مکانیابی محل مناسب استقرار نیروگاههای بادی با استفاده از سیستم های تصمیم گیری چند معیاره و منطق فازی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی ( مطالعه موردی : استان خراسان رضوی )
- رشته تحصیلی
- سنجش از دور وسیستم اطلاعات جغرافیایی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 57492;کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 1768
- تاریخ دفاع
- ۱۶ مهر ۱۳۹۰
- دانشجو
- ابوالفضل مصطفائی
- استاد راهنما
- حسنعلی فرجی سبکبار
- چکیده
- چکیده: انفجار جمعیت و ارتقای سطح زندگی و رفاه انسان¬ها که نیاز به منابع انرژی را بیش از پیش شدت بخشیده است، و همچنین آسیب¬ها و تهدیدات روزافزونی که استفاده بی¬رویه از انرژی فسیلی بر طبیعت و محیط زیست وارد کرده و می¬کند، بیان¬گر ضرورت توجه به انرژی¬های تجدید¬پذیر می¬باشند. یکی از منابع انرژی تجدید¬پذیر، انرژی باد می¬باشد که مطالعه¬ دقیق و مکان¬یابی صحیح برای بهره برداری از این انرژی امری الزامی است. ایران نیز از جمله کشورهایی است که در مسیر جریان¬های عمده هوایی قرار دارد، و دارای مناطق بادخیز مستعدی جهت استقرار نیروگاه¬های بادی است. یکی از این مناطق استان خراسان رضوی می¬باشد، که با توجه به استقرار نیروگاه بادی بینالود و سوابق تاریخی وجود آسیاب¬های بادی، این استان بعنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب گردید. در این پژوهش ابتدا عوامل و پارامترهای موثر در مکان¬یابی نیروگاه¬های بادی تهیه و آماده¬سازی شد. سپس با پیاده¬سازی سه روش AHP، Fuzzy AHP و استنتاج فازی (FIS) ضمن شناسایی عرصه¬های مناسب جهت استقرار نیروگاه¬های بادی نتایج حاصل از سه روش مذکور نیز مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج هر سه روش حاکی از وجود عرصه¬های کاملاً مناسب (اطراف تربت جام، خواف و دشت دیزباد) جهت استقرار نیروگاه¬های بادی در استان خراسان رضوی است. مقایسه نتایج آنالیز حساسیت پارامترها در هر سه روش بکارگرفته شده، حاکی از برتری روش Fuzzy AHP نسبت به روش AHP، و ترجیح نتایج روش FIS نسبت به دو روش AHP، Fuzzy AHP می¬باشد. دلیل اصلی ارجحیت روشFuzzy AHP نسبت به روش AHP، در نظر گرفتن عدم قطعیت¬ و عدم آگاهی کافی تصمیم گیرنده در مرحله تصمیم¬گیری است، و دلیل برتری روش FIS نسبت به دو روش AHP، Fuzzy AHP مربوط به پیکسل پایه بودن این روش و در نظر گرفتن بحث عدم قطعیت در داده¬های ورودی (فازی¬سازی داده¬های ورودی) می¬باشد. همچنین مقایسه نتایج حاصل از روش¬ FIS با واقعیت¬های موجود در استان خراسان رضوی نشان می¬دهد که با استفاده از این روش می¬توان مکان¬یابی محل مناسب نیروگاه¬های بادی را نزدیکتر به واقعیت مدلسازی نمود. کلید واژه: مکان¬یابی، باد، نیروگاه ¬بادی، منطق فازی، کاربری زمین، سامانه اطلاعات جغرافیایی.
- Abstract
- The rapid growth in global population is intensifying the demand for energy consumption, on one hand. Yet our reliance on fossil fuels which is responsible for massive problems and irreparable damages to our environment, on the other, promotes our attention on renewable energy resources. Wind power is a renewable clean energy which has huge reserve. In order to generator to the wind farm site, it’s necessary to do wind farm site selection studies prior to any further activity. Accordingly, in the present study, using influencing geodata layers of wind farm site selection, combinational multi-criteria decision-making (MCDM) models, including: analytical hierarchy process (AHP), analytical hierarchy process (FAHP) and fuzzy inference systems (FIS) are proposed to help select a suitable wind farm project. All three mentioned methods show encouraging results of excellent performance on similar proposed sites (Torbate Jam, Khaf, Dizbad). Results of sensivity analysis not only show preference of FAHP on AHP technique but also FIS on both. The preference of FAHP on AHP was thought to be because of uncertainty modeling of used parameter and priorities and preferred results of the FIS on both believed to be because of using both uncertainty modeling and pixel base calculations. Keywords: Site selection, Wind, Fuzzy inference systems, Land use, Geographic information systems.