عنوان پایان‌نامه
بررسی واکنش دو رقم لوبیای معمولی (Phaseolus vulgaris L) به سطوح مختلف کم آبیاری ونیتروژن
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی-زراعت
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 4857;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 53111
- تاریخ دفاع
- ۱۸ دی ۱۳۹۰
- دانشجو
- آرش محمدزاده
- استاد راهنما
- ناصر مجنون حسینی, حسین مقدم
- چکیده
- به منظور بررسی اثر تنش خشکی و سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو ژنوتیپ لوبیا قرمز، آزمایشی به صورت کرت خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه آموزشی-پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج) در سال زراعی 1389 اجرا گردید. تنش خشکی به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری نرمال (60 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر)، تنش خفیف خشکی پس از مرحله 4 برگی (90 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر) و تنش شدید خشکی پس از مرحله 4 برگی (120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر) بود. کود نیتروژن در چهار سطح صفر (شاهد)، 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و دو ژنوتیپ لوبیا (رقم اختر و لاین D81083) به عنوان عامل‌های فرعی به صورت فاکتوریل در نظر گرفته شدند. نتایج آزمایش نشان داد که تنش خشکی به طور معنی‌داری سبب کاهش تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و ارتفاع بوته گردید اما میزان پروتئین دانه را افزایش داد. اعمال کود نیتروژن نیز به طور معنی‌داری تعداد غلاف در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، و ارتفاع بوته را تحت تاثیر قرار داد و سبب افزایش مقادیر آن صفات گردید. در بررسی اثر متقابل تنش خشکی×ژنوتیپ، در آبیاری نرمال لاین D81083 و در تنش شدید خشکی رقم اختر به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه را تولید کردند. همچنین اثر متقابل تنش خشکی×کود نیتروژن بر عملکرد دانه نشان داد که تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در آبیاری نرمال بیشترین و تیمار شاهد بدون مصرف کود در شرایط تنش شدید کمترین عملکرد را دارا بود. تأثیر تنش خشکی و نیتروژن بر صفات شاخص سطح برگ، محتوی نسبی آب برگ و کارتنوئیدها نیز معنی‌دار بود. ژنوتیپ ها نیز تفاوت معنی‌داری از لحاظ صفات عملکرد دانه، محتوی نسبی آب برگ و کارتنوئیدها داشتند. تأثیر تنش خشکی×ژنوتیپ بر صفات محتوی کلروفیل a، کلروفیل کل، پرولین و اختلاف دمای کانوپی و هوا در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. همچنین اثر متقابل تنش خشکی×نیتروژن در سطح احتمال 1 درصد بر صفات محتوی کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، پرولین و اختلاف دمای کانوپی و هوامعنی‌دار بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که تنش خشکی منجر به کاهش صفات شاخص سطح برگ، محتوی نسبی آب برگ، محتوی کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کارتنوئیدها و عملکرد دانه و افزایش دمای کانوپی نسبت به دمای هوا و محتوی پرولین برگ گردید. کاربرد نیتروژن نیز تمام صفات یاد شده به جز دمای کانوپی و اختلاف آن با دمای هوا را افزایش داد. در دو ژنوتیپ مورد بررسی رقم اختر بیشترین رنگیزه‌های فتوسنتزی، محتوی پرولین برگ، محتوی نسبی آب برگ، دمای کانوپی را دارا بود، در حالی‌که بیشترین عملکرد دانه در سطوح مختلف تنش خشکی از لاین D81083 به دست آمد.
- Abstract
- To study the effect of limited irrigation and nitrogen fertilizer levels on seed yield and yield components of two red kidney bean varieties, an experiment was conducted in split factorial arrangement based on RCBD in four replicates at research farm of University of Tehran (Karaj-Iran) in 2010. The main factor cosisted of three irrigation levels i.e. normal irrigation (after 60 mm evaporation from open pan class A); mild water stress (irrigation after 90 mm evaporation from open pan) and severs water stress (after 120 mm evaporation from open pan). Nitrogen fertilizer levels comprised zero, 50, 100 and 150 kg N ha-1 and two red kidney bean genotypes (Akhtar & D81083) were as sub factors. Limited water stress significantly reduced pod no. per plant, seeds per pod, 100 grain weight, seed & biological weight, harvest index and plant height, but incresed grain protein percentage. Nitrogen fertilizer levels incresed all these traits. The interaction effects of limited stress×genotypes showed that at normal irrigation the genotypes D81083 and at sever water stress the Akhtar genotype produced the highest and lowest grain yield, respectively. Similary, the interaction effect of limited water stress × nitrogen levels showed that 150 kg N ha-1 at normal irrigation gave the highest grain yield whereas no fertilizer and sever stress produced the lowest grain yield. The effect of limited water stress and nitrogen levels on leaf area index (LAI), relative water content (RWC) and leaf carotenoid were significant. Genotypes were also significantly differed in these physiological traits as well as grain yield. The interaction effect of limited water stress × nitrogen levels for content of chlorophyll a, b and total, proline and and difference between canopy and ambient temprature were significant (p< 0.01). Similary, the interaction effects of limited stress×genotypes for these traits differed significantly. The main values for LAI, RWC, content of chlorophyll a, b and total and and difference between canopy and ambient temprature reduced with limited water stress. Application of nitrogen fertilizer increased all these traits except the difference between canopy and ambient temprature. The Akhtar genotype produced the highest photosynthetic pigments, leaf proline content, RWC and canopy temprature, whereas the D81083 genotype gave the highest grain yield at limited water stress levels.
