عنوان پایاننامه
بررسی دیدگاه هستی شناختی قرآن کریم و نقش آن در اخلاق زیست محیطی
- رشته تحصیلی
- الهیات و معارف اسلامی - علوم قران و حدیث
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: Q24;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 49609
- تاریخ دفاع
- ۱۹ شهریور ۱۳۹۰
- دانشجو
- نرجس ملک محمدی
- استاد راهنما
- فتح اله نجارزادگان
- چکیده
- چکیده بشر امروز از آثار سوء تخریب بی رویه ی محیط زیست، شامل آلودگی آب، خاک و هوا و طبیعت به خوبی آگاه شده است و درصدد راه حل آن برآمده است. با توجه به اهمیت این مشکل، استفاده از قرآن برای حل آن یک ضرورت است، چون قرآن کتاب جامع زندگی و هدایت انسان بسوی تأمین نیازهای دنیوی و اخروی اوست. هدف این تحقیق بررسی دیدگاه هستی شناختی قرآن کریم و نقش آن در اخلاق زیست محیطی بود و طی آن با بررسی پنج رویکرد مختلف در آیات قرآن کریم، تدوین و معرفی الگوهای قرآنی اخلاق زیست محیطی انجام شد. رویکرد نخست معرفی رابطه ی دوگانه ی خدا و هستی به عنوان خالق و مخلوق، رب و مربوب، مالک و مملوک، رازق و مرزوق است و آدمی با درک این رابطه و با اعتقاد به اصل توحید، ملزم به رعایت اخلاق زیست محیطی می گردد. رویکرد دوم تحلیل اوصاف عمومی هستی از نگاه قرآن است که شامل اوصافی مثل هدفمند، تسلیم، سنجیده، زیبا و قدسی، آیت پروردگار، تسبیح گو و سجده کننده و نقش آن ها در اخلاق زیست محیطی می شود. با بررسی این اوصاف شعور جهان هستی اثبات می گردد، که نتیجه ی آن معرف اهمیت رعایت اخلاق زیست محیطی توسط انسان ها است. رویکرد سوم مبتنی بر تحلیل حضور انسان به عنوان خلیفه ی خدا بر روی زمین است. با توجه به اینکه هستی در تسخیر انسان است و کل طبیعت رام و فرمانبردار اوست و در عین حال، انسان امانتدار الهی است، اقتضای آن عمران و آبادانی محیط زیست است، در نتیجه به این صورت رابطه ی انسان با محیط زیست تبیین می شود. رویکرد چهارم مبتنی بر تدوین پایه های دانش اخلاق زیست محیطی با تأکید بر ایمان به خدا، غایتمندی زندگی، امر به معروف و نهی از منکر می باشد. رویکرد پنجم هم به بررسی ریشه ی تخریب محیط زیست و برخورد نامناسب انسان با محیط زیست از دیدگاه قرآن می پردازد.
- Abstract
- Abstract: Today, human is very well aware of adverse effects of irregular destruction of the environment include of water, soil, air pollution and nature contamination and tend to find the solution. To pay attention to importance of this problem, using of Qur‘an for solution of this problem is necessity, because it is a complete book of life and guideline of human into the supply of needs of the world and hereafter. The aim of this research was the survey of Qur‘an ontology viewpoint and its role on Environmental Ethics. In this research with survey of the five different approach in the verses of the Qur‘an, edite and presentation of Qur‘an patterns of Environmental Ethics was done. First approach is presentation of relationship between God and universe as creator and creature, lord and everything except that, owner and servant (slave), supplier and everything except that, and human with understanding this relationship and with belief to principle of monotheism, is obligates to observance of Environmental Ethics. The second approach is presentation of common qualities of universe from view of Qur‘an. Qualities, for example of purpose built, surrender, considered, beautyful and divine, sign of God and prayers, and resultant their roles on Environmental Ethics. with survey of these qualities, the sense of universe is demonstrated and the resultant shows the important of observance of Environmental Ethics. The third approach is based on survey of human presence as CALIPH OF GOD on the earth. With this attention that universe is captured by human, and whole of nature is her tame and subordinate, and the other hand human is depositary of God, and so responsible against protection of the environment, resulting relationship between human and environment is explained. The fourth approach is based on, development of the knowledge base of environmental ethics, with emphasis on faith in God, human life is ended, orders to do good and prohibited from doing bad things. The fifth approach focuses on survey of the root of environmental destruction and unsuitable human encounter with the environment from view of Qur‘an.