ارزیابی کیفیت سرزمین در مناطق حفاظت شده با استفاده از مدل تخریب و مدل فازی مطالعه موردی پارک ملی توران
- رشته تحصیلی
- برنامهریزی مدیریت وآموزش محیط زیست
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 50843;کتابخانه دانشکده محیط زیست شماره ثبت: ENV 812
- تاریخ دفاع
- ۱۱ مهر ۱۳۹۰
- دانشجو
- حسین سپهر
- استاد راهنما
- شهرزاد فریادی
- چکیده
- یکی از مناطقی که نیاز به پایش مداوم دارند ، مناطق حفاظت شده و در رأس آن ها پارک های ملی هستند.اکثر این مناطق در کشور از منظرهای مختلف محیط زیستی بنا بر آمارهای موجود سیر نزولی داشته اند و لزوم اثبات و تبیین سیر نزولی کیفیت سرزمین در این مناطق احساس می شود. چنان که مسئله اصلی در این بین عدم مدیریت پایدار در مناطق حفاظت شده است. بنا بر این مسئله ی مورد توجه و مورد مداقه قرارگرفته ی پژوهش حاضر به نوعی پایش مدیریت پایدار سرزمین در مناطق حفاظت شده است. منطق? مورد مطالع? تحقیق حاضر مجموع? حفاظت¬شد? توران میباشد. این منطقه به لحاظ مدیریتی زیر نظر اداره کل محیط زیست استان سمنان قرار دارد. خود منطقه به لحاظ حفاظتی شامل سه قسمت منطق? حفاظت¬شده، پناهگاه حیات وحش و پارک ملی می¬شود. چهار محیط بانی نیز در منطقه مسئولیت نظارت بر منطقه را بر عهده دارند. برای ارزیابی کیفیت سرزمین در منطق? مذکور از مدل تخریب استفاده شد چرا که اکثر شرایط شاخص¬های ارزیابی کیفیت سرزمین را در ایران دارا می¬باشد. عناصر این مدل، مجموع شدت عوامل تخریب، تراکم فیزیوگرافیک و آسیب¬پذیری بوم¬شناختی می¬باشد که برای تک¬تک این عناصر نقشه¬سازی صورت گرفت. برای محاسب? آسیب¬پذیری بوم¬شناختی از ماتریس آثار متقابل و نیز روش تحلیل توسعه¬ای که از روش¬های فرایند تحلیل سلسله¬مراتبی فازی است، بهره گرفته شد. عوامل تخریب نیز با استفاده از روش ماتریس آثار متقابل و میزان اثرگذاری هر یک روی عناصر بوم¬شناختی، رتبه¬بندی و اهمیت¬دهی شد. در نهایت نقشه¬ای به دست¬آمده با انداز? پیکسل 250 متر مربع در قالب رستر درآمده و در نرم افزار ArcGIS 9.3 به صورت مدل تخریب راه-اندازی شد. بر طبق نتایج حاصل از مدل به لحاظ وسعت در حدود نیمی (49 درصد) از منطقه دارای کیفیت متوسط می¬باشد و پس از آن کیفیت¬های بالا، پایین و خیلی پایین به ترتیب با 23، 20 و 8 درصد قرار دارند.
- Abstract
- abstract One of the areas that need to continuous monitoring is the protected areas. So the main issue in this research is sustainable management monitoring in protected areas. The case study is the protected area of Touran. We use land quality assessment for this issue. The Degradation Model was proposed for assessing the land quality of Touran area. The components of degradation model are cumulative past to present impact,physiographic density of population, habitat vulnerability. To calculate habitat vulnerability we use reciprocal impacts matrix and Extent Analysis Method , one of the fuzzy AHP method. The impacts were accentuated by reciprocal impacts matrix. Finally degradation model was run by using prepared raster maps with a pixel size of 250 square meters and in ArcGIS 9.3 software. According to results of model about half of the region have moderate quality and next it, qualities of high, low and very low has located.