عنوان پایاننامه
تاثیر موقعیت استراتژیک شاخ آفریقا بر مناقشات درون منطقه ای وفرصتهای فراروی ایران
- رشته تحصیلی
- جغرافیای سیاسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 51904;کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 1614
- تاریخ دفاع
- ۱۶ مهر ۱۳۹۰
- دانشجو
- ریحانه عالم
- استاد راهنما
- زهرا پیشگاهی فرد
- چکیده
- مطالعه ژئوپلتیک مستلزم بررسی سرزمین، قدرت و کشمکش میان گروه ها، ملت ها و کشورهاست. در واقع کنترل سرزمینی غالبا موجب افزایش قدرت است. برخی سرزمین ها به دلیل ویژگی های خاص و برتری های موقعیتی بیشتر مورد نظر هستند. در طول تاریخ، بسیاری از جنگ ها برای کنترل سرزمین هایی با موقعیت استراتژیک صورت گرفته زیرا نقش موقعیت های استراتژیک در هر زمان – چه در زمان صلح و چه در زمان جنگ – قابل لمس است. در بین مناطق مختلف که دارای موقعت استراتژیک هستند، مناطقی که محل اتصال دو استراتژی بری و بحری هستند، مناطقی فعال و قابل نفوذند که در معرض ارتباطات بین المللی قرار دارند. منطقه شاخ آفریقا شامل پنج کشور سومالی، جیبوتی، اریتره، اتیوپی و سودان به عنوان یک منطقه گذرگاهی واقع در سر راه ارتباطی بین منطقه خلیج فارس و دریای مدیترانه و پیوند دهنده دو تنگه مهم منطقه ( کانال سوئز و تنگه هرمز )، دارای اهمیت استراتژیکی بسیاری است و مانند بسیاری از تنگه ها به عنوان مفصل های جهانی عمل می کنند. از سوی دیگر منطقه شاخ آفریقا علاوه بر دارا بودن این ویژگی، از پر مناقشه ترین مناطق دنیا به شمار می رود. درگیری بین اریتره و اتیوپی، بیش از بیست سال جنگ داخلی در سومالی، تجزیه طلبی در سودان، تنش های مذهبی بین مسیحیان و مسلمانان منطقه، درگیری بین گروه های قومی، بحران بر سر رود نیل و... تنها نمونه هایی از این مناقشات است که دارای ریشه های متعدد داخلی و خارجی می باشد. پژوهش حاضر که با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است، در پی بررسی تاثیر موقعیت استراتژیک منطقه شاخ آفریقا بر مناقشات این منطقه است. همچنین بررسی فرصت های ایران در این منطقه نیز مدنظر پژوهش حاضر قرار دارد. نتایج پژوهش نشان می دهد بیشتر مناقشات منطقه شاخ آفریقا در عین حال که به سبب عوامل مختلف ایجاد می شوند، اما ریشه در موقعیت استراتژیک منطقه دارند. اگر چه در نگاه نخست، این موقعیت یک مزیت برای مردم منطقه محسوب می شود اما به سبب فراهم نبودن بسترها و زمینه های بهره گیری از آن، بیشتر برای مردم منطقه دردسرساز شده است. جمهوری اسلامی ایران باید با ترسیم یک چشم انداز و تدوین یک استراتژی برای برقراری رابطه با کشورهای منطقه، فرصت های بالقوه موجود را که از قرابت ایران با کشورهای منطقه ناشی می شود را به همکاری های بالقوه تبدیل کند تا بتوان در عین بهره گیری از منافع سیاسی – امنیتی، اقتصادی و فرهنگی، به ارتقای جایگاه ایران در سطح بین الملل و خصوصا قاره آفریقا کمک کرد. واژگان کلیدی : موقعیت استراتژیک، مناقشات، منطقه شاخ آفریقا، ایران، فرصت ها
- Abstract
- Abstract Geopolitical study involves investigating the territory, and the power struggle between groups, nations and countries. In fact territorial control often increases the power. Some countries due to the specific characteristics and advantages of their positions are more desired. Throughout history many wars has occurred in order to take control of lands with strategic position, since the role of strategic position at any time whether in peacetime or in wartime - is tangible. Among different regions of strategic position, areas which are the junction of two terrestrial and marine strategic positions are active and permeable regions which are exposed to international communication. Horn of Africa, including five countries of Somalia, Djibouti, Eritrea, Ethiopia and Sudan, as a passage region on the path linking the Persian Gulf and Mediterranean Sea and jointing two important straits of the region (the Suez Canal and the Strait of Hormuz) is of strategic importance and like many of the straits act as a universal joint. On the one hand, in addition to having this feature, the Horn of Africa is one of the most disputed areas in the world. The conflict between Eritrea and Ethiopia, more than twenty years of civil war in Somalia, separatist movements in Sudan, religious tensions between Christians and Muslims in the region, conflicts between ethnic groups, the crisis over the Nile and etc are only few examples of these conflicts which have multiple internal and external roots. The present research which has been done by descriptive – analytical method sought to investigate the effect of this strategic position on the conflicts in the Horn of Africa. It also concerns to explore Iran's opportunities in this region. The results demonstrated that most of conflicts in the Horn of Africa, while are due to various factors, However are rooted in the strategic position of the region. Although this position at first glance is an advantage for the people of the region But due to the lack of capacities and areas benefiting from it, has become more troublesome for the people of the region. Islamic Republic of Iran should portray a vision and formulate a strategy to establish relationships with regional countries and turn the available potential opportunities which are rise from relationship with regional countries to potential cooperation, So while taking advantage of political - security, economic and cultural interests , help to enhance its position at international level and particularly in Africa. Keywords: strategic position, conflicts, Horn of Africa, Iran, opportunities