64 ppm), Fe o (0.37-1.3 %), Fe d (0.5-5.78 %), Fe t (3.06-8.19 %)[ have affected their measured values. Beside SOM, other factors such as aquic condition, pH and lithological discontinuities had been played important roles in vertical distribution of Feo and Fed. Available iron and manganese amounts in paddy soils were higher while phosphorus and potassium contents were lower compared to the other land uses due to the reduced condition and different land management practices. Mineralogical results indicated that smectite was the most dominant mineral in the studied poorly drained paddy soils. Micromorphological results showed higher pore volume and more crystalline iron compounds under kiwi land use due to lack of anthric surface saturation at the upper layers and higher biological activities. Image analysis of voids using relevant softwares proved the existence of puddled layers in the studied paddy soils. Also the results indicated that there was high regression (R2=0.72) between crystalline iron measured by image analysis and chemical approach. While there was no significant correlation between total and amorphous iron measured by chemical and image analysis methods.
