عنوان پایان‌نامه
تحلیل وبررسی مدلهای ارزیابی قدرت بازار برق
- رشته تحصیلی
- MBA- مدیریت عملیات
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس 2 فنی شماره ثبت: 2007;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 50595
- تاریخ دفاع
- ۲۷ شهریور ۱۳۹۰
- دانشجو
- رضا شادفر
- استاد راهنما
- محسن صادق عمل نیک
- چکیده
- تجدید ساختار در صنعت برق سبب شده است تا رقابت در بازار برق از اهمیت ویژه ای برخوردار گردد. از طرف دیگر ویژگی های خاص برق به عنوان یک کالا نظیر کشش (حساسیت) قیمتی بسیار پایین تقاضا در سمت مصرف کنندگان، محدودیت های فنی ذخیره سازی جهت تزریق به بازار در مواقع لزوم و مسائل فنی توزیع سبب می شود که برق به سادگی سایر کالاها قابل عرضه و تقاضا نباشد. به همین منظور پایش مستمر بازار و ارزیابی رقابت گریزی در آن بسیار با اهمیت بوده و لازم است شاخص ها و روش هایی برای ارزیابی قدرت بازار مورد استفاده واحدهای پایش و نظارت قرار گیرند. وجود قدرت بازار معمولاً افزایش قیمت برق و کاهش منفعت عمومی و بهره وری اقتصادی را به دنبال دارد. بنابراین شناسایی پتانسیل های رقابت گریزی بازیگران به منظور سیاست گذاری های پیشگیرانه بسیار مفید بوده و به همین منظور در سال های اخیر تحقیقات فراوانی در زمینه بررسی پتانسیل به وجود آمدن قدرت بازار صورت گرفته است. هدف از این پژوهش بررسی روش های تحلیل قدرت بازار و ارائه روشی برای ارزیابی این پدیده در بازار برق ایران می باشد. به همین منظور، پس از معرفی انواع شاخص ها و روش های ارزیابی رقابت-گریزی در بازار برق، ابتدا تعدادی از شاخص های ساختاری با توجه به اطلاعات در دسترس بازار برق ایران در سال 1388، در دو رویکرد هریک برای دو سناریو (وضعیت فعلی و چشم‌انداز آینده) محاسبه و تحلیل می‌شوند که مقایسه نتایج این سناریوها وضعیت رقابتی بهتری را برای سناریوی دوم نشان می‌دهد. محاسبه شاخص عرضه باقیمانده برای بازار برق ایران حاکی از آن است که با وجود مقادیر نسبتاً قابل قبول شاخص‌های مبتنی بر سهم بازار، به علت کمبود عرضه در دوره‌هایی که تقاضا به ظرفیت کل موجود نزدیک است، عرضه‌کنندگانی حتی با سهم بازار نسبتاً پایین می‌توانند قدرت بازار اعمال نمایند. در این تحقیق همچنین مهمترین شاخص‌های مبتنی بر قیمت و بار نظیر قیمت متوسط موزون و منحنی‌های زمانی قیمت/ بار برای بازار برق ایران در سال 1388 محاسبه و تحلیل می‌شوند که نتایج آن حاکی از وجود مضایقه اقتصادی می‌باشد. در پایان به مهمترین اقدامات انجام شده و راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضعیت رقابتی بازار اشاره می شود.
- Abstract
- Restructuring of the power industry worldwide has brought the issue of market competitiveness to the forefront. The market power assessment is an important aspect of electricity market analysis and operation. Market power problems are more complicated in an electricity market than those in other markets due to the specific properties of electricity such as very low price elasticity of demand, storage technical constraints for supplying to the market in essential times and distribution technical issues. So the market power analysis methods and market power indices in the electricity markets are different from them in the other markets. Market power is harmful to competition and it is necessary to identify the potential for its abuse, and such findings have important policy implications. In recent years, much research has been done on investigating the potential for market power abuse in electricity markets. In this study, market power measuring and mitigation methods are analyzed. As a real case, market power problem in Iranian electricity market is addressed. This thesis analyses the intensity of competition in Iran’s electricity market by using various structural indices of market power and reviewing market results and examines whether this market is functioning at an appropriate level of efficiency. For this purpose the most well-known indices of market power are calculated in two approaches for two different scenarios; current situation and future outlook of generation sector’s ownership in Iran’s power industry. Comparing the results of these scenarios promises more competitive market for the second scenario. Calculating Residual Supply Index for Iran’s power market shows despite admissible values of concentration ratios, due to supply scarcity during periods when the demand is close to the total available capacity, some suppliers can exercise market power even with a relatively small market share. The most important price and load indices like weighted average prices and load/price duration curves of Iranian electricity market during March 2009–March 2010 are also analyzed in this study. These results imply the existence of economic withholding. The main implemented countermeasures and proposed solutions for market power mitigation in Iran’s electricity market are also mentioned.
