عنوان پایاننامه
مجوزهای اجباری در حقوق مالکیت فکری
- رشته تحصیلی
- حقوق مالکیت فکری
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 38983;کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP2264
- تاریخ دفاع
- ۰۴ اسفند ۱۳۸۶
- دانشجو
- زهرا معینی یکتا
- استاد راهنما
- سعید حبیبا
- چکیده
- چکیده: در این تحقیق، ابعاد نظری و حقوقی مجوزهای اجباری از حقوق مالکیت فکری و شرایط و جهات اعطای مجوزهای مذکور مورد بحث قرار گرفته و به عنوان نتیجه تحقیق، ضرورت پذیرش یک نظام جامع و هماهنگ با مقررات بین المللی برای اعطای مجوز اجباری در نظام حقوقی ایران مورد تأکید قرار گرفته است. مجوز اجباری در حقوق مالکیت فکری مجوزی است که توسط مرجع صالح دولتی در جهت اهداف سیاست عمومی با احراز جهات و شرایط قانونی صادر می گردد و براساس آن به دولت یا اشخاص دیگر اجازه استفاده از حق مالکیت فکری بدون اجازه دارنده حق و در ازاء پرداخت عوض عادلانه داده می شود. این نوع مجوز ماهیت قراردادی ندارد و ناشی از اعمال قدرت عمومی در جهت برقراری توازین بین منافع عمومی و منافع صاحبان حقوق مالکیت فکری است. صدور مجوز اجباری هم در حوزه مالکیت فکری و هنری و هم در حوزه مالکیت صنعتی امکان پذیر است. بسیاری از کنوانسیون ها و موافقت نامه های بین المللی همانند کنوانسیون صنعتی پاریس، کنوانسیون حمایت از آثار ادبی و هنری برن، موافقت نامه تریپس و معاهده رم و همچنین قوانین داخلی بسیاری از کشورها اعطای آن را شناسایی کرده اند. در نظام حقوقی ایران به رغم سابقه هشتاد ساله در حمایت از حقوق مالکیت فکری، هیچ نوع مقرراتی در این زمینه وجود ندارد اما موادی از پیش نویس طرح ثبت اختراعات، طرح های صنعتی، علائم و نامهای تجاری و پیش نویس قانون حمایت از مالکیت ادبی و هنری این موضوع اختصاص یافته است. با توجه به مقررات کنوانسیون های بین المللی و قوانین کشورهای دیگر، صدور مجوزهای یاد شده به طور کلی به دو جهت صورت می گیرد: اول، به هنگام سوءاستفاده دارنده حق از حقوقی که به او تعلق گرفته است. دوم، در مواقعی که منافع عمومی از قبیل حفظ بهداشت عمومی، دفاع ملی، اعمال ضدرقابتی، استفاده دولتی و غیره اقتضا می کند. در ایران نیز می توان به استناد اصل 40 قانون اساسی منع سوء استفاده از حق را مبنایی برای اعطای مجوز اجباری به جهت سوءاستفاده توسط دارنده حق دانست، اما هیچ مستند قانونی برای اعطای این مجوزها به اقتضای منافع عمومی وجود ندارد. واژگان کلیدی: حقوق مالکیت فکری، مجوز اجباری، سوءاستفاده از حق، منفعت عمومی
- Abstract
- Abstract In the thesis we studied the legal and theoretical aspects of compulsory license of intellectual property rights and conditions of granting this kind of license. As a result of this study, making a comprehensive and system harmonious with the international provisions for granting compulsory license in Iranian Law have been suggested. Compulsory License is a License that is granted by a governmental competent authority in direction of the publice policy purposes with the legal requirements and payment of an equitable remuneration to the right holder. This license authorizes government or third parties to use the subject matter of an intellectual property right, without the consent of the right holder this sort of license has not contractual nature and comes from exercising of public power in order to create a balance between public and private in terests. Compulsory license is granted in different branches of literary and artistice works and industrial property rights. Most of international conventionsand agreements such as Paris convention, Bern convention, Trips agreement and Rome traty and also most of national laws recognized granting of compulsory license. In Iranian legal system despite the eighty years background in protection of intellectual property rights, no regulations exist in this field. But it is anticipated in draft of new industrial property law and draft of literary and artistic law. According to the international conventions and national laws of many countries, compulsory licenses are granted generally in two grounds: first, when the right holder abuses his rights and second, when protection of public interest such as public health, national defense, and correction of anti-competitive practices is necessary. According to the 40th principle of Iranian cinstitution law prevention of abuse of right may be a basis for granting compulsory license. But there is no legal basis to grant this license on necessity of public interest. Key words: intellectual property rights. Compulsory license, abuse of right, public interest.